Πρόσωπο με Πρόσωπο

3,5

Παρά τα εμφανή σημάδια κόπωσης στη σκηνοθεσία του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, η συγκλονιστική απεικόνιση του υπαρξιακού άγχους σε συνδυασμό με την «υπερηχητική» ερμηνεία της Λιβ Ούλμαν, καλύπτουν τις όποιες αδυναμίες.

Πρόσωπο με Πρόσωπο

Το 1976 είναι μια χρονιά που μάλλον θα ήθελε να ξεχάσει ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, μιας και τον Ιανουάριο θα συλλαμβανόταν για φοροδιαφυγή. Παρότι αργότερα απαλλάχθηκε από την κατηγορία, το όλο περιστατικό συγκλόνισε βάναυσα την ψυχολογία του Σουηδού σκηνοθέτη, ο οποίος υπέστη νευρικό κλονισμό και πέρασε μάλιστα ένα μικρό διάστημα σε ψυχιατρική κλινική. Κατά ειρωνική σύμπτωση, την ίδια χρονιά ο δημιουργός παρέδωσε το «Πρόσωπο με Πρόσωπο», ένα υποψήφιο για δύο Όσκαρ φιλμ (σκηνοθεσίας, α’ γυναικείου ρόλου), στο οποίο η πρωταγωνίστρια (Λιβ Ούλμαν) καταρρέει εξαιτίας μιας αιφνίδιας κρίσης που την οδηγεί στα όριά της.

Το γεγονός πως η ηρωίδα εργάζεται ως ψυχίατρος μικρή σημασία έχει όταν ασθενής είναι η ίδια, χωρίς φαινομενικά κανένας να είναι σε θέση να τη βοηθήσει. Ο επίσης ψυχίατρος σύζυγός της λείπει στην Αμερική μαζί με την κόρη τους, ενώ η ιδέα του χαρακτήρα της Ούλμαν να περάσει τις μέρες της απουσίας τους στο πατρικό της απλώς επιταχύνει την κατάπτωση της ήδη βεβαρημένης ψυχολογίας της.

Πρόσωπο με Πρόσωπο - εικόνα 1

Τα υπαρξιακά άγχη που έτσι κι αλλιώς διατρέχουν το έργο του Μπέργκμαν («Άγριες Φράουλες», «Η Έβδομη Σφραγίδα») εδώ απεικονίζονται χωρίς το άλλοθι του ονείρου ή του παραμυθιού και μπαίνουν ατόφια στο μικροσκόπιο. Ο παραλυτικός φόβος του θανάτου και η εκκωφαντική σιωπή της μοναξιάς αποκτούν χειροπιαστές ιδιότητες στις αφοπλιστικές κρίσεις πανικού που βιώνει η ηρωίδα ανά πάσα ώρα και στιγμή. Η απεικόνισή τους δε γίνεται τόσο πειστική, ειδικά τις στιγμές που δεν ξεχωρίζει το παραλήρημα από την πραγματικότητα, έτσι ώστε όταν ο Μπέργκμαν εισάγει στην αφήγηση την απόπειρα αυτοκτονίας, η ιστορία λαμβάνει μακάβριες και βαθιά ανησυχητικές διαστάσεις. Για πρώτη φορά, αυτή η προοπτική εξετάζεται ευθέως από τον τότε 58χρονο δημιουργό, ο οποίος μοιάζει σαν μέσω της ταινίας να κοιτά κατάματα την άβυσσο των δικών του φόβων, αναζητώντας το σθένος να τους ξεπεράσει.

Την ίδια στιγμή, ωστόσο, είναι εμφανή τα σημάδια κόπωσης στη σκηνοθετική λογική του Σουηδού, ο οποίος άλλοτε επιμένει στις ψυχογραφικές αναλύσεις ή επαναπαύεται στους προφανείς –για τα δεδομένα του– συμβολισμούς. Προτού επικρατήσει η εντύπωση πως ο Μπέργκμαν επαναλαμβάνει με μια δόση υπερβολής το γνωστό αυστηρό, αισθητικά αψεγάδιαστο ύφος του, η «υπερηχητική» ερμηνεία της Ούλμαν έρχεται να καλύψει τις όποιες αδυναμίες, καθώς η απαράμιλλη υποκριτική δύναμη της ηθοποιού διαπερνά σαν σφαίρα την οθόνη. Το πρόσωπό της θαρρείς ραγίζει στ’ αλήθεια όταν ο χαρακτήρας της βιώνει μια απόγνωση που διαβρώνει τα εσώψυχά της, χωρίς κάποιον οφθαλμοφανή λόγο, η οποία όταν τελειώσει δεν φέρνει απλώς ανακούφιση αλλά την αναβολή του αναπόφευκτου τέλους. Το πικρό χαμόγελο της ηθοποιού λίγο πριν από το φινάλε υπενθυμίζει πως δεν υπάρχει αψεγάδιαστη ψυχοσύνθεση, πως όλοι οι άνθρωποι είναι τρωτοί απέναντι στην αγωνία για λίγη ζωή ακόμα.

Σουηδία. 1976. Διάρκεια: 114΄. Διανομή: WEIRD WAVE.

Περισσότερες πληροφορίες

Πρόσωπο με Πρόσωπο

Ansikte mot Ansikte / Face to Face
3,5
  • Δραματική
  • 1976
  • Διάρκεια: 114 '
  • Ίνγκμαρ Μπέργκμαν

Μια ψυχίατρος καλείται να διαχειριστεί μια αιφνίδια νευρική κρίση που την φέρνει στα άκρα, όταν ο σύζυγος και η κόρη της λείπουν στο εξωτερικό.

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Σινεμά

Τι νέο θα δούμε στα θερινά σινεμά από αυτή την Πέμπτη 18/09

Όλα όσα καταφθάνουν προσεχώς στις μαρκίζες των open air και μη κινηματογράφων.

ΓΡΑΦΕΙ: ATHINORAMA TEAM
16/09/2025

Ελληνικό box office: Το "Κάλεσμα 4" συνεχίζει ακάθεκτο

Οι τρομο-περιπέτειες της οικογένειας Γουόρεν εξακολουθούν να συναρπάζουν, την ώρα που το anime "Demon Slayer: Το Κάστρο του Απείρου" εντυπωσίασε με το άνοιγμά του και η αναζήτηση θεατών με "Συναισθηματική Αξία" αποδείχθηκε επιτυχής.

Δείτε την αφίσα του 66ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Στέφανος Ρόκος και Φωκίων Ξένος βρίσκονται πίσω από τα φετινά εικαστικά υλικά του θεσμού.

Ο μεγάλος νικητής του 48ου Φεστιβάλ Δράμας, Νεριτάν Ζιντζιρία, μιλάει στο "α"

Μόλις μερικές ώρες μετά το θρίαμβο στη διοργάνωση ο σκηνοθέτης μοιράζεται μαζί μας τις εντυπώσεις του

Το "Noi", η Γάζα και μια πολύ αμήχανη στιγμή στο τέλος του 48ου Φεστιβάλ Δράμας

Ένα άβολο τετ-α-τετ του Υφυπουργού Ιάσονα Φωτήλα με την κινηματογραφική κοινότητα επισκίασε μια κατά τα άλλα πανηγυρική απονομή.

IMμF 2025: Το χειροποίητο κινηματογραφικό φεστιβάλ επιστρέφει για 15η χρονιά

Στο φετινό IMμF θα δούμε ελληνικές και διεθνείς ταινίες μικρού μήκους, σπουδαστικά έργα νέων δημιουργών και θα ψηφίσουμε ζωντανά τις αγαπημένες μας ταινίες.

"Sexability": Το ντοκιμαντέρ για τη μυϊκή δυστροφία Duchenne και τον έρωτα έρχεται στον Δαναό

Ένα ντοκιμαντέρ που μιλά ανοιχτά για τον έρωτα, τη σεξουαλικότητα και τη ζωή των ατόμων με Duchenne έρχεται στην Αθήνα για μία μοναδική προβολή.