Δεν είναι ότι θέλω να γίνω γραφικός με φτηνιάρικες ατάκες του τύπου «το μέγεθος μετράει» και άλλα τέτοια, αλλά θα γίνω. Χωρίς υπερβολή, το να βλέπεις παραστάσεις stand up με πάνω από χίλιους πεντακόσιους θεατές είναι άλλη εμπειρία. Ένα βιωματικό πενηντάλεπτο που ο κωμικός παίρνει αγκαζέ ολόκληρο το κοινό και το βάζει να χτυπηθεί πάνω σε μια ρυθμική μπότα, με το γέλιο στα πρίμα και στα μπάσα, όπως και να το κάνουμε, είναι κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί στη χώρα μας. Το φετινό Athens Comedy Festival, με χορηγούς τα Pitatakia, τα «TGI Fridays», το Schweppes, τη Honda και το COSMOTE DEALS for YOU, ήρθε πάνω στην καλύτερη φάση του εγχώριου stand up κι έδειξε πως έχει ακόμη πολλή δυναμική μέσα του.
Μια γεμάτη κωμική φαρέτρα
Άλλοι γύρισαν βουνά και λαγκάδια της Ευρώπης, άλλοι πήραν σβάρνα μπαράκια, ρακομελάδικα κι εναλλακτικά καφέ της πόλης, άλλοι κλείστηκαν σε δωμάτια απομόνωσης κι έκαναν διαλογισμό. Στόχος; Να παρουσιάσουν νέα κείμενα σε φεστιβαλικό κοινό. Μάζεψαν, λοιπόν, όλοι τους τεφτέρια, σημειώσεις, μπακαλόχαρτα και κόλλες Α4, πήραν μια βαθιά ανάσα κι έβγαλαν το πρώτο draft των επόμενων σόλο παραστάσεών τους, παρότι το υλικό δεν είχε πάρει την τελική του μορφή. Και, όπως φάνηκε, έπραξαν σωστά. Το αποτέλεσμα ξεπέρασε κάθε προσδοκία.
Είδαμε τον Λάμπρο Φισφή να απλώνει ένα αξιοζήλευτα μεγάλο bit για όλα όσα αλλάζουν όσο μεγαλώνεις, την εμμονή με τα τάπερ και τα καπάκια τους, το μεσημεριανό blue screen του ύπνου και τις τυπικές προσφωνήσεις/αποφωνήσεις στα e-mails. Είδαμε τον Δημήτρη Δημόπουλο να βουτάει από την καφρίλα στην αφρόκρεμα (ναι, από εκεί βγαίνει το «Καφρόκρεμα»), από –κυριολεκτικά– τη σκατίλα της παιδικής ηλικίας στις φούστες των ατρόμητων Λακεδαιμονίων, από το παραστατικό φορμά του YouTube στις ψαγμένες αναφορές σε Αισχύλο, Σοφοκλή κι Ευριπίδη.
Είδαμε τον Γιώργο Χατζηπαύλου σε ένα ρεσιτάλ του observational stand up (δείγμα εμπειρίας), τον Μιχάλη Μαθιουδάκη να βουτάει ακόμη πιο ψυχογραφικά σε ιστορίες της διπλανής πόρτας και τον Βύρωνα Θεοδωρόπουλο να γράφει ακόμη πιο βιωματικά, να περνάει από την απώλεια του πατέρα του στην εμπειρία τού να είσαι μπαμπάς, σε ένα δίπολο ζωής και θανάτου με το οποίο είχε φλερτάρει και παλιότερα, αλλά πλέον το εκφράζει ακόμη πιο ώριμα και δεμένα.
Κοινό με γερό στομάχι
Μέχρι πριν από λίγα χρόνια το θάρρος των κωμικών είχε ένα ταβάνι, και όχι άδικα. Όταν το μεγαλύτερο μέρος του κοινού σχεδόν σε όλες τις παραστάσεις σου δεν έχει ξαναδεί stand up, το λιγότερο που έχεις να κάνεις είναι να είσαι αρκετά προσεκτικός. Το να ξεκινήσεις να αραδιάζεις διεστραμμένα αστεία, ωμό ρεαλισμό, καφρίλα και παγωμένες εκφράσεις τύπου «Greek Weird Wave» μπορεί να αποτελούσε για άλλες χώρες φορμά ολόκληρων φεστιβάλ εδώ και μία δεκαετία (βλ. Deadpan Comedy Festival, One liners festival κ.ά.), αλλά για τη χώρα μας ήταν ανεξερεύνητη γη.
Αυτό πλέον έχει σπάσει. Πέρα από αρκετά spin-off αμηχανίας που πέταξαν εδώ κι εκεί διάφοροι κωμικοί, όπως το κομμάτι με τους ζητιάνους στο «Lower με C» του Δημήτρη Χριστοφορίδη ή η στιγμή καθημερινής πληρότητας του Ζήση Ρούμπου μέσα σε ένα λεωφορείο γεμάτο μαθητριούλες («Πόζα μηδέν»), είδαμε μια σειρά τέτοιων περφόρμερ να ανεβάζουν sold out σόλο παραστάσεις και να αποδεικνύουν περίτρανα πως έχουν πια το δικό τους ακροατήριο.
Από τη μία, κουστουμαρισμένος, τέρμα κάφρος και πιο αιχμηρός από ποτέ, ο Blink Mike έγραψε ό,τι «Κανονικά απαγορεύεται», έβαλε την 32χρονη ζωή του δίπλα από τον Ιησού, τον Μέγα Αλέξανδρο και τα μικρά γυφτάκια [sic], πέρασε από punchlines παιδεραστίας, κτηνοβασίας και ρατσισμού στα ακριβώς αντίθετά τους, μέσα σε self-exposure κύκλους που καταλήγουν σε ένα συνειδητό αυτοτρολάρισμα και γελοιοποίηση όλων αυτών. Από την άλλη, σε ένα φύσει πιο αμήχανο set up, ο Άγγελος Σπηλιόπουλος ήρθε με το «Φιλέτο της Αγοράς», την πρώτη παράσταση στα χρονικά (σχεδόν) αποκλειστικά με one liners, αστεία δηλαδή σύντομης διάρκειας, και μια sui generis περσόνα χαμηλής συναισθηματικής νοημοσύνης να αγκαλιάζεται από το κοινό. Και δεν ήταν μόνο αυτά. Αντίστοιχο cringe στήσιμο είδαμε και στην περσόνα του Αλέξανδρου Titkov στο opening act της παράστασης του Βύρωνα Θεοδωρόπουλου, είδαμε στα dead pan λογοπαίγνια του Πάρι Ρούπου στα «Logopaignia Fright Night 2.0» αλλά και σε μερικούς (αξιοσημείωτα δυναμικούς) νέους κωμικούς από το φεστιβαλικό open mic «Donkey of the year».
Τι μας δείχνουν όλα αυτά;
Σίγουρα ένα ώριμο ακροατήριο, που μπορεί να αντιληφθεί την επιτελεστική διαδικασία του stand up, να ξεχωρίσει την τέχνη από την πραγματικότητα και να απενεργοποιήσει για λίγο τη λογοκρισία. Ένα κοινό που μπορεί να αναγνωρίσει διαφορετικές περσόνες και να πειραματιστεί με το νέο. Κι όσο αυτό συνεχίζεται τόσο το stand up θα βρίσκει ευκαιρίες για να γράψει ιστορία. Και το Athens Comedy Festival ήταν σίγουρα μία από αυτές.
Περί ορέξεως και από ένας Νέος comedian
Μετρ των one liners
Θεωρείς την αμηχανία προσόν; Πιστεύεις κι εσύ ότι στην Παιανία το βασικό πρόβλημα είναι τα σκυλιά; Δεν ξέρεις καν που είναι η Παιανία; Δες Άγγελο Σπηλιόπουλο.
Χάρντκορ λογική
Θέλεις επιστημονικό ορθολογισμό; Είσαι και λίγο νερντουλογκίκ; Ή, τέλος πάντων, έτσι σε λένε οι υπόλοιποι; Θες να θυμηθείς σχολικές ιστορίες από τα ’90s; Ακούς και χάρντκορ μέταλ; Δες Στέλιο Ανατολίτη.
Αρντάν από Βορρά
Θυμάσαι κι εσύ φοιτητικά βράδια που πήγαν από το «Πάμε να διαβάσουμε;» στο «Πάμε για ένα ουζάκι» και από εκεί και πέρα... δεν θυμάσαι; Έχεις κάνει την αναβλητικότητα μότο ζωής; Δες Θωμά Ζάμπρα.
