Η έκθεση "Γεφυροποιός" και η αθέατη "Άλλη Θάλασσα" του Θόδωρου Αγγελόπουλου

Οι εντυπώσεις μας από την έκθεση φωτογραφίας του Νίκου Νικολόπουλου με καρέ των γυρισμάτων της ανολοκλήρωτης τελευταίας ταινίας του σπουδαίου σκηνοθέτη.

gefyropoios1

Η δουλειά του φωτογράφου πλατό εκτός από μοναχική, συχνά είναι και αντιφατική. Καλείται να καταγράψει και να αποδώσει την αίσθηση των γυρισμάτων μιας ταινίας, οφείλει δηλαδή να φωτογραφίσει το σκηνοθέτη, τους ηθοποιούς κ.ο.κ. την ώρα της δουλειάς τους, ωστόσο παράλληλα πρέπει να είναι αθόρυβος. Εάν βρεθεί στο λάθος σημείο τη λάθος στιγμή ή τα κλικ του παρέμβουν άθελά τους σε μια λήψη, τότε ο φωτογράφος ρισκάρει να απορρυθμίσει όλο το σετ. Για αυτό και συνήθως, όσες φωτογραφίες από παρασκήνια κυκλοφορούν για την αναγγελία μιας ταινίας είναι λίγο-πολύ διεκπεραιωτικές, αναμενόμενες και λησμονούνται μάλλον εύκολα.

Ο Νίκος Νικολόπουλος μετρά αρκετά χρόνια πείρας στο συγκεκριμένο πόστο. Όταν προέκυψε η ευκαιρία να καλύψει τα γυρίσματα της "Άλλης Θάλασσας" του Θόδωρου Αγγελόπουλου, η δουλειά του όφειλε να είναι αντάξια της σπουδαιότητας της παραγωγής. Εξάλλου, δε συμβαίνει κάθε μέρα να καλείσαι να φωτογραφήσεις ένα βραβευμένο με Χρυσό Φοίνικα σκηνοθέτη την ώρα που δημιουργεί, πόσω δε μάλλον έναν εικονοκλάστη σαν τον Αγγελόπουλο. Για αυτό, λοιπόν, ο Νικολόπουλος αποφάσισε αυτήν τη φορά να αντιμετωπίσει την πρόκληση με μια συγκρατημένη, αλλά καθοριστική καλλιτεχνική προσέγγιση. Όπως όλοι μας, βέβαια, εκείνο που δεν ήξερε είναι πόσο σημαντικά έμελλε να είναι τα καρέ του.

Το βράδυ της 24ης Ιανουαρίου 2012, διασχίζοντας το δρόμο, ο Αγγελόπουλος παρασύρθηκε από διερχόμενη μηχανή και έχασε τη ζωή του. Το σοκ τεράστιο, όση και η απογοήτευση που ο σκηνοθέτης δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει την "Άλλη Θάλασσα". Μια ταινία με διεθνές καστ που περιλάμβανε τον εξαιρετικό Ιταλό Τόνι Σερβίλο, ενώ από ελληνικής πλευράς θα πρωταγωνιστούσαν μεταξύ άλλων οι Ειρήνη Στρατηγοπούλου, Χρήστος Λουλής και Δημήτρης Πιατάς. Η υπόθεση αφορούσε έναν επιχειρηματία με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη και την κόρη του, η οποία θέλει να ανεβάσει την μπρεχτική "Όπερα της Πεντάρας" στο θέατρο.

gefyropoios2

Δέκα χρόνια μετά το τραγικό συμβάν, ο Νικολόπουλος μέσα από χιλιάδες φωτογραφίες που έβγαλε κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων επιλέγει 20 και μας ξεναγεί στον κόσμο της ταινίας, πίσω από την ταινία. Σε 11 από αυτές, φυσικά, πρωταγωνιστεί ο Αγγελόπουλος. Η έκθεση "Γεφυροποιός", η οποία φιλοξενείται έως τις 2/3 στο Πολιτιστικό Κέντρο "Μελίνα" (επιμέλεια Χριστόφορος Μαρίνος και Βαγγέλης Ιωακειμίδης), αποδίδει ταυτόχρονα μια ατμοσφαιρικά λιτή αίσθηση των παρασκηνίων της "Άλλης Θάλασσας" και το βλέμμα, τα συναισθήματα του ίδιου του Νικολόπουλου εκείνη την περίοδο. Τα χρώματα των φωτογραφιών είναι χειμωνιάτικα, απουσιάζουν, με ελάχιστες εξαιρέσεις, τα πλήθη ενώ οι συνθέσεις των κάδρων σα να αναδύουν μια σιωπή, παρά το γεγονός πως ο Αγγελόπουλος υπήρξε μια πληθωρική προσωπικότητα.

Οι χειρονομίες του σκηνοθέτη καθώς δίνει οδηγίες σε τεχνικούς και ηθοποιούς, οι τελευταίοι εν δράσει ή σε διαλείμματα, κάμερες έτοιμες να "τρέξουν", αποτελούν μερικά από τα στιγμιότυπα που εκτίθενται σε εντυπωσιακά μεγάλα τυπώματα στο χώρο του Κέντρου. Θαυμάσια δε είναι η επιλογή ορισμένες φωτογραφίες να αιωρούνται μέχρι το ύψος του προσώπου, ώστε ο επισκέπτης να βρίσκεται τετ-α-τετ με την ουσία του καρέ. Ακόμα περισσότερο ενδυναμωτικός ως προς τις καθαυτό φωτογραφίες είναι ο φωτισμός. Ελάχιστες, λεπτές και κάθετες λάμπες με απαλό φως, σμιλεύουν ένα νέο κάδρο γύρω από το κάδρο. Έτσι, νιώθει κανείς πως βρίσκεται σε ένα ιδιότυπο σινεμά και όχι πως παρακολουθεί απλώς μια έκθεση.

Η μίνιμαλ διάθεση που διέπει το "Γεφυροποιό" βοηθά στο να αποδοθεί εύστοχα η ενέργεια ενός γυρίσματος, ενώ δίχως τυμπανοκρουσίες υπογραμμίζεται και το σινεφιλικό απωθημένο της "Άλλης Θάλασσας". Διότι ως τέτοιο θα μείνει στην ιστορία το τελευταίο ανολοκλήρωτο φιλμ του Αγγελόπουλου, αφήνοντας τη φαντασία να γνέθει τα δικά της σκηνικά στην ομίχλη.

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Τέχνες

Τι σχέση έχει ο Λόρδος Βύρωνας με τα γλυπτά του Παρθενώνα;

Το Μουσείο Ακρόπολης παρουσιάζει την έκθεση "Ο Παρθενώνας και ο Βύρωνας" με αφορμή τα 200 χρόνια από τον θάνατο του Βρετανού ποιητή.

ΓΡΑΦΕΙ: ATHINORAMA TEAM
24/04/2024

Communities Between Islands: Καλλιτέχνες συνομιλούν με κοινότητες από τρία νησιά της Μεσογείου

Το δεύτερο κεφάλαιο του διεπιστημονικού καλλιτεχνικού προγράμματος Communities Between Islands έρχεται τον Μάιο στη Σύρο.

Τελευταίες μέρες με το "White Dwarf" στο Μουσείο Μπενάκη

Η διαδραστική εγκατάσταση εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας ολοκληρώνεται αυτή την εβδομάδα.

Queer, διαδικτυακή και κινηματική ποίηση στον 21ο αιώνα

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου ανατρέχουμε σε μερικά από τα πολλά ενδιαφέροντα που ακούστηκαν για τα κινήματα και τα ποιήματα στο πρόσφατο συνέδριο "Από την παγκοσμιοποίηση στην τεχνητή νοημοσύνη. Η ελληνική λογοτεχνία στον 21ο αιώνα" στην Εθνική Βιβλιοθήκη, στο ΚΠΙΣΝ. Το συνέδριο διοργάνωσε η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Νεοελληνικών Σπουδών σε συνεργασία με την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος.

"Νομίζω ήρθε η ώρα ν’ ακούσουμε..." τους μεγάλους συνθέτες του 20ού αιώνα

Το Ινστιτούτο Ελληνικής Μουσικής Κληρονομιάς μπαίνει στην Πινακοθήκη Γκίκα και παρουσιάζει μία διαδραστική έκθεση-αφιέρωμα σε 11 σπουδαίους μουσικοσυνθέτες της Ελλάδας.

"Ίσαλος Γραμμή": Ένα ταξίδι ακουστικής αίσθησης και μνήμης μέσα από το εργαστήρι του Στέλιου Γαβαλά

Μία γοητευτική προσέγγιση σε έργα γλυπτικής, που προκαλούν χωρικές εμπειρίες, υιοθετώντας τα χαρακτηριστικά και τις ποιότητες της αρχιτεκτονικής δημιουργίας.

Ο κορυφαίος συγγραφέας αστυνομικού Ian Rankin στην Αθήνα

Ο Βρετανός συγγραφέας επισκέπτεται τη χώρα μας στο πλαίσιο του 5ου Φεστιβάλ Αστυνομικής Λογοτεχνίας Agatha με αφορμή το νέο του αστυνομικό μυθιστόρημα "Όσα δεν θέλω να πω".