Μία από τις σημαντικές και σημαίνουσες προσωπικότητες της σύγχρονης μουσικής μάς επισκέπτεται ξανά – στο «Fuzz», στις 20/1. Αυτήν τη φορά ο Tricky έρχεται με τον καινούργιο του δίσκο «Ununiform», ο οποίος, χωρίς να θεωρείται αναδρομικός, έρχεται να σφραγίσει με το δικό του τρόπο την 25ετή του πορεία.
Στα μέσα των ’90s το όνομα του Tricky ήταν συνδεδεμένο με τον ήχο του Μπρίστολ και το trip hop – μάλιστα όλοι τον θεωρούμε πρόσωπο-κλειδί σε αυτήν την ηχητική αρχιτεκτονική, που μπορούσε να συμπεριλαμβάνει σε ένα γενικευμένο downtempo ηχορυθμικό ηλεκτρονικό συναίσθημα ιδιωματικά στιγμιότυπα που είχαν να κάνουν με r&b, soul, ψυχεδέλεια, house music, hip hop ή οτιδήποτε άλλο πειραματικό κι εναλλακτικό, τουλάχιστον για την ευρωπαϊκή pop μουσική σκηνή της εποχής.
Το δέκατο τρίτο άλμπουμ του Tricky, το «Ununiform», δεν κινείται εκτός αυτού του γενικού πλαισίου. απλώς η απόσταση που το χωρίζει από την εποχή της καινοτομικής δράσης αυτού του στιλ είναι τουλάχιστον ένα τέταρτο του αιώνα. Και ο Tricky είναι τώρα πια ένας ώριμος καλλιτέχνης, που φροντίζει να τοποθετεί τις μουσικές, εκφραστικές, καλλιτεχνικές κ.ά. αξίες του εκεί που πρέπει. Το νέο του άλμπουμ είναι πιθανώς το καλύτερο που μας έχει δώσει από την εποχή του «Pre-millennium Tension», όμως ό,τι έχει εκδώσει στο ενδιάμεσο (άλλα δέκα άλμπουμ δηλαδή) έχουν την αξία τους. Και τονίζουν ακριβώς το ανομοιόμορφο μιας μακράς καλλιτεχνικής πορείας στην παραγωγή ήχων και ρυθμών που περιγράφουν το σκοτεινό, ενίοτε κλειστοφοβικό, αλλά πάντα γοητευτικό μουσικό του σύμπαν.
Και στο «Ununiform», όπως και παλιότερα, ο Tricky χρειάζεται τους guests του για να χτίσει τον μουσικό του κόσμο. Έτσι έχει μαζί του ξανά τη Martina Topley-Bird, σε ένα διαφορετικό πλαίσιο και κλίμα απ’ ό,τι παλιά, την Asia Argento, τη Francesca Belmonte, τη Mina Rose –τα γυναικεία μέρη στα φωνητικά ήταν πάντα κάτι ιδιαίτερο γι’ αυτόν–, τον ράπερ Scriptonite από το Καζακστάν κ.ά. Όμως είναι η χαρακτηριστική ψιθυριστή φωνή του που φτιάχνει τα νοήματα μιας εποχής τωρινής, με μουσικές που δίνουν ένα καλό mixtape αντί για μια ολοκληρωμένη καλλιτεχνική δήλωση. Με τη διαφορά όμως ότι ο Tricky δεν παύει να μας δίνει καλές υποσχέσεις για τη συνέχεια.
Αν πάμε πίσω στο «Maxinquaye» του 1995, ο Adrian Nicholas Matthews Thaws, αφήνοντας πίσω του τους Massive Attack, βρισκόταν σε έναν μουσικό κόσμο που επιθυμούσε να συμπεριλάβει και να καταβροχθίσει τα πάντα: από το κλασικό αμερικάνικο hip hop και τη διεθνική soul μέχρι την καθαρή reggae και το μυστήριο βρετανικό alternative rock. Την ίδια επιθυμία εξέφρασαν και πολλοί άλλοι, όμως μόνο ο Tricky μπόρεσε να την πραγματοποιήσει με φυσικό κι αισθητικά πειστικό τρόπο. Έτσι τον είδαμε να ξεχωρίζει σε ένα περιβάλλον όπου όλα τα άλλα πρόσωπα, όπως η Bjork ή οι Portishead, κινούνταν ήδη πολύ ψηλά. και να φτιάχνει μια μουσική που ακόμη και ο ίδιος («Nearly God», όπως ονομαζόταν το δεύτερο «ψευδεπώνυμο» άλμπουμ του, με τη συμμετοχή της Neneh Cherry και της Bjork) ήξερε ότι δεν επρόκειτο να επαναλάβει.
Έχοντας φτιάξει το masterpiece του, ο Tricky δείχνει να επιστρέφει σε πιο προσωπικές σκληροπυρηνικές ρίζες με το «Pre-millennium Tension» και θέλει εξαρχής να αποποιηθεί την άβολη περιγραφική επικέτα τού «τριπχοπά» που του είχαν φορέσει τα μίντια αλλά και να παραμείνει όσο πιο κοντά γίνεται στο underground hip hop του πρώτου σταδίου της καριέρας του. Το αποτέλεσμα είναι ένα πολύ δυνατό άλμπουμ, διαφορετικό μεν από το «Maxinquaye», αλλά πολύ κοντά του ποιοτικά.
Το «Angels with Dirty Faces» του 1998 ακούγεται ακόμη πιο εσωστρεφές και ψυχωσικό, ενώ όλες οι φωτογραφίες δείχνουν τον Tricky συνοφρυωμένο ή θυμωμένο! Είναι και αυτό ένα... trick για να αποστασιοποιείται από την pop ανευθυνότητα που είχε ενσκήψει στο trip hop. Κι ενώ σε πρώτη φάση το «Angels...» δείχνει ως αντικατοπτρισμός του «Pre-millennium…», σταδιακά μας αποκαλύπτει ένα σωρό λεπτομέρειες σε σχέση με τα ρυθμικά αλλά και τα ηχοχρωματικά του μοτίβα. Φυσικά, η Martina είναι κι εδώ η vocal πρωταγωνίστρια, έχουμε όμως και μια εξαιρετική PJ Harvey.
Το «Juxtapose» του 1999 (σε συνεργασία με τον DJ Muggs και τον Grease), το «Blowback» του 2001, το «Vulnerable» του 2003 κ.ο.κ. είναι οι ξεχωριστές όψεις ενός μουσικού παραγωγού/δημιουργού που διαθέτει όπλα και ξέρει πώς να τα χειρίζεται, μένοντας πάντα κοντά στις δικές του βαθύτερες επιθυμίες. Και μία από τις βαθύτερες επιθυμίες του Tricky είναι με κάθε μετέπειτα άλμπουμ του, από το «Knowle West Boy» στο σημερινό, να αποκαλύπτει κάτι από τον εαυτό του. Αυτή θα είναι και η κυρίαρχη αίσθηση στη σκηνή του «Fuzz».
