"Αρκαδία": Η post-punk ζωγραφική του Χάρη Γαβρήλου

Το εκθεσιακό αφιέρωμα στο έργο του αδικοχαμένου καλλιτέχνη, που επιμελείται ο ιστορικός τέχνης Χριστόφορος Μαρίνος, θα παρουσιαστεί στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων.

Χάρης Γαβρήλος

Ο Δήμος Αθηναίων παρουσιάζει την έκθεση "Αρκαδία" του Χάρη Γαβρήλου (1957-1995), στην Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων από τις 30 Ιουνίου. Η έκθεση, που διοργανώνει ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων, περιλαμβάνει μια επιλογή από λάδια μεγάλων διαστάσεων (1985-1995), μια σειρά μεγάλα σχέδια (1984-1991), καθώς και πολλά μικρά σχέδια-σπουδές σε προθήκες, που καλύπτουν την περίοδο 1978-1987.

Εκτός από γενέθλιος τόπος του καλλιτέχνη, η Αρκαδία είναι ένας τόπος ονειρικός, ειδυλλιακός, ουτοπικός. Ποιητικός όρος που υποδηλώνει ευδαιμονία και γαλήνη, αλλά και πηγή έμπνευσης για πολλούς καλλιτέχνες ανά τους αιώνες, η Αρκαδία φαντάζει ως ο πλέον κατάλληλος τίτλος για να αποδώσει το έργο ενός χαρισματικού ζωγράφου ο οποίος αναζητούσε στη ζωγραφική του την έννοια της χαράς.  

Χάρης Γαβρήλος, Untitled, oil on canvas, detail
Χάρης Γαβρήλος, Untitled, oil on canvas, detail

Παρότι εν πολλοίς άγνωστος, ο πρόωρα χαμένος καλλιτέχνης - πέθανε νεότατος, μόλις 38 ετών - κατάφερε να αφήσει ισχυρό αποτύπωμα στην ελληνική τέχνη. Αφομοίωσε όσο λίγοι την αισθητική της εποχής του και τη μεταβόλισε δημιουργικά στο έργο του. Αν χρησιμοποιούσαμε μουσικούς όρους, θα λέγαμε ότι η ζωγραφική του είναι post-punk ή ethereal darkwave. Είναι μια ζωγραφική ρευστή, αέρινη, ρομαντική, σκοτεινή, μελαγχολική και ερωτική. Η νεοεξπρεσιονιστική ζωγραφική του Γαβρήλου εμπεριέχει συγκαλυμμένες αναφορές στα Φαγιούμ και σε πρωτοπόρους καλλιτέχνες διαφορετικών εποχών, όπως ο Θεοφάνης ο Έλληνας, ο El Greco και ο Φώτης Κόντογλου.

Η ζωγραφική του Γαβρήλου είναι "post" με την έννοια ότι διαδέχεται ή αντιμάχεται τη ζωγραφική των δασκάλων του στη Σχολή Καλών Τεχνών. Σε αντίθεση με τους καλλιτέχνες των δεκαετιών του ’60 και του ’70, δεν τον ενδιαφέρει τόσο ο χώρος (μέσα στον χώρο) όσο ο χρόνος και οι έννοιές του. Η συμφιλίωση με την πολλαπλότητα και τις αναδιπλώσεις του χρόνου έχει άμεσο αντίκτυπο στο σχέδιο του Γαβρήλου, το οποίο χαρακτηρίζεται από αβίαστες γραμμές, όπως στα αγγεία της αρχαιότητας.

Χάρης Γαβρήλος

Ο καλλιτέχνης δεν ξεκινά από μια συγκεκριμένη ιδέα ή εικόνα, δεν τον ενδιαφέρει η αναπαράσταση καθαυτή. Οι μορφές που σχεδιάζει είναι φασματικές, εμβρυακές, ανάερες, εκτοπλασματικές, εξαϋλωμένες όπως εκείνες των αγίων στη Βυζαντινή ζωγραφική. Αν στα έργα της δεκαετίας του ’80 οι φιγούρες του μοιάζουν με σκιές, παραπέμποντας σε σχηματικές μορφές της αρχαίας γλυπτικής, στους τελευταίους πίνακες είναι εμφανώς πιο σχηματοποιημένες, άρα και πιο ανθρώπινες: τώρα πια έχουν πρόσωπο και ευδιάκριτα χαρακτηριστικά, αγκαλιάζονται ασφυκτικά και ονειρεύονται αδιάκοπα, και μάλιστα σε διαφορετικούς χρόνους.

Την επιμέλεια της έκθεσης υπογράφει ο Χριστόφορος Μαρίνος, ιστορικός τέχνης, επιμελητής εκθέσεων και δράσεων του ΟΠΑΝΔΑ.

Εγκαίνια: 30/6 (6-10 μ.μ.)

Info: Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων | 30/6-25/9 | Ώρες λειτουργίας: Τρ.-Παρ.: 11 π.μ. – 7 μ.μ., Σαβ., Κυρ.: 10 π.μ. – 3 μ.μ  | Είσοδος ελεύθερη

Περισσότερες πληροφορίες

Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων

Λεωνίδου & Μυλλέρου, Μεταξουργείο
  • Βινιέτες Τεχνών - City life

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Τέχνες

Εσύ ξέρεις ποια ήταν η πρώτη γυναίκα σκηνοθέτρια στην Ελλάδα;

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος ο συλλογικός τόμος "Μαρία Πλυτά: Η πρώτη σκηνοθέτρια του ελληνικού κινηματογράφου" τον οποίοι επιμελήθηκε η καθηγήτρια του ΑΠΘ Μπέτυ Κακλαμανίδου.

ΓΡΑΦΕΙ: ATHINORAMA TEAM
23/10/2025

"Nature inside the walls": Αφιέρωμα για την αστική βιοποικιλότητα στο Μουσείο Ηρακλειδών

Μία διατομική έκθεση του Κωνσταντίνου Πάτσιου και του Μάριου Φούρναρη.

Ωδή στο ασπρόμαυρο είναι η νέα έκθεση στο Μέγαρο Χορού Καλαμάτας

Μια πολυδιάστατη συνομιλία γύρω από τα όρια του χρωματικού φάσματος.

Ημερίδα για τη διαχρονικότητα των Κυκλάδων ετοιμάζει το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Η Πρωτοβουλία Cycladic Identity αναδεικνύει τα ελληνικά νησιά ως ένα ζωντανό εργαστήριο συμμετοχής και συνεργασίας.

"Τα Ντοκουμέντα του Πειραιά": Ένα νέο φεστιβάλ αλλάζει τον πολιτιστικό χάρτη της πόλης

Σε ένα ζωντανό σκηνικό ιστορίας, τέχνης και συλλογικής μνήμης μετατρέπεται ο Πειραιάς αυτό το Σαββατοκύριακο.