Το "Close" μοιράζεται πολλά κοινά στοιχεία με το "Κορίτσι", το πολυβραβευμένο ντεμπούτο σας. Πως προχωρήσατε από τη μια ταινία στην άλλη;
Στο "Κορίτσι", την ιστορία της Λάρα η οποία ήθελε να γίνει μπαλαρίνα, αν και γεννήθηκε αγόρι, ήθελα να μιλήσω για τη θηλυκότητα, ενώ εδώ για την αρρενωπότητα. Έχοντας αυτό στο νου μου, έπεσα πάνω στο "Deep secrets" της Αμερικανίδας ψυχολόγου Νιόμπι Γουέι, μια έρευνα που εξηγούσε γιατί μέχρι την αρχή της εφηβείας τα αγόρια μιλάνε τόσο τρυφερά και εκδηλωτικά για τους φίλους τους, ενώ όσο μεγαλώνουν, στα 17 ή τα 18 τους, είναι πολύ πιο επιφυλακτικοί και μετρημένοι στο να εκδηλώσουν προς αυτούς την αγάπη τους. Σ’ έναν κόσμο όπου η αρρενωπότητα είναι συνδεδεμένη με τη βία, την τοξική συμπεριφορά και τους πολέμους, η τρυφερότητα και η εκδήλωση αγάπης μεταξύ δυο αγοριών μπορεί να εκληφθεί ως θηλυπρέπεια, ως τάση ομοφυλοφιλίας. Σοκαρίστηκα, γιατί πίστευα πως μόνον εγώ ένιωθα έτσι ως έφηβος και αυτό με είχε περιθωριοποιήσει. Οπότε άρχισα να δουλεύω την ιδέα της φιλίας του Λεό με τον Ρεμί, η οποία δοκιμάζεται από αυτή την κοινωνική προκατάληψη.
Ο αρχικός τίτλος του φιλμ ήταν "We two boys together clinging", τίτλος πίνακα του Ντέιβιντ Χόκνεϊ, ο οποίος εμπνέεται από στίχο του Γουόλτ Γουίτμαν. Ειδικά η σχέση του Γουίτμαν με τη φύση μοιάζει να είναι μια σημαντική επιρροή στην ταινία.
Είμαι μεγάλος θαυμαστής και των δυο καλλιτεχνών και πράγματι αυτός ο στίχος μου έφερε στο νου την εικόνα δυο αγοριών τα οποία αγκαλιάζονται σφιχτά, την πρώτη οπτική έμπνευση για το "Close". Γι’ αυτό και η ταινία ξεκινάει με τους δυο τους σαν αδιαίρετη οντότητα, παρατηρώντας δυο αδελφικούς φίλους που μοιράζονται τα πάντα, και σιγά σιγά καταγράφει τη σταδιακή απομάκρυνσή τους.
Και ο ρόλος της φύσης; Η ταινία εξελίσσεται σε ένα ειδυλλιακά βουκολικό περιβάλλον το οποίο αντανακλά την αθωότητά τους, σε αντίθεση με την αυλή του σχολείου τους η οποία περιγράφεται σαν μια αστική ζούγκλα.
Η φύση είναι μια από τις κύριες αναμνήσεις της παιδικής μου ηλικίας. Μεγάλωσα τρέχοντας και παίζοντας στα λιβάδια και ήθελα αυτή η εικόνα να κυριαρχεί στο περιβάλλον των δυο φίλων, οι οποίοι βρίσκονται σε μια ηλικία ανάμεσα στο παιδί και τον ενήλικα. Είναι μια εικόνα αθωότητας, αλλά και ευθραυστότητας, επειδή το λουλούδι είναι ένα τόσο όμορφο και ντελικάτο αντικείμενο. Το οποίο μπορεί να κακοποιηθεί πανεύκολα, όπως βλέπουμε να κάνουν οι θορυβώδεις αγροτικές μηχανές. Τότε τα έντονα χρώματα και η φωτεινότητα δίνουν τη θέση τους σε γήινες αποχρώσεις και σε πιο άχρωμους, καφετί τόνους.
Οι αλλαγές στη φύση σηματοδοτούν επίσης το πέρασμα του χρόνου.
Αυτό ήθελα να είναι σαφές, ειδικότερα στο δεύτερο μέρος της ταινίας όπου η θλίψη υπαγορεύει μια διαφορετική συμπεριφορά στον Λεό. Συμπεριφορά που αλλάζει με τον καιρό, το πέρασμα του οποίου αντιλαμβανόμαστε από την διαφορετική κάθε φορά εικόνα του φυσικού περιβάλλοντος.
Αναφέροντας τον Λεό, είναι αλήθεια πως πρωτοείδατε τον Εντέν Νταμπρίν, τον ηθοποιό ο οποίος τον ενσαρκώνει, στο τραίνο; Και από ένας τυχαίος νεαρός έφτασε να είναι υποψήφιος στα Ευρωπαϊκά Βραβεία;
Όντως, είναι από τις περιπτώσεις που διαβάζεις για άλλες ταινίες, όπως για το ότι η υπεύθυνη κάστινγκ του "Fish Tank" βρήκε την πρωταγωνίστρια σε ένα σιδηροδρομικό σταθμό, και ξαφνικά συμβαίνει και σε εσένα. Ήμουν λοιπόν στο τραίνο από την Αντβέρπ για την Γάνδη και δίπλα μου κάθεται αυτός ο όμορφος, λαμπερός και εκφραστικός νεαρός. Ακούω μουσική με τα ακουστικά κι έτσι παρατηρώ μόνο τις κινήσεις και τις εκφράσεις του καθώς συνομιλεί με τους φίλους του. Σκέφτομαι λοιπόν πως θα μετανιώσω αν δεν του μιλήσω, οπότε τον πλησιάζω και τον ρωτάω αν ενδιαφέρεται να παίξει στο σινεμά. Οι φίλοι του με γκουγκλάρουν να δουν αν λέω αλήθεια και τελικά εκείνος δέχεται να περάσει από οντισιόν. Η τρυφερότητα του και η αφοσίωσή του με γοήτευσαν και τελικά αποδείχτηκε η ιδανική επιλογή για το ρόλο.
Μιλώντας για ερμηνείες, θα ήθελα να ρωτήσω πως καταφέρνετε να ισορροπήσετε μια τόσο μεθοδική σκηνοθεσία, στη λεπτομέρεια των κάδρων, στη χορογραφία των κινήσεων και των βλεμμάτων, με τα τόσο παθιασμένα συναισθήματα των χαρακτήρων. Πόσο κοντά βρίσκεται ο κίνδυνος της συναισθηματικής υπερβολής και του φτηνού μελοδραματισμού;
Όλα ξεκινούν από το γράψιμο, μιας και η ταινία παίρνει την πρώτη της μορφή στο σενάριο. Εκεί οργανώνονται όλα σαν χορογραφία, αφού πριν αποφασίσω να γίνω κινηματογραφιστής ονειρευόμουν να γίνω χορευτής. Γράφω λοιπόν κινήσεις, βλέμματα, χρώματα, χειρονομίες, ήχους… Ύστερα έρχονται οι διάλογοι, οι οποίοι υπακούουν στη μουσικότητα η οποία έχει εδραιωθεί. Μου αρέσει να δημιουργώ αντιθέσεις στους τόνους, να αλλάζω την ένταση ανάμεσα στις σκηνές, αλλά το πρώτο και κυρίαρχο στοιχείο, ειδικά στις ερμηνείες, επιδιώκω να είναι η εσωτερική έκφραση. Με ένα βλέμμα, με μια σιωπή κι όχι απαραίτητα με κλάματα, κραυγές ή πολλά λόγια. Γιατί οι άνθρωποι δεν εκφράζουν πάντα ευθέως όλα όσα σκέφτονται και ως σκηνοθέτης οφείλω να το αποκαλύψω αυτό κινηματογραφικά. Με εικόνες…
