Τριάντα πέντε κωμικοί σε 28 παραστάσεις σε τρία stages του «Gazarte» μας προσκαλούν να γελάσουμε άφοβα στο Athens Comedy Festival, που θα πραγματοποιηθεί το τριήμερο 19-21/5. Οι καλλιτεχνικοί διευθυντές του Λάμπρος Φισφής και Δημήτρης Μακαλιάς μας μιλούν για την έκρηξη του stand up comedy, που αποτελεί βασικό κορμό του φεστιβάλ, για τα μυστικά ενός καλού αστείου και για ένα γαϊδουράκι που το λένε Ελβίρα.
Πλησιάζουμε λοιπόν στο 1ο Athens Comedy Festival. Πώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο άνθησης του stand up comedy στην Ελλάδα, ώστε να υπάρχει ένα μεγάλο φεστιβάλ αφιερωμένο σε αυτό;
Λάμπρος Φισφής Με πολλή και συστηματική δουλειά. Εδώ και αρκετά χρόνια η κοινότητα του stand up comedy κάνει παραστάσεις σε κάθε γωνιά της Αττικής και της Ελλάδας, σε κάθε λογής χώρο, από μεζεδοπωλεία μέχρι θέατρα, διαδίδοντας έτσι το συγκεκριμένο είδος κωμωδίας και κερδίζοντας το κοινό.
Δημήτρης Μακαλιάς Θεωρώ ότι ήταν ένα υπερβολικά παρεξηγημένο είδος κωμωδίας στην Ελλάδα. Χρειάστηκαν πολλά χρόνια και πολλή προσπάθεια ώστε να αντιστραφεί το κλίμα που είχε δημιουργηθεί. Οι περισσότεροι θεατές πίστευαν ότι σε μια παράσταση stand up comedy θα ρεζιλευτούν ή θα πρέπει να συμμετάσχουν ενεργά κυρίως από μια άβολη θέση. Η νέα γενιά αποδεικνύει πως το καλό χιούμορ δεν έχει ανάγκη κάτι τέτοιο.
Πράγματι υπήρχαν παρεξηγήσεις γύρω από το stand up comedy.
Λ.Φ. Και ήταν πολλές. Πολύς κόσμος πλέον ξέρει τι είναι το stand up, ακόμη κι αν υπάρχουν αρκετοί που δεν το έχουν γνωρίσει. Σίγουρα μια παρεξήγηση είναι πως το κοινό φοβάται ότι ο κωμικός θα κάνει αστεία εις βάρος του. Πολλοί επίσης πιστεύουν ότι, επειδή έχουν δει βιντεάκια στο internet, μπορούν να καταλάβουν αν τους αρέσουν το stand up comedy ή κάποιος κωμικός.
Δ.Μ. Η βασική παρεξήγηση είναι η φοβία του κοινού ότι θα εκτεθεί στους υπόλοιπους θεατές. Επίσης η εμμονή που μπορεί να αποκτήσει ο κωμικός με κάποιο πρόσωπο και να το σατιρίσει υπερβολικά. Κάτι το οποίο φυσικά δεν συμβαίνει... Ούτε γι’ αστείο! Το stand up είναι ένας θεατρικός μονόλογος με διαφορετική δομή. Τα στοιχεία αυτοσχεδιασμού υπάρχουν, βέβαια, αλλά κυρίως τονώνουν παρά διεκδικούν την πρωτιά.
Θεωρείτε ότι έχουν λυθεί όλες αυτές οι παρεξηγήσεις;
Λ.Φ. Θεωρώ ότι σιγά σιγά, παράσταση με την παράσταση, χτίζεται σταθερότερα το σωστό stand up comedy.
Δ.Μ. Επίσης παρατηρώ ότι το θεατρικό κοινό έχει κάνει μεγάλη στροφή προς το stand up. Μάλιστα πολλοί που δεν παρακολουθούν θέατρο κάνουν τα πρώτα τους βήματα μέσω των παραστάσεων stand up, ξέροντας με ασφάλεια ότι θα περάσουν καλά και θα γελάσουν. Και αυτό κέρδος είναι. Κάθε νέος θεατής είναι μια καλή επένδυση για το μέλλον της κωμωδίας.
Ποιο είναι το μυστικό ενός καλού αστείου;
Δ.Μ. Δεν υπάρχει!
Λ.Φ. Πράγματι, δεν υπάρχει ένα μυστικό. Κάποιοι θα πουν ότι είναι το στοιχείο της έκπληξης. Άλλοι το να έχει το αστείο μέσα πόνο και αλήθεια. Για μένα πρέπει πρώτα απ’ όλα να υπάρχει ταύτιση. Να ενδιαφέρεται το κοινό γι’ αυτό που μιλάς.
Το στερεότυπο για τους κωμικούς, που εκτός σκηνής είναι εντελώς διαφορετικοί και μελαγχολικοί, ισχύει;
Λ.Φ. Για κάποιους ναι. Οι πιο πολλοί κωμικοί είναι άνθρωποι με αρκετές ανασφάλειες. Ίσως αυτό είναι που τους κάνει να φαίνονται ήσυχοι στην κανονική τους ζωή. Πολλές φορές επίσης φαίνονται καταθλιπτικοί, διότι κάθονται σε μια γωνιά και δεν μιλάνε, καθώς παρατηρούν όσα γίνονται για να τα αξιοποιήσουν κωμικά στη συνέχεια.
Δ.Μ. Εγώ, πάλι, θεωρώ ότι αυτό το στερεότυπο ισχύει όσο και το ότι ο αυνανισμός οδηγεί στην τύφλωση!
Η βωμολοχία είναι απαραίτητη στην κωμωδία;
Λ.Φ. Εδώ είναι η υπόθεση της κότας και του αβγού. Όσο υπάρχει κοινό που γελάει με βρισιές τόσο θα υπάρχουν κωμικοί που θα τις χρησιμοποιούν. Πάντως στην πλειονότητά τους οι νέοι κωμικοί δεν χρησιμοποιούν τις βρισιές για να κάνουν το κοινό να γελάσει.
Δ.Μ. Θεωρώ ότι η βωμολοχία έχει θέση στο θέατρο μόνο όταν είναι απαραίτητη. Για συγκεκριμένους λόγους. Προσωπικά δεν μου αρέσει η ευκολία της. Αναζητάω το χιούμορ σε άλλα πράγματα και ας με δυσκολεύουν περισσότερο.
Ποιες είναι, Δημήτρη, για έναν ηθοποιό οι προκλήσεις του stand up comedy σε σύγκριση με μια τυπική θεατρική κωμωδία;
Δ.Μ. Είσαι μόνος σου! Τόσο απλά και τόσο δύσκολα. Και το κυριότερο είναι ότι το κείμενο το γράφεις εσύ ο ίδιος.
Λάμπρο, ποιοι είναι οι αγαπημένοι σου κωμικοί από το εξωτερικό; Τι έχεις ζηλέψει από αυτούς;
Λ.Φ. Μεγάλη επιρροή είναι ο Τζέρι Σένφιλντ. Ζηλεύω την απίστευτη οικονομία λέξεων που έχει. Επίσης λατρεύω τον αυτοσαρκασμό του Γούντι Άλεν, τη φαντασία του Μιτς Χέντμπεργκ και το story telling του Μάικ Μπιρμπίλια.
Γιατί το Athens Comedy Festival είναι ένα καλό ξεκίνημα για όσους δεν έχουν παρακολουθήσει ποτέ ξανά stand up comedy;
Λ.Φ. Αυτό που σκεφτόμασταν με τον Δημήτρη σχεδιάζοντας το φεστιβάλ είναι να μαζέψουμε τους καλύτερους κωμικούς και να δημιουργήσουμε ένα πρόγραμμα με ποικιλία στα είδη κωμωδίας. Κάθε άνθρωπος έχει διαφορετικά γούστα στο χιούμορ και το φεστιβάλ έχει κάτι για όλους.
Δ.Μ. Το Athens Comedy Festival, βέβαια, δεν περιλαμβάνει αποκλειστικά παραστάσεις stand up comedy αλλά και θεατρικές παραστάσεις, παραστάσεις αυτοσχεδιασμού, παιδικό θέατρο κ.λπ.
Λ.Φ. Θα είναι ένα τριήμερο γεμάτο κωμωδία! Με επιτυχημένες παραστάσεις από τη σεζόν που πέρασε, πρεμιέρες, formats που δοκιμάζονται για πρώτη φορά, ξένους κωμικούς. Κι ένα αξιολάτρευτο γαϊδουράκι, την Ελβίρα! Θα γίνει χαμός!
Το πλήρες πρόγραμμα του Athens Comedy Festival στο www.athenscomedyfestival.gr.
Προπώληση στο δίκτυο του www.viva.gr και στο www.athinorama.gr.
