Όπως πολύ εύστοχα είχε πει κάποιος στο παρελθόν, πριν από τον κινηματογράφο δεν ξέραμε πώς φιλιούνται οι άνθρωποι. Κατ’ επέκταση, θα τολμούσα να προσθέσω, δεν ήμασταν και απολύτως βέβαιοι για το πώς ερωτεύονται. Φυσικά, η μουσική και η λογοτεχνία παρείχαν επί αιώνες αφηγήσεις για ανυπέρβλητους, μάταιους, τραγικούς ή παράφορους έρωτες, όμως χάρη στον κινηματογράφο η ανθρωπότητα απέκτησε κοινές συλλογικές αναπαραστάσεις, οι οποίες, με τη σειρά τους, υποσυνείδητα δημιούργησαν προσδοκίες με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά γύρω από το πώς γεννιέται η αγάπη και ενδεχομένως τι όψη έχει, χωρίς ποτέ να αμφισβητείται το πόσο κομβική είναι για κάποιον που θέλει μια, στοιχειωδώς, υποφερτή παραμονή σε αυτήν τη Γη.
Επενδύοντας στην εν λόγω εσωτερική επιθυμία, το σινεμά ανέπτυξε ένα ολόκληρο κινηματογραφικό είδος γύρω από τις ερωτικές σχέσεις και τα κάθε λογής ρομάντζα, το οποίο στην πιο ανάλαφρη εκδοχή του, τις κομεντί, αποτέλεσε έναν από τους πιο κομβικούς πυλώνες του εμπορικού κινηματογράφου. Μέχρι σχετικά πρόσφατα, δηλαδή, αφού τα καλά χολιγουντιανά rom-coms που να αφορούν το ευρύ κοινό αναζητούνται με το κυάλι την τελευταία δεκαετία και βάλε. Αυτήν τη συνθήκη φιλοδοξεί να ανατρέψει το πολυσυζητημένο "Ταιριάζουμε;" της ανερχόμενης σκηνοθέτριας Σελίν Σονγκ, στο οποίο ο μοντέρνος ρομαντισμός και τα προβλήματά του έρχονται στο προσκήνιο.
Ο Ένας και μοναδικός
Η Σονγκ, όπως και σημαντικός αριθμός millennials, έμαθε τι εστί σεξουαλική έλξη και κεραυνοβόλος έρωτας, βλέποντας χολιγουντιανές ρομαντικές κωμωδίες των δεκαετιών του ’80 και του ’90. Εμβληματικά παραδείγματα, τα οποία έχει αναφέρει και η δημιουργός σε συνεντεύξεις της, το "Όταν ο Χάρι Γνώρισε τη Σάλι" (1989) και "Έχετε Μήνυμα στον Υπολογιστή σας" (1998), αμφότερα σε σενάριο της επιδραστικής Νόρα Έφρον. Οι πλοκές τους συνοψίζουν όλα όσα μας γοητεύουν στις κομεντί. Διαθέτουν οικείους χαρακτήρες και απενοχοποιημένα αστεία, αναδίδουν μια τρυφερή θαλπωρή, δεν αποφεύγουν την αναφορά στο σεξ, ενώ καθιστούν εφικτό κάτι που στην αρχή μοιάζει εντελώς άπιαστο, ένα κομμάτι από τη σφαίρα της φαντασίας των πρωταγωνιστών. Στην περίπτωση του "Χάρι" δε, η πορεία προς την εκπλήρωση της ερωτικής υπόσχεσης προϋποθέτει μια ειλικρινή απόπειρα αυτογνωσίας, σαν η ταινία να υπαινίσσεται πως δεν έχεις βρει το άλλο σου μισό όχι επειδή άλλαξες, αλλά επειδή ήρθες πιο κοντά στον πραγματικό εαυτό σου. Είναι το τελευταίο βήμα προτού βρεθείς στην αγκαλιά του αγαπημένου σου ανθρώπου, εκείνου με τον οποίο νομοτελειακά θα μοιραστείτε μια αιωνιότητα μαζί… Το παραμυθένιο χολιγουντιανό χάπι εντ αποτελεί το κερασάκι στη rom-com τούρτας, εν έτει 2025 ωστόσο, πόσο πιστευτό παραμένει στα μάτια ενός σαφώς πιο ψυλλιασμένου κοινού;
Όλα τούμπα
Στη μετα-Έφρον εποχή και post-"Sex and the City" ποπ κουλτούρα, η Σονγκ δεν τρέφει αυταπάτες ότι θα φέρει επανάσταση στο είδος, αλλά κάνει αρκετά ώστε να το φρεσκάρει, πράττοντας τα ακριβώς… αντίθετα από όσα αναφέρθηκαν παραπάνω. Το "Ταιριάζουμε;" είναι αρκετά σοβαρό έως και ψυχρό, μην περιμένετε να σπάσετε πλάκα, προσεγγίζει κυνικά και με όρους οικονομίας τις σχέσεις, ενώ λίγα είναι τα στοιχεία εκείνα που καθιστούν προσβάσιμους τους κεντρικούς χαρακτήρες. Δικαιολογημένα, αν σκεφτείτε πως βασική ηρωίδα είναι η Λούσι, μια εύπορη προξενήτρα (Ντακότα Τζόνσον), η οποία μένει σε κυριλέ οπίτι στη Νέα Υόρκη και έλκεται από έναν ακόμα πλουσιότερο, εκθαμβωτικό άντρα (Πέδρο Πασκάλ). Τρίτος στην εξίσωση και για λόγους ισορροπίας εισέρχεται ο αλά Τζέρεμι Άλεν Γουάιτ στο "The Bear" working class hero Κρις Έβανς, στο ρόλο ενός ηθοποιού, ο οποίος εκτός του ότι δεν έχει μία, κοντεύει τα σαράντα και εξακολουθεί να συγκατοικεί με άλλα δύο άτομα σε ένα μικρό διαμέρισμα. Ξέρει καλά, ωστόσο, ποια είναι τα "κουμπιά" της Λούσι, κι έτσι δεν αργεί να μπει δυναμικά στο παιχνίδι διεκδίκησής της, παρόλο που την έχει χάσει ήδη μια φορά στο παρελθόν.
Εσύ φιλε-λες, μα εγώ δεν ακούω
Ο πρωτότυπος τίτλος της ταινίας, "Materialists", δίνει τον τόνο όσον αφορά το ιδεολογικό υπόβαθρο του σεναρίου. Και όχι, δεν αναφέρεται στο φιλοσοφικό ρεύμα του υλισμού, spoiler alert, αλλά κυριολεκτικά στα υλικά αγαθά, την ιδιοκτησία. Η Σονγκ υιοθετεί έναν κοφτερό κυνισμό για να υπενθυμίσει πως ακόμα κι αν ως δυτικός πολιτισμός δεν αντιλαμβανόμαστε την ετεροκανονικότητα ως μονόδρομο και την ταξική ανέλιξη ως δείγμα επιτυχίας, για μεγάλη μερίδα του κόσμου "εκεί έξω" δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Να θυμίσουμε εδώ ότι η ίδια είχε εργαστεί παλιότερα ως προξενήτρα, επομένως κάτι θα ξέρει. Στο σύμπαν του "Ταιριάζουμε;", η επιφανειακότητα ζει και βασιλεύει, ο άνοστος ορθολογισμός συντηρεί τις αυταπάτες, η ερωτική έλξη και ο ιδανικός σύντροφος μπορούν να καθοριστούν με αλγοριθμικά δεδομένα και εξισώσεις, η ευτυχία είναι στο χέρι σου αν τη θες πάρα, πάρα πολύ.
Η σκηνοθέτρια, σαφώς, δεν ενστερνίζεται την παραπάνω λογική, ούτε αντιμετωπίζει τους ήρωές της ως αφελείς ενήλικες. Αντίθετα, αναδεικνύει τις ψευδαισθήσεις που εξακολουθούν να επιβιώνουν κοινωνικά, αποξενώνοντας αυτούς αλλά και εμάς. Σίγουρα, το φιλμ, τιμώντας τις συνήθεις πρακτικές του Χόλιγουντ, δεν εμβαθύνει περισσότερο από όσο χρειάζεται στις πιο περίπλοκες πτυχές του, χάνοντας την ευκαιρία να εντείνει το κόστος των διακυβευμάτων που βρίσκονται στον αέρα. Από την άλλη, όμως, δεν παύει να επιδρά ως ένα διαολεμένα φαν δείγμα mainstream σινεμά, όπου ακόμα μπορεί ένα ζευγάρι να ζει εκείνο καλά κι εμείς καλύτερα…
Περισσότερες πληροφορίες
Ταιριάζουμε;
Μια επαγγελματίας προξενήτρα βρίσκεται σε ένα δυσεπίλυτο ερωτικό δίλημμα όταν καλείται να διαλέξει ανάμεσα στον άντρα που μοιάζει το τέλειο ταίρι για εκείνη και τον ελαττωματικό πρώην ο οποίος, όμως, την ξέρει καλύτερα από τον καθένα.
