Καλοκαιρινά κινηματογραφικά αναγνώσματα

Διαβάστε τον Ελία Καζάν να αναλύει τις σκηνοθετικές μεθόδους του και τον Ντέιβιντ Λιντς να αυτοβιογραφείται (στα αγγλικά).

Καλοκαιρινά κινηματογραφικά αναγνώσματα

Να με φωνάζεις με τ’ όνομά σου, του Αντρέ Άτσιμαν (Εκδόσεις Μεταίχμιο)

Γεννημένος στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου από γονείς με ιταλοεβραϊκή καταγωγή, ο Αντρέ Άτσιμαν είναι καθηγητής λογοτεχνίας σε πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, ειδικευμένος στο έργο του Μαρσέλ Προυστ. Η σχέση του Γάλλου συγγραφέα με τις αναμνήσεις και το βιωμένο χρόνο τον έχουν επηρεάσει άμεσα ως μυθιστοριογράφο, κάτι που γίνεται φανερό τόσο στο αυτοβιογραφικό «Out of Egypt» του 1995, το οποίο τον έκανε παγκοσμίως διάσημο, αλλά και το διάσημο πλέον «Να με φωνάζεις με τ’ όνομά σου» του 2007. Μπεστ σέλερ σε πολλές χώρες, το τελευταίο μυθιστόρημά του μιλάει με ευαισθησία για τη σεξουαλική αφύπνιση, τον ανέφικτο έρωτα, την επώδυνη ενηλικίωση και τη λυτρωτική επίδραση της ανάμνησης, μέσα από την ιστορία του δεκαεπτάχρονου Έλιο, ο οποίος ερωτεύεται τον Όλιβερ, ένας νεαρό Αμερικανό, φιλοξενούμενο στο σπίτι των γονιών του. Η καλοκαιρινή ραστώνη, η ιταλική επαρχία της δεκαετίας του ’80 και η αρχαιοελληνική τέχνη προσφέρουν ένα σαγηνευτικό ντεκόρ, το οποίο ανέδειξε με σεναριακή μαεστρία ο βετεράνος Τζέιμς Άιβορι, κερδίζοντας στα 90 του χρόνια το αντίστοιχο Όσκαρ. Το «Να με Φωνάζεις με τ’ Όνομά σου» σκηνοθέτησε ο Λούκα Γκουαντανίνο, ενώ το μυθιστόρημα μετέφρασε στα ελληνικά ο Νίκος Μάντης.

Για τη σκηνοθεσία, του Ελία Καζάν (Εκδόσεις Πατάκη)

Καλοκαιρινά κινηματογραφικά αναγνώσματα - εικόνα 1

Εκτός από κορυφαίος κινηματογραφικός και θεατρικός σκηνοθέτης, αλλά και αμφιλεγόμενη πολιτική φιγούρα, ο Ελία Καζάν υπήρξε σεναριογράφος («Αμέρικα Αμέρικα», «Ο Συμβιβασμός») και λογοτέχνης («Ο Ανατολίτης», «Πέρα από το Αιγαίο»), ένας άνθρωπος με συναρπαστικές ιδέες τόσο στο χαρτί όσο και στην οθόνη. Μέσα από τα σημειωματάρια, τις επιστολές, τις συνεντεύξεις και την αυτοβιογραφία του, το «Για τη σκηνοθεσία» (μετάφραση Νίνα Μπουρή) αποκαλύπτει τη μέθοδο με την οποία ο Καζάν πλησίαζε κάθε χαρακτήρα του, πως ανέλυε κάθε – θεατρικό ή λογοτεχνικό - κείμενο ως τον πυρήνα του, πώς το συνέδεε με τα βιώματά του και πώς καθόριζε τις λεπτομέρειες κάθε παραγωγής, από την επιλογή των ηθοποιών ως τη φωτογραφία και τα σκηνικά.

Ανάμεσα στα θεατρικά έργα τα οποία αναλύει είναι και τα «Ήταν όλοι τους παιδιά μου», «Λεωφορείον ο πόθος», «Ο θάνατος του εμποράκου», «Λυσσασμένη γάτα» και «Γλυκό πουλί της νιότης», ενώ αναφέρεται διεξοδικά και σε σχεδόν όλες τις κινηματογραφικές δουλειές του. Το τελευταίο τμήμα του βιβλίου, «Οι ηδονές της σκηνοθεσίας», αποτελούνται από δοκίμια που έγραψε γεμάτα ειλικρίνεια και τόλμη ο σκηνοθέτης την τελευταία δεκαετία της ζωής του, ενώ ο πρόλογος της έκδοσης ανήκει στο φανατικό θαυμαστή του Μάρτιν Σκορσέζε.

A Room to Dream, των Ντέιβιντ Λιντς και Κριστίν ΜακΚίνα (Εκδόσεις Penguin Random House)

Καλοκαιρινά κινηματογραφικά αναγνώσματα - εικόνα 2

Σε μια σκηνή στη «Χαμένη Λεωφόρο» (1996), ο χαρακτήρας του Μπιλ Πούλμαν λέει: «Μου αρέσει να θυμάμαι τα πράγματα με τον τρόπο μου. Όχι απαραίτητα όπως ακριβώς συνέβησαν». Είναι η ατάκα που πάντα θυμάμαι πρώτη όταν σκέφτομαι τις ταινίες του Ντέιβιντ Λιντς, και η οποία περιγράφει ιδανικά την αυτοβιογραφία του που μόλις κυκλοφόρησε. Σε συνεργασία με τη δημοσιογράφο Κριστίν ΜακΚίνα, προσεγγίζουν τις κομβικές περιόδους στη ζωή του σκηνοθέτη (από την παιδική του ηλικία έως την ανανεωμένη του δημοφιλία σήμερα) με μια πραγματικά ξεχωριστή αφηγηματική επιλογή, αλληλοσυμπληρώνοντας ο ένας τον άλλο. Κάθε περίοδος παρουσιάζεται με την ακρίβεια ενός ντοκιμαντέρ από την ΜακΚίνα, διασταυρώνοντας όλες τις λεπτομέρειες, ενώ αμέσως μετά ο Λιντς σχολιάζει και εμπλουτίζει αυτές τις πληροφορίες με έντονες, ζωντανές αναμνήσεις του.

Το βιβλίο, που δεν έχει μεταφραστεί ακόμη στα ελληνικά, διαβάζεται σαν συμπλήρωμα στα έτερα βιογραφικά έργα για τον Λιντς: το βιβλίο του ίδιου «Κυνηγώντας το μεγάλο ψάρι» (εκδ. Πατάκη) και το πρόσφατο ντοκιμαντέρ «David Lynch: The Art Life» (2016). Στο «A room to dream» ο Λιντς καταγράφει έναν κόσμο εκτυφλωτικού φωτός, ο οποίος διακόπτεται απότομα από αδικαιολόγητη βία, όπως συχνά συμβαίνει στις ταινίες του.

Δίχως να δίνει εξηγήσεις για τις σκοτεινότερες πτυχές του έργου του, αποκτούμε μια ξεκάθαρη εικόνα για το τι τις ενέπνευσε. Στοιχεία της παιδικής του ηλικίας συγκεκριμένα, η εποχή που σμίλεψε τη σκέψη του, αναπαράγονται ξανά και ξανά στις πιο μοχθηρές εικόνες του και ειδικά σε όσες αφορούν το «Twin Peaks». Χαρακτήρες, ονόματα, καταστάσεις και ανεξήγητα φαινόμενα της σειράς βρίσκουν ευθείες αναφορές σε όσα τον περιτριγύριζαν στην επαρχιακή Αμερική των ‘50s. Το «A room to dream» είναι ο απόλυτος οδηγός στο μυαλό ενός από τους πιο αινιγματικούς σκηνοθέτες στην ιστορία του σινεμά και ένα απολαυστικό ανάγνωσμα απαραίτητο για τους απανταχού «λιντσεϊκούς».

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Σινεμά

Εμφύλιος Πόλεμος

Πολιτική περιπέτεια γυρισμένη με ρεαλισμό, προβλέψιμα απλοϊκή στην εξέλιξή της και μονοδιάστατη στην παραβολή της για τη σύγχρονη αμερικανική πραγματικότητα.

ΓΡΑΦΕΙ: ΧΡΗΣΤΟς ΜΗΤΣΗς
18/04/2024

Η Αρπαγή

Δομημένη σαν ψυχολογικό θρίλερ, μια ιστορία εμμονής αποκαλύπτει τη συντριπτική δύναμη των κοινωνικών ρόλων σ’ έναν κόσμο ψυχολογικής ανασφάλειας κι έλλειψης επικοινωνίας.

Το Περασμένο Καλοκαίρι

Αρκετά πιστό ριμέικ της δανέζικης "Βασίλισσας της Καρδιάς". Ενός τολμηρότερου ερωτικού δράματος, το οποίο διέθετε ένα διαφορετικό, αιχμηρό φινάλε.

Αμπιγκέιλ

Το μυστήριο συναντά το horror και το απενοχοποιημένο φαν, σε ένα διασκεδαστικό μιξ αναφορών και χαβαλέ, μέχρις ότου χαθεί ο έλεγχος και κυριαρχήσει η σαχλαμάρα.

Σπίθα στη Θάλασσα

Συγκινητικό δράμα επώδυνης ενηλικίωσης, το οποίο δεν ανοίγεται στα βαθιά σεναριακά, αντλώντας συναισθηματική δύναμη από τους τρισδιάστατους χαρακτήρες του.

Μη μου Λες Ψέματα

Συναισθηματική, στέρεα, όσο και εύπεπτη δραμεντί πάνω στα αληθινά ψέματα, τα οποία ξεκινούν από τη ζωή και γίνονται συναρπαστικές λογοτεχνικές και κινηματογραφικές ιστορίες.

Ένα Φλιτζάνι Καφέ και Καινούργια Παπούτσια

Υπαρξιακά αδιέξοδα πασχίζουν να αναδειχθούν μέσα από μια μελοδραματική συνθήκη, ο μινιμαλιστικός χειρισμός της οποίας καταντά φτωχός και μονοδιάστατος.