Ρόσι ντε Πάλμα: «Η δεκαετία του ’80 έγινε αθάνατη»

Η 54χρονη Ρόζα Έλενα Γκαρσία Ετσάβε, η οποία πήρε το καλλιτεχνικό ψευδώνυμό της από τη γενέτειρά της Πάλμα ντε Μαγιόρκα, είναι ένα τυπικό παιδί της Movida, του απελευθερωτικού κινήματος της αντικουλτούρας που σάρωσε την Ισπανία στη μετα-Φράνκο εποχή της – τότε που η νεαρή Ρόσι κυνηγούσε καριέρα τραγουδίστριας και χορεύτριας. Το 1986 ο σκηνοθέτης Πέδρο Αλμοδόβαρ την ανακάλυψε σε ένα μαδριλένικο καφέ και την έβαλε μπροστά από την κάμερα του «Νόμου του Πόθου». Σύντομα οι δυο τους έγιναν τα απόλυτα trademarks του νέου ισπανικού κινηματογράφου και συνεργάστηκαν σε μέχρι τώρα επτά ταινίες. Η ίδια η Ρόσι ντε Πάλμα αναδείχτηκε σε pop icon, που από την οθόνη μέχρι την πασαρέλα κουβαλάει υπερήφανα την αντισυμβατική ομορφιά και το απενοχοποιημένο χιούμορ της.

Ζώντας πλέον στο Παρίσι, μοιράζει τον καιρό της ανάμεσα στο θεατρικό σανίδι και στην οθόνη, κρατώντας συνήθως δεύτερους ρόλους σε κωμωδίες («Κηδεία Είναι, θα Περάσει», «Κυρία Από Τύχη») και φεστιβαλικές παραγωγές («Ο Άνθρωπος που Σκότωσε τον Δον Κιχώτη»). Όπως στη ρομαντική κομεντί της Μισέλ Λαρόκ «Ωραίο μου Διαζύγιο», στην οποία υποδύεται τη νευρωτική φίλη της πρωταγωνίστριας και καταπίνει τα ηρεμιστικά σαν καραμέλες. Εμείς τη συναντήσαμε πριν από το καλοκαίρι, όταν βρέθηκε στη χώρα μας για την προβολή της ταινίας στο Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου, και ήταν φιλικότατη κι ευδιάθετη.

Τι δουλειά έχει μια Ισπανίδα σε ένα γαλλόφωνο φεστιβάλ στην Αθήνα;
Την καλύτερη, καθώς χαίρομαι για πολλούς λόγους που βρίσκομαι εδώ. Έχω έρθει πριν από χρόνια στη Μύκονο, αλλά είναι η πρώτη μου φορά στην ελληνική πρωτεύουσα. Ανυπομονώ να ανεβώ στην Ακρόπολη, να δω το μουσείο και να περπατήσω στην πόλη. Χαίρομαι επίσης όταν μια ταινία ταξιδεύει στον κόσμο, δίνοντάς μας την ευκαιρία να τη συνοδεύσουμε. Να γνωρίσουμε ανθρώπους, να δούμε άλλες συμπεριφορές και να ακούσουμε ξένες γλώσσες. Προσωπικά δεν πιστεύω στην ύπαρξη των συνόρων, πλην αυτών της... γαστρονομίας. Νιώθω πολίτης του κόσμου.

Αισθάνεστε πως αυτή η αίσθηση κοσμοπολιτισμού εξαπλώνεται ή, αντίθετα, συρρικνώνεται απειλητικά στις μέρες μας;
Κάθε περιοχή του πλανήτη νιώθει διαφορετικά απέναντι σε αυτό. Η αλήθεια είναι πως, ενώ από τη μία τα σύνορα καταργούνται διεθνώς σε πάρα πολλές περιπτώσεις και δραστηριότητες, γι’ αυτό μιλάμε για παγκοσμιοποίηση, από την άλλη υπάρχει μια σαφής έξαρση του εθνικισμού. Έτσι, συχνά βλέπουμε να κυριαρχούν οπισθοδρομικές λογικές, άλλες φορές πάλι η κοινωνία μοιάζει να έχει προχωρήσει πιο πολύ από τους πολιτικούς μας.

Πόσα πράγματα από το πνεύμα της Movida αναγνωρίζετε μέσα σε όλα αυτά;
Η δεκαετία του ’80 έγινε αθάνατη. Υπήρχαν ελευθερία, τόλμη, επαναστατική διάθεση, δημιουργικότητα... Πίστευες πως όλα ήταν δυνατά. Παράλληλα, βέβαια, υπήρχαν το AIDS, τα ναρκωτικά και πολλοί άδικοι θάνατοι, αλλά η απελευθερωτική διάθεση ήταν μοναδική. Δεν υπήρχαν όρια και σύνορα πουθενά, ούτε ανάμεσα στα φύλα. Υπήρχαν μόνο καλλιτέχνες και κανείς τους δεν δούλευε για τα λεφτά ή τη δόξα. Η Ισπανία άλλαξε σε πολλούς τομείς εκείνη την περίοδο και όλη αυτή η πολιτιστική άνοιξη άφησε τα σημάδια της στην κοινωνία. Το ισπανικό σινεμά του 21ου αιώνα στηρίζεται γερά πάνω στον Αλμοδόβαρ και στο γκρέμισμα των ταμπού που έφερε στην οθόνη η γενιά του, ενώ πολλές από τις ελευθερίες που θεωρούμε σήμερα δεδομένες έχουν κατακτηθεί εκείνη την περίοδο. Ο σύγχρονος ρόλος των γυναικών, για παράδειγμα, δεν έχει κάποια σχέση με εκείνον της δεκαετίας του ’70.

Πόσο μακριά είμαστε όμως από την πλήρη ισότητα; Τόσο στον κινηματογραφικό όσο και στον ευρύτερα κοινωνικό χώρο;
Πιστεύω πως οι γυναίκες μπορούν να κάνουν τη διαφορά, αλλά δεν μιλώ ούτε για τη Μέρκελ ούτε για την Κριστίν Λαγκάρντ. Αυτές είναι σαν άντρες με φούστα, δεν έχουν την παραμικρή διάθεση να αλλάξουν τους κανόνες του παιχνιδιού. Βασίζομαι πολύ στην αλληλεγγύη μεταξύ των γυναικών και θαρρώ πως πολλές απαντήσεις για τη ζωή κρύβονται μέσα μας. Δεν μου αρέσει καθόλου ο κυνισμός, σε αντίθεση με την αθωότητα, την περιέργεια ή την εμπιστοσύνη ανάμεσα στους ανθρώπους, στοιχεία τα οποία προσπαθώ και προσωπικά να διατηρώ ­παρότι δεν είμαι πια μικρό κορίτσι. Και ό,τι ισχύει για την καθημερινότητα γύρω μας, ισχύει φυσικά και για τη show business. Μόνο το φανταχτερό φόντο αλλάζει...

Απ’ ό,τι δείχνουν οι επιλογές των ρόλων σας, το χιούμορ είναι μια εξίσου σωτήρια στάση ζωής.
Μου άρεσε πολύ που στη «Julieta» αναμετρήθηκα με έναν καθαρά δραματικό ρόλο, αλλά η αλήθεια είναι πως διασκεδάζω πολύ με τις κωμωδίες. Τόσο ως ηθοποιός όσο και ως θεατής. Μπορεί να φταίει το φιζίκ μου, αν και η άποψη πως η ζωή μας είναι μια τραγικωμωδία με εκφράζει απόλυτα. Οι ταινίες του Αλμοδόβαρ είναι ακριβώς αυτό το πράγμα και νομίζω πως το ίδιο κάνουν και οι καλογραμμένες κωμωδίες, όπως το «Ωραίο μου Διαζύγιο». Φωτίζουν την αστεία πλευρά των πραγμάτων, πατούν όμως σε καταστάσεις οι οποίες κρύβουν δράμα και, φυσικά, άβολες αλήθειες. Όπως το να είσαι σήμερα μια 50άρα μόνη, που πρέπει να επαναπροσδιορίσει τη ζωή της σε όλους τους τομείς. Ο χαρακτήρας μου προτείνει ως λύση τα χάπια και την αυτολύπηση· ενώ όλοι ξέρουμε πως δεν βρίσκεται εκεί η απάντηση, πολλές από μας διαλέγουμε τον εύκολο δρόμο. Να, λοιπόν, κάτι δραματικό που προσπαθήσαμε να αντιμετωπίσουμε με ειλικρίνεια και χιούμορ...

Δείτε το τρέιλερ της ταινίας «Ωραίο μου Διαζύγιο»