Το συναρπαστικό παρασκήνιο της "Σκιάς των Τεσσάρων Γιγάντων"

Στιλ, αγωνία, ρομαντισμός, ανατροπές και μια αεροπορική δολοφονική απόπειρα που έχει αφήσει κινηματογραφική ιστορία, συνθέτουν την πιο απολαυστική ταινία του Άλφρεντ Χίτσκοκ. Το "Στη Σκιά των Τεσσάρων Γιγάντων" βρίσκει το σκηνοθέτη σε τρελά κέφια, να σερβίρει αγνό ψυχαγωγικό σινεμά, έχοντας μια πλοκή ισόποσα καφκική και διασκεδαστική. Ο Κάρι Γκραντ υποδύεται ένα διαφημιστή ο οποίος, κατά λάθος, εκλαμβάνεται ως διπλός κατάσκοπος και κατηγορείται για τη δολοφονία ενός διπλωμάτη. Τότε, στη ζωή του εισβάλλει μια γυναίκα με μυστηριώδεις προθέσεις (Εύα Μαρί Σέιντ), η οποία θα γίνει η αφορμή να μπλέξει σε ακόμα πιο περίπλοκες περιπέτειες. Περίπου σαν και εκείνες που συνάντησε η παραγωγή της ταινίας μέχρι να ολοκληρωθεί…

Ταινία κατά λάθος

Ο Χίτσκοκ είχε μόλις ολοκληρώσει διαδοχικά σουξέ ("Ο Άνθρωπος που Ήξερε Πολλά", "Ο Δεσμώτης του Ιλίγγου"), ωστόσο είχε στερέψει από έμπνευση. Ταυτόχρονα, τελείωνε η υπομονή των ιθυνόντων της MGM, με την οποία είχε συμβόλαιο ο σκηνοθέτης. Τη λύση έφερε ο σταθερός συνεργάτης του, ο εμβληματικός συνθέτης Μπέρναρντ Χέρμαν, ο οποίος του σύστησε τον έξι φορές υποψήφιο για Όσκαρ σεναριογράφο Έρνεστ Λίμαν ("Sweet Smell of Success"). Οι δύο άντρες αντάλλαξαν τις πιο τρελές ιδέες τους, όπως ένα φόνο στο κτίριο των Ηνωμένων Εθνών και ένα κυνηγητό στο όρος Ράσμορ, προτού καταλήξουν στην οριστική πλοκή της ταινίας που τις συνδύαζε σχεδόν όλες. Παρεμπιπτόντως, ο πρωτότυπος τίτλος του φιλμ ("North by Northwest") δεν σημαίνει τίποτα!

Άβολο κάστινγκ

Μπορεί με τον Τζέιμς Στιούαρτ να είχαν κάνει σπουδαίες δουλειές, ο Χίτσκοκ όμως ήταν αποφασισμένος πως επόμενος πρωταγωνιστής του θα ήταν ο Γκραντ. Υπήρχε, βέβαια, ένα μικρό πρόβλημα. Από τη μία ο Στιούαρτ θεώρησε δεδομένο πως θα παίξει ξανά για τον Χιτς και, από την άλλη, ο Γκραντ πίστευε πως ήταν πολύ μεγάλος για το ρόλο (55 ετών). Ο σκηνοθέτης, τότε, έκανε την κίνηση ματ: Περίμενε μέχρις ότου ξεκινήσουν τα γυρίσματα της "Ανατομίας ενός Εγκλήματος" (Ότο Πρέμινγκερ, 1959) για τα οποία είχε δεσμευτεί ήδη ο Στιούαρτ, προτού του προτείνει επίσημα το ρόλο στη "Σκιά…". Ανήμπορος να ανταποκριθεί στα προγράμματα που συνέπιπταν, ο Στιούαρτ αρνήθηκε ευγενικά και "αναγκαστικά" πείστηκε να συμμετάσχει ο Γκραντ… Η ειρωνεία; Στο τέλος της χρονιάς και οι δύο ταινίες βρέθηκαν στην έκτη θέση των πιο εμπορικά επιτυχημένων ταινιών στις ΗΠΑ για το 1959.

Αντάρτικο σινεμά

Μία από τις πιο σημαντικές σεκάνς στην ταινία αφορά τη δολοφονία του διπλωμάτη στην καρδιά των κεντρικών γραφείων των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη. Η παραγωγή, ωστόσο, δεν κατάφερε να πάρει άδεια για να γίνουν τα γυρίσματα. Αυτή η "λεπτομέρεια" δεν πτόησε το Χίτσκοκ. Μέσω κρυφής κάμερας κινηματογραφήθηκαν οι εξωτερικοί χώροι των εγκαταστάσεων, ενώ σε στούντιο κατασκευάστηκε σετ που έμοιαζε με το εσωτερικό των γραφείων. Παρόμοια προβλήματα προέκυψαν στη σεκάνς του όρους Ράσμορ. Οι υπεύθυνοι, αν και αρχικά είχαν δώσει έγκριση, όταν έμαθαν πως ο Χίτσκοκ ήθελε να απεικονίσει "βέβηλες" πράξεις με φόντο τα πρόσωπα των Αμερικανών προέδρων, απέσυρε οργισμένα την άδεια. Πάλι, αυτό δεν ήταν αρκετό να σταματήσει η ταινία. Για μέρος των σκηνών χρησιμοποιήθηκε το πάρκινγκ του μνημείου και για τις πιο "επίμαχες" στήθηκε ένα ψεύτικο βουνό. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν τόσο πειστικό, που το Υπουργείο Εσωτερικών κλήθηκε δημοσίως να αποσαφηνίσει ότι δεν συνεργάστηκε ποτέ με την παραγωγή.

Προσδεθείτε, αναταράξεις

Η πιο δημοφιλής σκηνή στη "Σκιά…" δεν είναι άλλη από εκείνη στην οποία ο Γκραντ δέχεται από το πουθενά επίθεση από ένα αεροπλάνο και τρέχει να ξεφύγει. Στην πραγματικότητα, οι δύο δράσεις γυρίστηκαν ξεχωριστά. Πρώτα εκείνη του αεροπλάνου που βουτάει απειλητικά και έπειτα αυτή του Αμερικανού σταρ, ο οποίος βρισκόταν ασφαλής μέσα σε στούντιο. Πάντως, ακόμα ένα εντυπωσιακό στοιχείο είναι πως ο Γκραντ δεν είχε καταλάβει τίποτα από το σενάριο. Το είχε χαρακτηρίσει απαράδεκτο στον Χίτσκοκ και πίστευε ότι θα πατώσει στα ταμεία. Ο πανούργος σκηνοθέτης, όμως, δεν έκανε τίποτα για να του αλλάξει τη γνώμη. Εξάλλου και ο ρόλος του μέχρι το τέλος δεν έχει την παραμικρή ιδέα τι συμβαίνει…

EXTRA FACTS

> Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων στο όρος Ράσμορ, η Σέιντ συνειδητοποίησε πως ο Γκραντ χρέωνε 15 σεντς για την υπογραφή αυτογράφων.
> Μόλις 5 δεύτερα, δηλαδή περίπου 120 κάδρα, κόπηκαν στο μοντάζ της τελικής κόπιας της ταινίας. Διαρκεί συνολικά 136 λεπτά, καθώς ο Χίτσκοκ αντιστάθηκε στην επιθυμία του στούντιο να μην ξεπερνά τις δύο ώρες.
> Ο Μάρτιν Λάνταου, που ερμηνεύει τον πληρωμένο δολοφόνο του κακού Φίλιπ Βαντάμ (Τζέιμς Μέισον), πήρε την πρωτοβουλία να τον υποδυθεί διακριτικά ως ερωτευμένο με το αφεντικό του, για να φανεί πειστικό το μίσος του προς το χαρακτήρα της Σέιντ.