Η συνεργασία δύο σημαντικών πόλων του Ιδρύματος Ωνάση του Onassis Culture με το Onassis Education γέννησε ένα καινοτόμο πρόγραμμα καλλιτεχνικής έρευνας και φιλοξενίας, το Onassis AiR (Artists-In-Residence). Με έδρα του το κέντρο της Αθήνας, θα λάβει χώρα μεταξύ Σεπτεμβρίου 2019 και Ιουνίου 2020 και στοχεύει να δημιουργήσει μια κοινότητα μεταξύ ισότιμων καλλιτεχνών, που θα προσφέρει τους απαραίτητους πόρους και χρόνο, ώστε οι καλλιτέχνες, εικαστικοί και επιμελητές εκθέσεων από όλο τον κόσμο, να πάρουν μια παύση, να σκεφτούν και να υλοποιήσουν τα προγράμματά τους, δίχως να ανησυχούν για χρονικούς περιορισμούς ή οικονομικά ζητήματα, με δουλειά εις βάθος και περισυλλογή, αντίθετα με τις επιταγές των καιρών.
Για να γίνει αυτή η επιθυμία πραγματικότητα, το Ίδρυμα Ωνάση προσκάλεσε μια συμβουλευτική επιτροπή με το έργο να επιλέξει τους καλλιτέχνες που θα υποστηρίξει το Onassis AiR. Η επιτροπή αυτή απαρτιζόταν από την εικαστικό και θεατρική δημιουργό Έφη Μπίρμπα (Ελλάδα), τον φιλόσοφο και Καλλιτεχνικό συν-Διευθυντή του Kunsten Festival des Arts, Daniel Blanga Gubbay (Βέλγιο), την επιμελήτρια και πρώην διευθύντρια του DAS Theatre, Barbara van Lindt (Ολλανδία/Βέλγιο) και την επιμελήτρια, συγγραφέα και αρχισυντάκτρια του Kaleidoscope Magazine, Myriam Βen Salah (Τυνησία/Γαλλία). Όλοι μαζί εξέτασαν τον εντυπωσιακό αριθμό των 1084 αιτήσεων από 68 χώρες για τις τέσσερις ενότητες του προγράμματος, οι οποίες περιλαμβάνουν το Onassis AiR: (Inter)national Residency Program, Onassis AiR Critical Practices Program, Onassis AiR Exchange Residencies και Onassis AiR Emergency Fellowships.
Τι είναι το (Inter)national Residency Program
Είναι ένα πρόγραμμα που ενδιαφέρεται για την αλληλεπίδραση της κοινωνικοπολιτικής πρακτικής κι αισθητικής στην προσωπική έρευνα, πρακτική και δημιουργία. Οι πρώτοι εννιά Onassis Residents καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο που επιλέχθηκαν για να υποστηριχθούν από το πρόγραμμα είναι: ο καλλιτέχνης και φωτογράφος Alaa Ghosheh (Παλαιστίνη), ο καλλιτέχνης και επιμελητής Paribartana Mohanty (Ινδία), η καλλιτέχνιδα και κινηματογραφίστρια Cate Giordano (ΗΠΑ), το ντουέτο Young Girls Reading Group (YGRD), που αποτελείται από την Dorota Gawęda (Πολωνία) και την Eglė Kulbokaitė (Λιθουανία), η χορογράφος Émilie Pitoiset (Γαλλία), η εικαστικός Fiona Banner (Μεγάλη Βρετανία), η εικαστικός και περφόρμερ Arshia Fatima Haq (Ινδία/ΗΠΑ), ο καλλιτέχνης που εργάζεται κυρίως με φίλμ και βίντεο Ryan Ferko (Καναδάς), η χορογράφος και καλλιτέχνιδα Maria Hassabi (Κύπρος/ΗΠΑ), η οποία θα ξεκινήσει την πρώτη περίοδο της καλλιτεχνικής της έρευνας, στο πλαίσιο της δεκαετούς υποτροφίας καλλιτεχνικής φιλοξενίας “One of a Kind”, που απονέμεται από το πρόγραμμα Onassis Culture για την περίοδο 2019-2029. Στο πλαίσιο του ίδιου προγράμματος θα φιλοξενηθούν και οι πιλοτικές δουλειές έξι ακόμα καλλιτχνών: Tom Sellar (ΗΠΑ), Sherry Dobbin (ΗΠΑ/Ηνωμένο Βασίλειο), Hatem Imam (Λίβανος), Maya Moumne (Λίβανος), Αντιγόνη Φρυδά (Ελλάδα), Effi Rabsilber (Γερμανία/Ελλάδα).
Το πρόγραμμα Critical Practices
Το συγκεκριμένο συλλογικό full time πρόγραμμα, διαρκεί 3 μήνες και στοχεύει να υποστηρίξει την έρευνα δέκα καλλιτεχνών που βρίσκονται σε μεταβατική φάση της καλλιτεχνικής τους δημιουργίας και κατεύθυνσης. Στις συναντήσεις (Φθινόπωρο 2019 και Άνοιξη 2020) περιλαμβάνεται ένα group intensive project διάρκειας ενός μήνα, με προσκεκλημένους μέντορες που θα αναλάβουν να υποστηρίξουν και να καθοδηγήσουν τους καλλιτέχνες και τις πρακτικές τους σε πνεύμα δημοσίου διαλόγου. Οι προσκεκλημένοι μέντορες είναι ο καλλιτέχνης και μουσικός Raed Yassin (Λίβανος), η επιμελήτρια και δραματουργός Silke Bake (Γερμανία) και ο σκηνοθέτης, περφόρμερ και επιμελητής Peter Stamer (Γερμανία).
Το πρόγραμμα Exchange Residencies
Είναι το πρότζεκτ που δίνει ευκαιρία σε επιλεχθέντες καλλιτέχνες και επιμελητές με έδρα την Ελλάδα να φιλοξενηθούν σε αντίστοιχα προγράμματα. Η Μαργαρίτα Αθανασίου και η Άλκηστις Ευθυμίου θα φιλοξενηθούν στο αντίστοιχο πρόγραμμα CAPACETE (Βραζιλία) και ο Δημήτρης Ρεντούμης θα φιλοξενηθεί στο Beirut Art Residency / BAR (Λίβανος).
Σε ποιους θα δοθούν τα Emergency Fellowships
Για το 2019-20 θα δοθούν πέντε Emergency Fellowships σε καλλιτέχνες που βρίσκονται σε επιτακτική καλλιτεχνική έρευνα ή σε περιορισμένο χρονικό πλαίσιο της επαγγελματικής τους πρακτικής. Αξιοσημείωτη είναι βέβαια και η συνεργασία του Onassis AiR με άλλους σημαντικούς θεσμούς παρόμοιου προσανατολισμού στην Ελλάδα, όπως η Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ), το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και το πρόγραμμα καλλιτεχνικής φιλοξενίας SNEHTA με έδρα την Κυψέλη, ενώ το Onassis AiR είναι μέλος του χρηματοδοτούμενου προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης RESHAPE σχετικά με την επαναδόμηση οργανωτικών μοντέλων στις παραστατικές τέχνες.
