10 τραγούδια του Χρήστου Νικολόπουλου που θέλουμε να ξανακούσουμε

Δύο ημέρες (9-10/2) στο Μέγαρο Μουσικής αφιερωμένες σε έναν από τους μεγαλύτερους σύγχρονους λαϊκούς μας συνθέτες. Με αμέτρητα τραγούδια είναι στρωμένη η 50χρονη πορεία του Χρήστου Νικολόπουλου στη μουσική μας ιστορία και ένα απόσταγμα από αυτόν τον πλούτο θα ερμηνεύσουν με αφορμή αυτήν την επέτειο οι φίλοι του: Γιώργος Νταλάρας, Χάρις Αλεξίου, Ελένη Βιτάλη, Γιάννης Κότσιρας, Γιώτα Νέγκα...

ΟΧρήστος Νικολόπουλος ανήκει στους μεγάλους, τους κορυφαίους του λαϊκού μας τραγουδιού. Λαϊκού με τη σαφήνεια αλλά και την ευρύτητα που απαιτεί ο όρος. Το γεγονός είναι ότι ο Νικολόπουλος, με την πενιά του μπουζουκιού του και τον πλούτο των τραγουδιών του, έχει γράψει ένα μεγάλο μέρος από την ιστορία του λαϊκού μας τραγουδιού στις νεότερές του φάσεις. Το ζήσαμε και το ζούμε κάθε φορά που στ’ αυτιά μας –και στην καρδιά μας– φτάνουν τα τραγούδια του.

Στις δύο συναυλίες στο Μέγαρο, το αφιέρωμα επιμελείται ο ίδιος, επικεφαλής μιας ομάδας μπουζουκιών και μιας δυνατής ορχήστρας την οποία εμπλουτίζει και η παρουσία της μπάντας του Πολεμικού Ναυτικού. Σκηνοθετεί ο Φωκάς Ευαγγελινός.

Τα δέκα τραγούδια που ακολουθούν δεν είναι «best of», αλλά μπορεί και να λειτουργούν ως τέτοια. Πρόκειται μάλλον για μια κασέτα που θα έγραφα στον εαυτό μου και θα έβαζα στο σακίδιό μου αν ξαναπήγαινα φαντάρος, ένα CD-R που θα είχα στο αυτοκίνητο σε μια νυχτερινή βόλτα αν οδηγούσα. Ή μια play-list σε κάποιο iPod. Για ιδιωτική ακρόαση...

1. Κάτω απ’ το πουκάμισό μου
Το τραγούδι αυτό, σε στίχους του Πυθαγόρα, είναι μια από τις πιο σημαντικές στιγμές της λαϊκής μας μουσικής και, ταυτόχρονα, μια από τις πιο ισχυρές πολιτισμικές καλλιτεχνικές «δηλώσεις» του Στέλιου Καζαντζίδη. Και, ως κορυφαίο ερωτικό τραγούδι, πάει στα όρια: «Τα παράνομα φιλιά μου, τα ’χω κόψει στο ’χω πει, βγάζω αίμα απ’ την καρδιά μου και σου βάζω υπογραφή».

2. Νυχτερίδες κι αράχνες
Με την εκπληκτική στιχουργική καθαρότητα ενός Κώστα Βίρβου και μετά τη φαρφιζάτη εισαγωγή (από τον Βασίλη Βασιλειάδη) και μέσα από κοφτές δεξιοτεχνικές πενιές του Νικολόπουλου, η φωνή του Στέλιου το πάει στα ουράνια. Και δεν είναι καθόλου λίγες οι φορές που συμβαίνει να «πονάμε και κλαίμε μονάχοι, η σκιά μου κι εγώ».

3. Οι κυβερνήσεις πέφτουνε
Είναι ένα από τα τραγούδια-σφραγίδα του νεολαϊκού τραγουδιού που χαρακτήρισε μια ολόκληρη γενιά (από την «Εκδίκηση της γυφτιάς» και εντεύθεν). Με τους επικαιρικά διαχρονικούς και αθάνατους στίχους του Μανώλη Ρασούλη και τη χαρακτηριστική ερμηνεία του Γιώργου Νταλάρα, ο Νικολόπουλος δίνει μια υπέροχη αίσθηση συνέχειας στην ιστορία του λαϊκού μας τραγουδιού.

4. Όλες του κόσμου οι Κυριακές
«Τι όμορφο να σ’ αγαπώ και να σε καρτεράω, να σου γλυκαίνω τον καημό, να σε παρηγοράω». Λευτέρης Παπαδόπουλος στα καλύτερά του και οι νότες του Χρήστου Νικολόπουλου να στρώνουν μια βελούδινη πίστα για τη Χαρούλα Αλεξίου...

5. Νύχτα στάσου
Άλλη μια κορυφαία πυθαγόρεια στιχουργική ρήση –με τον μινιμαλισμό και τη δύναμη ενός χαϊκού– που πάει στα ουράνια με την εκπληκτική δραματική μουσική πλοκή του Χρήστου Νικολόπουλου την οποία, φυσικά, σφραγίζει η Λίτσα Διαμάντη με την εκπληκτική ερμηνεία της.

6. Ξένος για σένανε κι εχθρός
Ένα ακόμα εξαιρετικό στιχούργημα του Λευτέρη Παπαδόπουλου που πάνω του κεντάει με τη μουσική του ο Χρήστος Νικολόπουλος. Όλη η απόγνωση καθρεφτίζεται ζωντανά στην ερμηνεία και τις φωνητικές χορδές του Γιώργου Νταλάρα (ο οποίος νομίζω ότι παίζει και το χαρακτηριστικό ούτι που ακούγεται στο τραγούδι).

7. Εγώ θα σου μιλώ
Πάντα άκουγα μια «ρασουλική» απόχρωση στους στίχους αυτούς της Μάρως Μπιζάνη και η ερμηνεία του Γιώργου Νταλάρα ερχόταν για να επιτείνει αυτή την αίσθηση – ή μάλλον την ψευδαίσθηση. Ίσως όμως πάντα κάπως έτσι συμβαίνει στη μουσική του Χρήστου Νικολόπουλου.

8. Όταν τραγουδάω
Στίχοι του σπουδαίου Κώστα Κινδύνη, Χάνομαι γιατί Ρεμβάζω και μια καντάδα που προσωπικά θεωρώ κορυφαία στιγμή της Δήμητρας Γαλάνη. Η μουσική του Χρήστου Νικολόπουλου μου φέρνει πάντα μια ανατριχίλα.

9. Στων αγγέλων τα μπουζούκια (Β΄ μέρος)
Ένα στάνταρντ της νεότερης μουσικής μας ιστορίας που αποδεικνύει ότι τα μεγάλα τραγούδια έρχονται οποιαδήποτε στιγμή – ακόμη και όταν δεν τα περιμένουμε. Με την ποιητική υπογραφή του Μάνου Ελευθερίου. Η original εκδοχή –με τον Μιχάλη Δημητριάδη και την Ελένη Τσαλιγοπούλου– είναι αυτή που προτιμώ. Όμως πρόκειται για στάνταρντ, καθώς είπαμε.

10. Της καληνύχτας τα φιλιά
Πάντα έτσι θα κλείνει – γιατί πάντα έτσι κλείνει εδώ και ένα τέταρτο του αιώνα! Ένα από τα τρία κομμάτια του Χρήστου Νικολόπουλου που κοσμούν το άλμπουμ «Μένω εκτός» της Ελευθερίας Αρβανιτάκη, σε στίχους της Λίνας Νικολακοπούλου φυσικά. Τίποτε άλλο!