«Στην καρδιά της Αθήνας, δίπλα στο Καλλιμάρμαρο, μέσα στον πολιτιστικό άξονα που περικλείει όλα τα μεγάλα μουσεία της χώρας, θα ανοίξουμε και εμείς τις πόρτες μας αυτόν τον Οκτώβριο». Τα καλά νέα ήρθαν την Τετάρτη το πρωί, δια στόματος της Φλερέτ Καραδόντη, ανιψιάς της Ελίζας Γουανδρή και προέδρου του ομώνυμου ιδρύματος τα τελευταία χρόνια. Στο γεμάτο καφέ του Ιανού, δημοσιογράφοι του εικαστικού και όχι μόνο ρεπορτάζ, άνθρωποι της τέχνης, διοικητικά πρόσωπα μουσείων και πολιτιστικών οργανισμών αλλά και μερικοί πολίτες, στεκόμασταν με κρατημένη την ανάσα μπροστά στην ανακοίνωση για το πολυαναμενόμενο νέο μουσείο του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στο Παγκράτι. Μετά από πολλά εμπόδια, αλλαγές κτιρίων, νομικά προβλήματα και οικογενειακές διαμάχες, το μεγάλο όραμα του ζεύγους Γουλανδρή από τη δεκαετία του ’90 γίνεται σε λίγους μήνες πραγματικότητα, αποκαλύπτοντας στο κοινό μια πραγματικά αμύθητη συλλογή έργων τέχνης.
Σε συνολική έκταση 7.250 τ.μ., το κτίριο αναπτύσσεται σε έντεκα ορόφους –πέντε πάνω από το έδαφος και έξι υπόγειους–, καλύπτοντας όλες τις ανάγκες ενός σύγχρονου μουσείου.
«Σκοπός μας είναι να αναδείξουμε τη νέα αυτή εστία σε φορέα ανάπτυξης με πρωτοποριακές δράσεις, σύγχρονες μουσειακές εφαρμογές και μεγάλο εκπαιδευτικό πρόγραμμα τόσο για παιδιά όσο και για ενήλικες», συνέχισε η ίδια. Το πολυώροφο κτίριο στην πλατεία Αγίου Σπυρίδωνα, που κλέβει το βλέμμα κάθε περαστικού από όταν ολοκλήρωσε την ανέγερσή του τον περασμένο Οκτώβριο, αποδεικνύεται εξαιρετική επιλογή (αρχιτεκτονική μελέτη από το γραφείο Ι. & Α. Βικέλα). Σε συνολική έκταση 7.250 τ.μ., το κτίριο αναπτύσσεται σε έντεκα ορόφους –πέντε πάνω από το έδαφος και έξι υπόγειους–, καλύπτοντας όλες τις ανάγκες ενός σύγχρονου μουσείου: τρία επίπεδα αφιερωμένα στις μόνιμες συλλογές, ξεχωριστό όροφο για τις περιοδικές εκθέσεις με υπερσύγχρονες προδιαγραφές, αμφιθέατρο 190 θέσεων που θα λειτουργεί αυτόνομα με δικό του λόμπι και βεστιάριο, μεγάλη βιβλιοθήκη αφιερωμένη στην τέχνη με 4.500 τίτλους, εξοπλισμένους χώρους για εργαστήρια – συν των λειτουργικών χώρων, όπως καφέ/ εστιατόριο, σημείο υποδοχής, αποθήκες κοκ.
«Το νέο μουσείο –όπως χαρακτηριστικά μου αρέσει να λέω– θα έχει ως πρόσημο την κοινωνική ανεξιθρησκία· θα είναι ανοιχτό σε όλους: μικρούς και μεγάλους, πλουσίους και φτωχούς, μυημένους και αμύητους», ανέφερε στη συνέχεια ο διευθυντής του Ιδρύματος Γουλανδρή, Κυριάκος Κουτσομάλης, αποκαλύπτοντας μερικές πληροφορίες για τη μόνιμη συλλογή του μουσείου. Οι μύθοι επιβεβαιώνονται: όλη η καλλιτεχνική αφρόκρεμα του 19ου και του 20ου αιώνα θα είναι παρούσα. Πωλ Σεζάν, Βίνσεντ Βαν Γκογκ, Κλωντ Μονέ, Ζουάν Μιρό, Φερνάν Λεζέ, Τουλούζ Λοτρέκ, Πάμπλο Πικάσο, Βασίλι Καντίνσκι, Κλωντ Μονέ, Αλμπερτο Τζιακομέτι και Άντι Γουόρχολ είναι μερικά από τα ονόματα που ακούστηκαν για τις προθήκες του δεύτερου και τρίτου ορόφου.
Την ίδια στιγμή, οι μεγαλύτερες υπογραφές του ελληνικού μοντερνισμού, ο Κωνσταντίνος Παρθένης, ο Γιάννης Μόραλης, ο Γιάννης Τσαρούχης και πόσοι ακόμα, θα βρίσκονται στα πιο πάνω πατώματα. Συνολικά, η συλλογή του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή που αφορά το μουσείο στην Αθήνα αριθμεί περίπου οκτακόσιες καρτέλες, ενώ στο νέο κτίριο υπάρχουν θέσεις για 150 έργα, από τα οποία τα 110 θα ανανεώνονται ανά χρονικά διαστήματα.
Οι μύθοι επιβεβαιώνονται. Πωλ Σεζάν, Βίνσεντ Βαν Γκογκ, Κλωντ Μονέ, Ζουάν Μιρό, Πάμπλο Πικάσο, Βασίλι Καντίνσκι, Κλωντ Μονέ και Άντι Γουόρχολ είναι μερικά από τα ονόματα που ακούστηκαν.
«Θα θέλαμε να δώσουμε όσο πληρέστερη εικόνα γίνεται στον επισκέπτη ώστε φεύγοντας από το μουσείο να μπορεί να εντρυφήσει μόνος του σε κάθε ρεύμα, να διαπιστώσει τι σημαίνει εκφράζομαι με εικόνες και πώς η εικόνα μεταφέρει την ιδέα που υπάρχει στον καλλιτέχνη», σχολίασε ο διευθυντής του ιδρύματος. Από τον ιμπρεσιονισμό, το φοβισμό και τον εξπρεσιονισμό, μέχρι τον κυβισμό, τον ντανταϊσμό και ύστερα την αφαίρεση, όλα τα μεγάλα ρεύματα της δυτικής μοντέρνας τέχνης έχουν αναφορές μέσα στη συλλογή. Μάλιστα, παίρνοντας αφορμή από συγκεκριμένα έργα, ετοιμάζεται οπτικοακουστικό υλικό που θα εξηγεί τη φιλοσοφία του κάθε κινήματος στον επισκέπτη.
Παράλληλα, το μουσείο της Άνδρου λόγω της σταθερής πορείας που έχει κρατήσει όλα αυτά τα χρόνια θα λειτουργήσει ως εχέγγυο για τις συνεργασίες με μουσεία του εξωτερικού που πρόκειται να επιδιώξει το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, ανταλλάσσοντας έργα για περιοδικές εκθέσεις στο νέο κτίριο της Αθήνας. Με όλες αυτές τις τρανταχτές ανακοινώσεις, το έμβλημα της υπερτοπικότητας είναι βέβαιο. Αν συνυπολογίσει κανείς την αναμόρφωση της πλατείας του Αγίου Σπυρίδωνα –που συμπεριλαμβάνεται στο έργο του ιδρύματος και πρόκειται να γίνει δωρεά στο Δήμο Αθηναίων– αλλά και την αντίστροφη μέτρηση της Εθνικής Πινακοθήκης πεντακόσια μέτρα πιο δίπλα, η γύρω περιοχή του Παγκρατίου εκτινάσσεται ιλιγγιωδώς.
