Φέτος, Ντέμι Μουρ & Πάμελα Άντερσον παίρνουν την εκδίκησή τους

Την τελευταία εβδομάδα, στο σινεφίλ διαδικτυακό μικρόκοσμο δύο είναι τα πράγματα που συζητιούνται έντονα - οκ, πέρα από το μουστάκι του "Νοσφεράτου". Από τη μία, η ανατρεπτική Χρυσή Σφαίρα α’ γυναικείου ρόλου για μιούζικαλ ή κωμωδία που απέσπασε η Ντέμι Μουρ ("The Substance: Το Ελιξίριο της Νιότης", Κοραλί Φαρζά), κερδίζοντας φαβορί όπως οι Σίνθια Ερίβο ("Wicked"), Κάρλα Σοφία Γκασκόν ("Emilia Pérez") και Μάικι Μάντισον ("Anora"). Από την άλλη, η arthouse στροφή της Πάμελα Άντερσον, η οποία πρωταγωνιστώντας στο "Last Showgirl" της Τζία Κόπολα (ευρεία κυκλοφορία από 10/1 στις ΗΠΑ, χωρίς διανομή στην Ελλάδα), έχει βρεθεί όχι μόνο να διεκδικεί σημαντικά βραβεία (Χρυσή Σφαίρα α’ γυναικείου ρόλο σε δράμα, βραβείο Gotham καλύτερης ερμηνείας, βραβείο SAG), αλλά και να επιδεικνύει τις πολυσήμαντες κινηματογραφικές γνώσεις της στο πλαίσιο της προώθησης της ταινίας της. Χαρακτηριστικότερα, η επίσκεψή της στην περίφημη αποθήκη της Criterion και η συνέντευξή της στο Letterboxd, όπου μεταξύ των τεσσάρων πιο αγαπημένων φιλμ της αναφέρει το σπουδαίο "Wanda"  (Μπάρμπαρα Λόντεν) και το ακαταμάχητο "Μπέτυ Μπλου" (Ζαν-Ζακ Μπενέξ). Γιατί, όμως, μας κάνουν εντύπωση όλα αυτά;

Με απλά λόγια, διότι δύο γυναίκες που ταυτίστηκαν με την έννοια του sex symbol στα ‘90s, γαλουχώντας παράλληλα μια ολόκληρη αισθητική θέασης, πρόσληψης και αντιμετώπισης των θηλυκοτήτων στη βιομηχανία του θεάματος, πλέον διεκδικούν τη δημόσια εικόνα τους σύμφωνα με τους δικούς τους όρους. Εξίσου σημαντικό, πως αναγνωρίζονται πια για αυτό που είναι, δηλαδή ηθοποιοί - καλλιτέχνιδες, και όχι ένα καταναλωτικό προϊόν προς τέρψη του κοινού. Ως προς αυτό, είναι χαρακτηριστικά όσα είπε η Μουρ κατά την παραλαβή του βραβείου της: "Αυτή είναι η πρώτη φορά εδώ και σαρανταπέντε χρόνια που κερδίζω οτιδήποτε ως ηθοποιός. Πριν από τριάντα χρόνια, ένας παραγωγός με πλησίασε και μου είπε ότι είμαι μια ‘ηθοποιός ποπ κορν’. Ένιωσα πως αυτό σήμαινε για εμένα ότι δε θα μου επιτρεπόταν ποτέ να αποκτήσω κάτι τέτοιο (σ.σ.: ένα βραβείο), ούτε πως θα με εκτιμούσαν για τη δουλειά μου. Τότε το πίστεψα ακράδαντα και με τον καιρό αυτή η ιδέα με διάβρωσε. Πρόσφατα έφτασα στο σημείο να σκεφτώ πως η καριέρα μου τελείωσε. Για αυτό γιορτάζω τη σημερινή μέρα σαν υπενθύμιση πως ανήκω εδώ που βρίσκομαι".

Demi Moore accepts her #GoldenGlobe: "Today I celebrate this as a marker of my wholeness and of the love that is driving me, and for the gift of doing something I love, and being reminded that I do belong." https://t.co/QUzDz2Lepj pic.twitter.com/CWCzDX2xOi

— Variety (@Variety) January 6, 2025

Μπορεί η συγκυρία να μας "υποχρεώνει" να συζητάμε για τις Μουρ και Άντερσον μαζί, ωστόσο, οι δυο τους μοιράζονται αρκετά κοινά. Ανήκουν στην ίδια γενιά, είναι 62 και 57 ετών αντίστοιχα, έκαναν τα πρώτα βήματά τους ως μοντέλα και στη συνέχεια γνώρισαν υπερηχητική δημοφιλία σε σινεμά και τηλεόραση, υποχρεωμένες, βέβαια, να υπηρετούν ρόλους που ανταποκρίνονταν στις κυρίαρχες επιταγές της εποχής (λέγε με και στρέιτ αντρικό βλέμμα). Έτσι, εγκλωβισμένες στο μισογύνικο στερεότυπο της γοητευτικής γυναίκας που λογικά δεν έχει κάτι να πει, χρειάστηκε να περάσει σημαντικό διάστημα και να αλλάξει ο διάλογος γύρω από τις σεξιστικές συμπεριφορές ώστε να βρουν τη δικαίωσή τους. Το ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι πως οι Αμερικανίδες το καταφέρνουν μέσα από ταινίες που θίγουν ακριβώς αυτά τα ζητήματα, δίχως να εξωραΐζουν καταστάσεις και διαθέτοντας αδιαπραγμάτευτα καλλιτεχνικά διαπιστευτήρια.

Στο "Last Showgirl", η Άντερσον ενσαρκώνει μια χορεύτρια η οποία μετά από τριάντα χρόνια δουλειάς καλείται να επινοήσει μια άλλη καριέρα από το πουθενά, όταν το μέρος στο οποίο εργάζεται κλείνει. Παρομοίως, στο "Substance" η Μουρ διαπιστώνει πως κρυφά οι παραγωγοί της επιτυχημένης γυμναστικής εκπομπής της αποφασίζουν να την αντικαταστήσουν με μία πολύ νεότερή της παρουσιάστρια. Αμφότερες περιπτώσεις που η έκθεση των ηρωίδων χρήζει διακοπής αποκλειστικά λόγω ηλικίας, ζήτημα καθόλα υπαρκτό όχι μόνο στο Χόλιγουντ, αλλά παντού. Έπειτα, φανταζόμαστε πως η Κόπολα δεν ακολουθεί την ακραία οδό που υιοθετεί η Φαρζά, πάντως στο "Substance" μπαίνει επίσης στην εξίσωση ο παράγοντας των οδυνηρά καταπιεστικών στάνταρ ομορφιάς. Ο ρόλος της Μουρ αρχίζει να καταναλώνει ένα ελιξίριο όχι μόνο για να γίνει νεαρότερος, αλλά και για να διατηρήσει πολύ συγκεκριμένα, αψεγάδιαστα χαρακτηριστικά. Μέχρι ένα σημείο τουλάχιστον… Σε παρόμοιο μήκος κύματος, εδώ και χρόνια, στις δημόσιες εμφανίσεις της η Άντερσον επιλέγει να μη χρησιμοποιεί καθόλου μακιγιάζ, τακτική που υπερασπίζεται πλήρως στο διαφωτιστικό ντοκιμαντέρ "Pamela: A Love Story" (διαθέσιμο στο Netflix).

Πού καταλήγουμε, λοιπόν; Πως ενώ βρισκόμαστε πολύ μακριά από μια δίκαιη όσο και ισότιμη αντιμετώπιση των επαγγελματιών γυναικών στον κινηματογράφων, αυτή είναι μια λυτρωτική στιγμή για δύο σταρ που χρειάστηκε να κάνουν υπομονή δεκαετίες για να γίνουν αποδεκτές από τους ομοίους τους. Α και παρεμπιπτόντως, το επόμενο βήμα της Άντερσον είναι το ριμέικ κλασικού ιταλικού φιλμ ("Γροθιές στην Τσέπη", Μάρκο Μπελόκιο) σε σενάριο Ευθύμη Φιλίππου…