Το CineDoc κλείνει μία δεκαετία ζωής, και η διοργάνωση που έκανε τα πρώτα της βήματα προβάλλοντας εξαιρετικής ποιότητας ντοκιμαντέρ στην Αθήνα και στην επαρχία, μπορεί πλέον να υπερηφανεύεται πως μεταλλάχθηκε σε ένα μόνιμο σημείο συνάντησης για τους λάτρεις και τους δημιουργούς ταινιών τεκμηρίωσης. Εκτός από τα προσεκτικά επιλεγμένα ντοκιμαντέρ που απαρτίζουν το ετήσιο πρόγραμμα προβολών, το CineDoc ευθύνεται επίσης για την παραγωγή και την διανομή ταινιών του, ενώ φροντίζει για τους μικρούς σινεφίλ διοργανώνοντας παράλληλα το CineDoc Kids.
Έτσι λοιπόν, με αφορμή την έναρξη της επετειακής σεζόν του CineDoc, συναντήσαμε την ομάδα πίσω από αυτήν την επιτυχημένη κίνηση. Στα φιλόξενα γραφεία τους στο κέντρο της Αθήνας συναντήσαμε τις Ρέα Αποστολίδη, Αύρα Γεωργίου, Δανάη Ανεζάκη και Ηλέκτρα Πέππα, με τις οποίες συνομιλήσαμε για όσα μας επιφυλάσσει φέτος το CineDoc αλλά και για τα επόμενα φιλόδοξα βήματα του θεσμού...
Πώς γεννήθηκε η ιδέα του CineDoc;
Αύρα Γεωργίου: Πριν από κάποια χρόνια, επιστρέφοντας στην Αθήνα από το φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, λέγαμε με παράπονο ότι είναι κρίμα να μην έχουμε και εδώ μια αντίστοιχη διοργάνωση, αφιερωμένη στο ντοκιμαντέρ. Τότε σκεφτήκαμε, μήπως να την κάνουμε εμείς; Κάτσαμε λοιπόν και στήσαμε μια ολοκληρωμένη πρόταση, πήγαμε με τη Ρέα στο Γαλλικό Ινστιτούτο και τη δέχθηκαν. Αμέσως φτιάξαμε και τον προγραμματισμό των ταινιών, στις οποίες είχαμε ντοκιμαντέρ που έσκισαν όπως το «El Sistema».
Οι προβολές εξαρχής διαρκούσαν μία σεζόν;
Ρέα Αποστολίδη: Ναι, θέλαμε να υπάρχει σταθερή προσφορά ντοκιμαντέρ στο κοινό. Αυτός ήταν ένας από τους βασικότερους στόχους μας, γιατί είναι σπάνιες οι φορές και λίγα τα ντοκιμαντέρ που βρίσκουν διανομή. Τα βλέπουμε στα φεστιβάλ και μετά χάνονται. Για αυτό και οι προβολές του CineDoc απλώνονται σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας όπως είναι ο Βόλος και η Αμαλιάδα, ώστε να βρίσκουν οι ταινίες το μεγαλύτερο δυνατό κοινό.
Τα ντοκιμαντέρ που επιλέγετε έχουν μια ευρεία γκάμα θεματικών και καλλιτεχνικού ύφους. Υπάρχουν κάποια κριτήρια με τα οποία διαλέγετε τις ταινίες που θέλετε;
Δανάη Ανεζάκη: Πρωτίστως μας ενδιαφέρει να υπάρχει ποικιλία στο πρόγραμμά μας. Εάν για παράδειγμα έχουμε επιλέξει ένα ντοκιμαντέρ σε σχέση με τον χορό, θα φροντίσουμε ώστε να μην υπάρξει κι άλλο στην ίδια χρονιά. Την ίδια στιγμή επιδιώκουμε η ποικιλία αυτή να υπάρχει και στην καταγωγή των ταινιών.
Ρ. Α.: Φέτος έχουμε κάνει μια μεγάλη προσπάθεια να στηρίξουμε και το ελληνικό ντοκιμαντέρ, περισσότερο από ότι στο παρελθόν.
Α. Γ.: Επίσης θέλουμε εκείνος που θα ξεκινήσει από το σπίτι του για να δει ένα ντοκιμαντέρ του CineDoc, να νιώσει πως έχει κερδίσει κάτι και ως θεατής αλλά και ως άνθρωπος. Για αυτό και το μότο μας είναι «βλέπουμε τον κόσμο αλλιώς».
Καθώς μελετούσα το φετινό πρόγραμμα, παρατήρησα πως κυριαρχούν τα ντοκιμαντέρ με επίκεντρο ανθρώπους που ξεπερνούν τους εαυτούς τους. Με αυτό το σκεπτικό διαλέξατε τις ταινίες;
Ρ. Α.: Η αλήθεια είναι πως δεν το είχαμε συνειδητοποιήσει ως τώρα αυτό που λες, αλλά στην Ελλάδα δεν πρέπει να ξεπερνάς τον εαυτό σου όταν θες να κάνεις κάτι καινούριο; Αυτές οι ταινίες μας άρεσαν γιατί μας κάνουν να νιώθουμε καλά, να ελπίζουμε κατά κάποιον τρόπο...
Πιστεύετε πως τα τελευταία χρόνια, υπολογίζοντας την διευρυμένη χρήση της κάμερας για την καταγραφή γεγονότων είτε ερασιτεχνικά είτε σε ρεπορτάζ, το ντοκιμαντέρ καλείται να επαναπροσδιορίσει αισθητικά τον εαυτό του;
Ρ. Α.: Πιστεύω πως μεγάλο ρόλο σ' αυτό έχει και ο διευθυντής φωτογραφίας. Για παράδειγμα στο ντοκιμαντέρ που θα προβάλλουμε, το «Ξεπερνώντας τα Όρια», η δουλειά που έχει γίνει στην εικόνα είναι καταπληκτική. Ευτυχώς η προσεγμένη κινηματογράφηση δεν έχει εκλείψει ακόμη στα ντοκιμαντέρ.
Α. Γ.: Επιπλέον υπάρχουν ντοκιμαντέρ με έντονη σκηνοθετική ματιά και ύφος που συχνά θυμίζει μυθοπλασία. Τα ντοκιμαντέρ όμως διαφέρουν εξαιτίας του παράγοντα του χρόνου. Εκείνος που θα γυρίσει κάτι αφιερώνει μεγάλο μέρος της ζωής του με το αντικείμενο που τον ενδιαφέρει, χρειάζεται να συνάψει και να επενδύσει σε μια σχέση έτσι ώστε να μπορέσει να γίνει ταινία.
Σα CineDoc πάντως δε μένετε στάσιμοι, και πέρσι εγκαινιάσατε την υπηρεσία on demand στο κανάλι σας στο vimeo, όπου βρίσκονται οι περισσότερες ταινίες του προγράμματος. Ανταποκρίνεται το κοινό σ' αυτήν την κίνηση;
Ρ. Α.: Ναι, παρατηρούμε μάλιστα μια άνοδο τελευταία στη συμμετοχή.
Ηλέκτρα Πέππα: Σε αυτήν την τάση έχει παίξει σημαντικό ρόλο ότι πια επικοινωνούμε πολύ περισσότερο την υπηρεσία μας, και ο κόσμος εξοικειώνεται σταδιακά με αυτήν, αλλά και με τη λογική της επί πληρωμή θέασης.
Α. Γ.: Θέλουμε το on demand να λειτουργεί βοηθητικά για τις προβολές. Εξάλλου δουλεύουμε πολύ ώστε στην αίθουσα να υπάρχει η αίσθηση της εκδήλωσης. Πάντα μιλάει ένας καλεσμένος για παράδειγμα, και το κοινό βλέπουμε πως θέλει να συμμετέχει στις συζητήσεις που ακολουθούν.
Ένα άλλο κομμάτι των δράσεών σας είναι η διανομή και η παραγωγή ντοκιμαντέρ. Εκεί με ποιον τρόπο κινείστε και ποια είναι τα πρότζεκτ που σας κινούν το ενδιαφέρον;
Η. Π.: Πέρσι είχαμε το «Dolphin Man» του Λευτέρη Χαρίτου στο οποίο συμμετείχαμε ως Anemon στην παραγωγή και κάναμε τη διανομή. Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι από το αποτέλεσμα την υποδοχή που είχε η ταινία.
Ρ. Α.: Αυτή ήταν η μεγαλύτερή μας παραγωγή. Έχουμε κάνει ακόμα μεταξύ άλλων το «Sugartown: Οι Γαμπροί», το «Τα Παιδία δεν Παίζει», και πιο πρόσφατα το «Οικογενειακή Υπόθεση».
Τι πιστεύετε κρατάει μακριά από το ντοκιμαντέρ το ελληνικό κοινό;
Δ. Α.: Μας αρέσει αυτή η ερώτηση γιατί απασχολεί και εμάς πολύ συχνά, αλλά συγκεκριμένη απάντηση δε βρίσκουμε!
Η. Π.: Παίζει μεγάλο ρόλο το πώς έχουμε μάθει στην Ελλάδα τι είναι ντοκιμαντέρ. Υπάρχει ταύτιση με ένα συγκεκριμένο ύφος ταινιών και θεματικών, τηλεοπτικής αισθητικής, τα οποία όμως δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές δυνατότητες του είδους.
Ποια είναι τα βήματα που σκοπεύετε να κάνετε στο μέλλον για να εμπλουτιστεί και άλλο το CineDoc;
Ρ. Α.: Θέλουμε να επεκταθούμε σε περισσότερες πόλεις στην Ελλάδα για να κάνουμε προβολές. Έχουμε ακούσει περιπτώσεις όπως στα Κύθηρα όπου δεν υπάρχει κινηματογράφος, και κάποια παιδιά εκεί δεν έχουν πάει ποτέ στη ζωή τους σινεμά.
Ως τώρα ποιες είναι οι αντιδράσεις του κοινού στις περιοχές που ήδη δραστηριοποιείστε;
Ρ. Α.: Υπάρχει ενθουσιασμός, και στην Αμαλιάδα για παράδειγμα μας λένε πως έχουν ανάγκη τις καλές ταινίες. Ο Βόλος επίσης πάει καταπληκτικά, ο κόσμος εκεί μας έχει αγκαλιάσει και συχνά οι προβολές έχουν μεγαλύτερη προσέλευση από την Αθήνα.
Την ίδια στιγμή «ανατρέφετε» την επόμενη γενιά σινεφίλ με το CineDoc Kids...
Δ. Α.: Ακριβώς! Βέβαια εκεί προβάλλουμε και μερικές ταινίες μυθοπλασίας για να κρατάμε ισορροπία.
Η. Π.: Ψάχνουμε πολύ για να βρούμε ντοκιμαντέρ ειδικά για παιδιά, γιατί είναι απαιτητικό κοινό (γέλια).
Δ. Α.: Θα ξεκινήσουμε τον Ιανουάριο και θέλουμε και αυτό να αναπτύξει ένα δικό του δίκτυο πέρα από την Ελλάδα. Μια διαφορά με το CineDoc είναι πως έχουμε μια κριτική επιτροπή αποκλειστικά αποτελούμενη από παιδιά, και είναι τρομερά διασκεδαστικό για εκείνα και για εμάς.
Η. Π.: Έχουμε αντιληφθεί πως ειδικά οι γονείς θέλουν να παίρνουν τα παιδιά τους για να δουν σινεμά, γιατί εκείνα ταυτόχρονα μαθαίνουν πράγματα και διασκεδάζουν με τα δρώμενα που τους ετοιμάζουμε στις προβολές.
Ρ. Α.: Είναι επίσης φοβερό πόσο ήσυχα κάθονται ενώ βλέπουν τα ντοκιμαντέρ. Για παράδειγμα σε μια ταινία για την Άννα Φρανκ φαίνονταν συνεπαρμένα παρά το δύσκολο θέμα της.
Ποιο είναι λοιπόν το στοίχημα που έχει κερδίσει το CineDoc;
Ρ. Α.: Ότι είμαστε ο μοναδικός θεσμός ντοκιμαντέρ με συχνή, σταθερή παρουσία στα κινηματογραφικά δρώμενα, έτσι μπορούμε να χτίσουμε μια ουσιαστική επαφή με το κοινό μας. Ευελπιστούμε στο μέλλον να έχουμε την δυνατότητα για ακόμα περισσότερα...
Δείτε το πρόγραμμα προβολών του CineDoc εδώ.
