Η νέα χρονιά πλησιάζει και ως είθισται οι περισσότεροι από εμάς θέτουν νέους στόχους για τον επόμενο χρόνο. Αν είστε γονείς, σας προτείνουμε ένας από τους στόχους σας να είναι περισσότερος εποικοδομητικός χρόνος με τα παιδιά σας. Ένας τρόπος να το πετύχετε αυτό είναι με θεατρικό παιχνίδι στο σπίτι!
Το παιδί σας είτε μέσω του σχολικού μαθήματος της Θεατρικής Αγωγής είτε μέσω κάποιου εργαστηρίου που πιθανόν να παρακολουθούσε πριν την πανδημία, θα είναι κατά πάσα πιθανότητα εξοικειωμένο με κάποιες βασικές αρχές που ακολουθούμε στο θεατρικό παιχνίδι. Ο σκοπός δεν είναι να μιμηθείτε τους εμψυχωτές αλλά να βάλετε τον εαυτό σας μέσα σε αυτό και να το κάνετε δικό σας. Είναι σημαντικό και για εσάς αλλά και για το παιδί σας να νιώθετε ανετά και σιγουριά με αυτό που κάνετε.
Γιατί όμως να επιλέξετε το θεατρικό παιχνίδι; Το θεατρικό παιχνίδι καλλιεργεί την φαντασία του παιδιού, οξύνει την κριτική του σκέψη και το βοηθά να αποβάλλει την έντασή του. Επίσης, θα σας βοηθήσει να δημιουργήσετε μια πιο βαθιά σύνδεση με το παιδί σας ή να εμβαθύνετε την ήδη υπάρχουσα. Επιπλέον, είναι ένας πολύ ωραίος τρόπος να αφουγκραστείτε το παιδί σας, τα συναισθήματα και τις σκέψεις του, καθώς το θεατρικό παιχνίδι του δίνει την δυνατότητα να εκφραστεί έμμεσα για πράγματα που το απασχολούν, κάτι που μπορεί να μην έκανε υπό άλλες συνθήκες. Παρακάτω θα βρείτε 4+1 ιδέες για θεατρικό παιχνίδι ανάλογα με την ηλικία του παιδιού σας από 4 έως 15 ετών.
Tip για όλες τις δραστηριότητες: Επιλέξτε μια ώρα της μέρας που και το παιδί αλλά και εσείς θα είστε ξεκούραστοι και χαλαροί. Επίσης, διαλέξτε ένα σημείο στο σπίτι όπου το παιδί σας νιώθει άνετα: με άλλα λόγια αποφύγετε σημεία του σπιτιού που το παιδί σας κάνει τα μαθήματά του ή άλλες υποχρεωτικές δραστηριότητες καθώς δεν θέλετε να το εκλάβει ως κάτι που πρέπει να γίνει αλλά ως κάτι ευχάριστο. Τέλος, εξηγήστε στο παιδί σας τι πρόκειται να κάνετε και θέστε έναν τελικό στόχο. Αυτό θα το βοηθήσει να προσαρμοστεί και να παραμείνει συγκεντρωμένο στη δραστηριότητα.
#1 Για παιδιά ηλικίας 4-6 ετών: Φτιάξτε την πιο απλή δαχτυλόκουκλα και δώστε της ζωή!
Βήμα 1: Δείξτε στο παιδί σας ένα βίντεο με την δαχτυλόκουκλα εν δράσει.
Βήμα 2: Εκτυπώστε τη δαχτυλόκουκλα (εδώ θα βρείτε το εκτυπώσιμο Α4 καθώς και το αναλυτικό βίντεο της κατασκευής). Φτιάξτε μια για το κάθε άτομο που θα συμμετάσχει.
Βήμα 3: Πριν κόψετε τη δαχτυλόκουκλα κολλήστε το χαρτί σε ένα σκληρό χαρτόνι για να είναι πιο σταθερή. Μπορείτε να πείτε στο παιδί σας να χρωματίζει την δαχτυλόκουκλα όπως εκείνο θέλει. (Μην το περιορίσετε αν για παράδειγμα θέλει τα μάτια να είναι μοβ!)
Βήμα 4: Κόβετε τη δαχτυλόκουκλα και είστε έτοιμοι! Μπορείτε να αυτοσχεδιάσετε με το παιδί σας ή να πάρετε ως βάση κάποιο αγαπημένο του παραμύθι και να το δραματοποιήσετε.
#2 Για παιδιά ηλικίας 7-9 ετών: Μαθαίνοντας την χρονική αλληλουχία
Βήμα 1: Είναι σημαντικό τα παιδιά να καταλάβουν την έννοια Αρχή-Μέση-Τέλος. Πείτε στο παιδί σας να διαλέξει ένα βιβλίο/παραμύθι που να του αρέσει.
Βήμα 2: Διαβάστε στο παιδί σας το παραμύθι.
Βήμα 3: Διαλέξτε 3 βασικά σημεία της ιστορίας και πείτε στο παιδί σας να τα βάλει στη σωστή σειρά. Φροντίστε να είναι ένα σημείο από την αρχή, ένα από την μέση και ένα από το τέλος: σαν μια μικρή περίληψη της ιστορίας. Για να τα βάλει στη σωστή σειρά μπορείτε να του δώσετε ένα χαρτί Α4 στο οποίο θα έχετε σχεδιάσει τρία πλαίσια ώστε να ζωγραφίσει στο καθένα ένα σημείο της ιστορίας.
Βήμα 4: Αφού τα βάλει στη σωστή σειρά, τα δραματοποιείτε! Μπορείτε να παίξετε ή να δημιουργήσετε παγωμένες εικόνες, όπως το στιγμιότυπο μιας φωτογραφίας. Η κάθε εικόνα αντιστοιχεί στο κάθε σημείο της ιστορίας.
#3 Για παιδιά ηλικίας 10-12 ετών: Δημιουργώντας έναν χαρακτήρα.
Βήμα 1: Εκτυπώστε το αρχείο που θα βρείτε εδώ και συμπληρώστε μαζί με το παιδί σας τα κενά. Στο πρώτο κομμάτι φτιάχνετε τον χαρακτήρα σας, στο δεύτερο το πλάνο μιας ιστορίας με τον χαρακτήρα αυτό και στο τρίτο παρουσιάζετε τα βασικά σημεία της ιστορίας. (σσ. Να έχετε υπόψιν σας ότι είναι πολύ πιθανό το παιδί να βασίσει τον χαρακτήρα και την ιστορία στον εαυτό του και στις δικές του εμπειρίες.)
Βήμα 2: Δραματοποιήστε την ιστορία! Μπορείτε να παίξετε ή να δημιουργήσετε παγωμένες εικόνες. Φανταστείτε τις παγωμένες εικόνες σαν το στιγμιότυπο μιας φωτογραφίας. Η κάθε εικόνα αντιστοιχεί στο κάθε σημείο της ιστορίας.
Βήμα 3 (προαιρετικό): Αν η οικογένειά σας έχει αρκετά μέλη και συμμετάσχουν όλα στην δραστηριότητα μπορείτε να ζητήσετε από το παιδί σας να φτιάξει τις αποστάσεις της ιστορίας. Το ίδιο θα είναι ο βασικός χαρακτήρας και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας θα αναλάβουν από έναν άλλο χαρακτήρα της ιστορίας. Θα πείτε στο παιδί σας να σταθεί στο κέντρο και να τοποθετήσει τους υπόλοιπους σε συγκεκριμένη απόσταση από αυτό. Είναι πολύ πιθανό με αυτή τη δραστηριότητα να καταλάβετε με ποια μέλη της οικογένειας νιώθει το παιδί σας πιο κοντά. Αφού το ολοκληρώσει μπορείτε να του ζητήσετε να δικαιολογήσει τις επιλογές του.
#4 Για παιδιά ηλικίας 13-15 ετών: Αναλύοντας τους χαρακτήρες και τα κίνητρά τους
Βήμα 1: Ζητήστε από το παιδί σας να διαλέξει ένα βιβλίο ή μια ταινία που του αρέσει. Εναλλακτικά, επιλέξτε εσείς μια ταινία και δείτε την με το παιδί σας. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε καλά την υπόθεση του βιβλίου ή της ταινίας που θα δουλέψετε.
Βήμα 2: Ζητήστε από το παιδί σας να σας κάνει μια περίληψη της ιστορίας που παρουσιάζει το βιβλίο ή η ταινία. Μπορείτε να του κάνετε επιπλέον ερωτήσεις που να εστιάζουν σε ζητήματα που θέτει η υπόθεση ώστε να βεβαιωθείτε ότι έχει καταλάβει πλήρως το θέμα.
Βήμα 3: Προσπαθήστε μαζί με το παιδί να δώσετε κάποια χαρακτηριστικά επίθετα στους βασικούς χαρακτήρες της ιστορίας και να αναλύσετε τα κίνητρά τους.
Βήμα 4: Ζητήστε από το παιδί να επιλέξει έναν από τους χαρακτήρες της ιστορίας. Τον ρόλο του χαρακτήρα αυτού θα τον αναλάβετε εσείς. Θα τοποθετήσετε μια καρέκλα απέναντι από το παιδί και θα καθίσετε. Ενημερώστε το παιδί ότι αυτή είναι η ανακριτική καρέκλα και μπορεί να ρωτήσει τον χαρακτήρα σας ότι εκείνο θέλει. Προσπαθήστε να απαντάτε στις ερωτήσεις σαν να ήσασταν ο ρόλος.
Βήμα 5 (προαιρετικό): Μπορείτε να ζητήσετε από το παιδί σας να γράψει ένα γράμμα σε α’ πρόσωπο σαν να ήταν κάποιος από τους χαρακτήρες της ιστορίας και να απευθύνεται στους υπόλοιπους χαρακτήρες 20 χρόνια μετά τα γεγονότα της ιστορίας. Πώς βλέπει ο χαρακτήρας τον εαυτό του 20 χρόνια μετά; Μετανιώνει για κάτι που έγινε; Θα άλλαζε κάτι στην συμπεριφορά του; Τι μπορεί να θέλει να πει στους υπόλοιπους;
Bonus δραστηριότητα για όλες τις ηλικιακές ομάδες
Μια δραστηριότητα που μπορείτε να κάνετε για ζέσταμα είναι «τα αγάλματα». Στην αρχή θα είστε εσείς το άγαλμα και το παιδί σας ο γλύπτης. Το άγαλμα κάθετε ακίνητο και ο γλύπτης δημιουργεί το γλυπτό. Σηκώνει το χέρι του αγάλματος, κλείνει το ένα μάτι του, το κάνει να χαιρετά ή να χαμογελάει. Μόλις το παιδί ολοκληρώσει το γλυπτό του αλλάζετε ρόλους. Μια δραστηριότητα που θα ενισχύσει την οικειότητα μεταξύ σας και θα προετοιμάσει το παιδί για την κυρίως δραστηριότητα που θα ακολουθήσει.