10 top παιδικές παραστάσεις - υπερπαραγωγές

Μιούζικαλ υψηλών προδιαγραφών, όπερες για παιδιά, πλουσιότατα θεάματα και γνωστοί πρωταγωνιστές της showbiz απέναντι σε... οικογενειακό κοινό. Το παιδικό θέαμα φαίνεται ότι… ενηλικιώθηκε και αποκτά ολοένα και περισσότερες αντιστοιχίες, σε επίπεδο παραγωγής, με τις σκηνές των μεγάλων. Γι’ αυτό ίσως και οι γονείς το απολαμβάνουν το ίδιο.

Το έχουμε ακούσει εκατομμύρια φορές: τα παιδιά είναι το πιο απαιτητικό κοινό. Δύσκολα τα εξαπατάς, δύσκολα τους δίνεις κάτι «δεύτερο», δύσκολα τα καθηλώνεις αν δεν είσαι... Playstation! Γι’ αυτό λοιπόν το κοινό έχει εδραιωθεί τα τελευταία χρόνια μια νέα τάση: ο χορός, το τραγούδι και η τεχνολογία μπαίνουν ολοταχώς στην υπηρεσία του θεάματος για παιδιά, ενώ διάσημα πρόσωπα της showbiz ανεβαίνουν στις σκηνές, οι οποίες όσο πάνε και μεγαλώνουν σε μέγεθος και χωρητικότητα. Πολυμελείς θίασοι, απαιτητικές σκηνοθεσίες, ακριβά σκηνικά, προσεγμένα κοστούμια και πρωτότυπες μουσικές δίνουν τον τόνο μιας νέας μορφής οικογενειακής εξόδου, που γεννήθηκε από την ανάγκη να ειπωθεί με σύγχρονο τρόπο μια ιστορία –ή ένα ωραίο παραμύθι– στη νέα γενιά θεατών αλλά και από την ανάγκη των παραγωγών να προσελκύσουν ένα όσο γίνεται πιο ευρύ κοινό.
Γεγονός, πάντως, είναι ότι τα μεγάλα θεάματα για όλη την οικογένεια κατακλύζουν την πόλη και αποθεώνονται από μικρούς και μεγάλους. «Το θέατρο για παιδιά και το θέατρο για ενηλίκους δεν έχουν διαφορά ή… δεν θα έπρεπε να έχουν δια­φορά». Αυτήν τη θέση εκφράζει μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων που ανήκουν στη θεατρική οικογένεια – από σκηνοθέτες και συγγραφείς μέχρι ηθοποιούς ή ακόμη και θεατές. Ο πολυγραφότατος Ευγένιος Τριβιζάς, ένας ξεχωριστός παραμυθάς που παίζει με τα στερεότυπα και ανατρέπει τις ιστορίες που όλοι θεωρούμε δεδομένες, έχει δώσει τη συγκατάθεσή του για να μετουσιωθούν σε θεατρική πράξη πολλές ιστορίες του, γιατί –όπως μας έχει πει στο παρελθόν– πιστεύει πως «το θέατρο για παιδιά είναι το φυτώριο των θεα­τρόφιλων του μέλλοντος…
Χρόνια τώρα προσπαθώ να ανοίξω ρωγμές στα στεγανά που χωρίζουν το παιδικό θέατρο από το θέατρο για ενηλίκους γράφοντας έργα διηλικιακά, τα οποία απολαμβάνουν τόσο οι μικροί όσο και οι μεγάλοι θεατές».

Τι γίνεται όμως από τη στιγμή που ένα κείμενο φεύγει από τα χέρια του εμπνευστή του για να περάσει στα χέρια του παραγωγού και στη συνέχεια του σκηνοθέτη, ο οποίος πλέον έχει απέναντί του ένα καλά εκπαιδευμένο κοινό; Η χρήση της τεχνολογίας αλλά και οι απόπειρες πειραματισμού δεν ξενίζουν στην εποχή μας ούτε τα παιδιά ούτε­ τους γονείς και είναι αρκετοί πλέον οι σκηνοθέτες που ξεφεύγουν από την κλασική φόρμα, αναζητώντας νέες προτάσεις που επανεξετάζουν τα όρια θεάτρου και πραγματικότητας –αλλά και τα δικά μας ως θεατών– για να συγκινήσουν, να εμπνεύσουν και να «εμπλουτίσουν» τις εμπειρίες μας.
Η Σοφία Σπυράτου, μια σκηνοθέτις που έχει βάλει την υπογραφή της σε σημαντικές παραστάσεις-πολυθεάματα («Θησέας και Αριάδνη», «Ο Τρελαντώνης» κ.ά.), πιστεύει πως «μπορεί μεν το παιδικό θέατρο να μην αναπτύσσει “φιλοσοφικά” ζητήματα, όμως τα παιδιά, ακριβώς όπως και οι ενήλικοι, χρειάζονται ένα μύθο και συντονίζονται στο ρυθμό του. Ο σκηνοθέτης πρέπει να εγκαθιδρύσει από την αρχή έναν κώδικα επικοινωνίας με πολλή κίνηση και δράση και να κινητοποιήσει τα παιδιά “δι’ ελέου και φόβου”, διότι τους αρέσει να φοβούνται και να αγωνιούν.
Είμαι εναντίον της απλοποίησης και της εκλαΐκευσης». Η αλήθεια είναι πως υπό την ταμπέλα του «παιδικού θεάτρου» έχουμε δει αριστουργήματα αλλά και ανοσιουργήματα. Άλλο είναι το «κάνω παράσταση με λίγα μέσα» και άλλο το «στήνω μια πρόχειρη παράσταση με ευτελή υλικά, χωρίς δραματουργικό ιστό». Η θεατρική έξοδος είναι πλέον οικογενειακή υπόθεση, η ψυχαγωγία είναι­ το ζητούμενο για γονείς και παιδιά και –ευτυχώς– υπάρχουν πλέον μικρά ή μεγάλα θεατρικά σχήματα, παραγωγοί και σκηνοθέτες που στοχεύουν σε αυτήν την ταυτόχρονη απόλαυση.
Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, το γεγονός ότι στην πλουραλιστική θεατρική σεζόν που διανύουμε οι μεγάλες παραγωγές-παραστάσεις για όλη την οικογένεια βρίσκονται πρώτες στις λίστες επιλογών. Δείτε ποιες είναι και σε τι ­διαφοροποιούνται.

1.Annie
Περίπου 35.000 θεατές τίμησαν μέχρι σήμερα το περίφημο μιού­ζικαλ στον Ελληνικό Κόσμο και το ανέδειξαν στο απόλυτο θέαμα για όλη την οικογένεια. Αυτό που εντυπωσιάζει δεν είναι μόνο η εμφάνιση-έκπληξη του Μιχάλη Χατζηγιάννη στο ρόλο του κ. Γουόρμπακς αλλά και η επιτυχημένη διασκευή και σκηνοθεσία της Θέμιδας Μαρσέλου, η ενέργεια των μικρών σε ηλικία πρωταγωνιστριών και των υπόλοιπων ηθοποιών που χορεύουν και τραγουδούν με άνεση

2.Ζέβρα πυτζάμα
Ο τρόπος με τον οποίο δούλεψαν δύο μέλη της θρυλικής «Λιλιπούπολης», η Μαριανίνα Κριεζή και η Άννα Παναγιωτοπούλου –η μία ως κειμενογράφος και η άλλη ως συν-σκηνοθέτιδα του Φωκά Ευαγγελινού–, η σκερτσόζα παρουσία του ικανότατου στις μεταμορφώσεις Αντώνη Λουδάρου και η εμφάνιση-έκπληξη του (συνθέτη της παράστασης) Διονύση Τσακνή ως Ντελιβερά της Χαράς στη νέα υπερπαραγωγή του Μπάντμιντον υπογραμμίζουν με ευφάνταστο τρόπο τα οικολογικά νοήματα της παράστασης και μας κάνουν να πιστέψουμε πως «περιουσία είναι μονάχα η φαντασία μας».

3.Ο Μόγλης και οι περιπέτειές του στη ζούγκλα
Όχι μόνο η σκηνή αλλά και η πλατεία του Παιδικού Στεκιού-Σκηνή «Κατίνα Παξινού» έχουν μεταμορφωθεί σε ζούγκλα στην παράσταση που σκηνοθετεί η Φωτεινή Μπαξεβάνη. Από την πρώτη στιγμή οι θεατές μπαίνουν στον κόσμο του Μόγλη και ζουν τις περιπέτειές του μέσα από ένα συνδυασμό πρόζας (Γιάννης Σκαραγκάς) και μουσικής (Μίνως Μάτσας).

4.Το νησί των θησαυρών
Ξεκίνησε να παίζεται πέρυσι στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου και συνεχίζεται και φέτος. Η παράσταση που έστησε ο Θωμάς Μοσχόπουλος πατώντας στο ομώνυμο λογοτεχνικό έργο του Ρόμπερτ Στίβενσον έχει αποκτήσει φανατικό κοινό. Σέβεται το κείμενο, έχει ρυθμό­, οι ηθοποιοί παίζουν όργανα και τραγουδούν με μπρίο, ενώ –το ωραιότερο– η δράση λαμβάνει χώρα σε τρία διαφορετικά επίπεδα και όχι σε μια συμβατική σκηνή.

5.Περσέας και Ανδρομέδα / Μαγικό κλειδί
Η Κάρμεν Ρουγγέρη έχει παίξει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του θεατρικού τοπίου για παιδιά στη χώρα μας. Τελειομανής και με σαφή­ προσανατολισμό σε ένα θέατρο που ψυχαγωγεί και ταυτόχρονα αποτελεί πηγή γνώσης, μας ταξιδεύει φέτος στην ελληνική μυθολογία μέσα από την παράσταση «Περσέας και Ανδρομέδα» στο Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης» και στη λογοτεχνία μέσα από την παράσταση «Μαγικό κλειδί» στο Θέατρο Κιβωτός. Τα παιδιά τις λατρεύουν, το ίδιο και οι γονείς, γιατί δίνοντας ιδιαίτερη φροντίδα σε κοστούμια-σκηνικά και στο στοιχείο της διάδρασης καταφέρνουν να σε βάλουν στην ουσία του μύθου με ευχάριστο τρόπο

6.Πινόκιο
Ο συνδυασμός ζωντανής μουσικής, βίντεο και στοιχείων που θυμίζουν θέατρο σκιών είναι ένα δυνατό χαρτί της παράστασης του Βασίλη Μαυρογεωργίου στο Ακροπόλ. Αυτό που κάνει όμως τη δια­φορά είναι το ότι έχει αντιμετωπίσει το σύμπαν του Πινόκιο ως μια παραμόρφωση του δικού μας κόσμου. Γεμάτο συμβολισμούς και με έξυπνο χιούμορ, κάνει την κάθε περιπέτεια να φαίνεται σαν το κομμάτι ενός παζλ που όταν σχηματιστεί, ο ήρωάς μας θα αγγίξει την ωριμότητα.

7.Πίτερ Παν
Είναι νέος, ωραίος και ιπτάμενος! Ο αιώνιος έφηβος Πίτερ Παν του Τζέιμς Μπάρι στην παράσταση της Νανάς Νικολάου τιμά τη φήμη του: πετά όχι μόνο στις βιντεο-προβολές αλλά και πάνω στη σκηνή του Θεάτρου του Κέντρου Πολιτισμού Ελληνικός Κόσμος. Είναι εντυπωσιακός ο τρόπος με τον οποίο συμβαίνει, όπως και ο τρόπος με τον οποίο η γνωστή ιστορία παρουσιάζεται ως μιούζικαλ με δύο ικανότατους πρωταγωνιστές, τον Δημήτρη Μακαλιά στον ομώνυμο ρόλο και τον Νίκο Κουρή στο ρόλο του Κάπτεν Χουκ.

8.Προσοχή! Ο πρίγκιπας λερώνει
Αν το στοίχημα του σκηνοθέτη Θωμά Μοσχόπουλου ήταν να κάνει και το ενήλικο κοινό να διασκεδάσει με το παραμύθι του πρίγκιπα που ντύνεται χοιροβοσκός για να κερδίσει την καρδιά της αλαζονικής πριγκίπισσας, το κέρδισε. Σε αυτήν την πρωτότυπη όπερα για παιδιά του Νίκου Κυπουργού είναι τόσο διασκεδαστικά τα γουρουνάκια, τόσο όμορφα τα κοστούμια και τόσο εντυπωσιακή η έκπληξη στο τέλος, που θα δείτε τους μεγάλους να φέρονται σαν παιδάκια, στο Θέατρο Ολύμπια της ΕΛΣ.

9.Τρωικός Πόλεμος
Τα παιδιά θα γνωρίσουν την «Ιλιάδα» του Ομήρου στη σκηνή του Παλλάς (από 8/2). Η Σοφία Σπυράτου ξέρει πώς να στήνει υπερθεάματα για όλη την οικογένεια και αυτή είναι η πρώτη χρονιά που συνεργάζεται για κάτι τέτοιο με την Ελληνική Θεαμάτων. Η παράσταση θα μας ταξιδέψει στην καρδιά των γεγονότων –με αρωγό τη μουσική, το χορό, τα σκηνικά και το φωτισμό–, εστιάζοντας στο love story του Πάρη (Αντίνοος Αλμπάνης) με την ωραία Ελένη (Δούκισσα Νομικού).

10.Ως την άκρη του ονείρου...
Στην παράσταση της Κέλλυς Σταμουλάκη όλοι οι ηθοποιοί χορεύ­ουν, τραγουδούν και παίζουν διάφορα όργανα ζωντανά επί σκηνής, σε μουσική του Λαυρέντη Μαχαιρίτσα. Τα τραγούδια έρχονται να υπογραμμίσουν όλα όσα συμβαίνουν στη σκηνή του Γυάλινου Μουσικού Θεάτρου και αποκτούν ιδιαίτερη χάρη καθώς ερμηνεύονται ζωντανά από τον Βασίλη Λέκκα, ο οποίος εμφανίζεται στο ρόλο του φύλακα αγγέλου της μικρής Πετρίνας.