«Φως στο Φως»
Η Αθήνα μπορεί να υπερηφανεύεται πως φιλοξενεί μια πολύ μεγάλη γκάμα κινηματογραφικών φεστιβάλ, κάτι που ο συνωστισμός τους αυτό το Νοέμβριο αποδεικνύει περίτρανα. Λίγα, όμως, διαθέτουν την ποιότητα και τον εκλεκτικό χαρακτήρα του Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου – Ethnofest. Ο θεσμός ο οποίος έχει ως αποστολή την ανάδειξη πολιτισμών από όλο τον κόσμο μέσα από πολυπρισματικές κινηματογραφικές ματιές, επιστρέφει για 13η χρονιά στον κινηματογράφο Άστορ (24-27/11), παρουσιάζοντας ένα πρόγραμμα πλούσιο σε ξεχωριστές αφηγήσεις και στιλ, μέρος του οποίου θα είναι διαθέσιμο και online (28/11-4/12).
Η διοργάνωση ξεκινά με το ντοκιμαντέρ "Φως στο Φως" του Δανού ανθρωπολόγου Κρίστιαν Σουρ ο οποίος, ακολουθώντας τη συμβουλή ενός φίλου του, αποφάσισε να ταξιδέψει στην Αίγυπτο και να διερευνήσει τη σημασία του φωτός για τους ανθρώπους που συναντά στη διαδρομή του. Ο Σουρ θα βρίσκεται στην Αθήνα για την έναρξη, ωστόσο, τη σινεφίλ προσοχή κλέβει η σπουδαία καλεσμένη του Ethnofest.
Ο λόγος για τη θρυλική Βιετναμέζα σκηνοθέτρια Τρινχ Τ. Μινχ-χα, η οποία άλλαξε το ρου του εθνογραφικού σινεμά με το ριζοσπαστικό ντοκιμαντέρ "Reassemblage". Η γυρισμένη στη Σενεγάλη του 1982 ταινία ακολουθεί μια καθ’ όλα αντισυμβατική δομή, με τα πλάνα να αντιπαραβάλλονται δίχως να ακολουθούν μια σαφή λογική και δίχως σχολιασμό από τη σκηνοθέτρια. Το "Reassemblage" παρουσιάζεται παρουσία της Μινχ-χα, ενώ μετά την προβολή ακολουθεί συζήτηση με τις Εύα Στεφανή (σκηνοθέτρια) και την Ελπίδα Καραμπά (θεωρητικός και ανεξάρτητη επιμελήτρια). Στο πρόγραμμα βρίσκεται, ακόμα, η τελευταία ταινία της Μινχ-χα με τίτλο "What About China?".
Το ενδιαφέρον του Ethnofest, βέβαια, δεν περιορίζεται στο "Reassemblage". Παρακάτω, ακολουθούν μερικές από τις ταινίες που κέντρισαν το ενδιαφέρον μας και ανυπομονούμε να ανακαλύψουμε στη μεγάλη οθόνη.
Στο ποιητικό ντοκιμαντέρ "Αναζητώντας Άλογα" (Στέφαν Πάβλοβιτς), εξερευνάται η σύνδεση ανάμεσα στη γλώσσα, τη φιλία και το τραύμα, μέσα από το δεσμό που αναπτύσσει ο σκηνοθέτης με ένα ψαρά, ο οποίος ζει απομονωμένος σε μια λίμνη. Με παρόμοια υπερβατική διάθεση, στο "Ο Κόσμος είναι Μπλε στις Άκρες του" (Κριστίν Μοντερμπάχερ & Ίρις Μπλαουενστάινερ) μεταφερόμαστε σε ένα άγνωστο πλην δυστοπικό μέλλον περιτριγυρισμένο από οθόνες και συνθήκες εγκλεισμού, όπου μια μητέρα συνομιλεί με το αγέννητο παιδί της, αναζητώντας τα κομμάτια του σήμερα που θα μπορούσαν να επιβιώσουν αύριο.
Σε πιο πολιτικά ανήσυχο κλίμα κινείται το "Ανθίζοντας στην Άσφαλτο" (Κοράσι Ρουίζ & Χούλιο Μάτος). Η ταινία αφορά το Βραζιλιάνο Τζακ, ο οποίος ξεκινά διαδικασία αλλαγής φύλου την ώρα που η χώρα του βυθίζεται σε έναν ωκεανό ακραίου συντηρητισμού. Αντίστοιχα, στην πειραματική "Πριγκίπισσα" (Στεφανάι Μουρέσου), οι πρωτόγονες δοξασίες του ανιμισμού συγκεράζονται με τις χριστιανικές θρησκείες και τις πρόσφατες λατρείες της νιγηριανής ευαγγελικής εκκλησίας, για να αφηγηθούν μια επώδυνη ιστορία γύρω από το τράφικινγκ.
Τέλος, σημειώνουμε επίσης το "Κάτω από τη Λευκή Μάσκα: Η Ταινία που θα Μπορούσε να Κάνει ο Haesaerts" (Ματίας ντε Γκρουφ). Ο Paul Haesaerts ήταν ένας Βέλγος καλλιτέχνης ο οποίος το 1958 σκηνοθέτησε το ντοκιμαντέρ "Κάτω από τη Μαύρη Μάσκα", ένα καταγραφικό φιλμ των αφρικανικών μασκών υπό το πρίσμα της αποικιοκρατικής ευρωπαϊκής ματιάς. Ο ντε Γκρουφ, τώρα, επιχειρεί ένα άτυπο ριμέικ του βέλγικου φιλμ, δίνοντας φωνή στις μάσκες αντλώντας έμπνευση από το δοκίμιο "Συζήτηση για την Αποικιοκρατία" του Aimé Césaire που ακούγεται στη γλώσσα Λινγκάλα.
