Μπορεί να την βάφτισαν Μαρία- Αμαλία , κανείς όμως δεν την φώναξε έτσι, ποτέ. Η Μελίνα Μερκούρη, έγινε πασίγνωστη μονάχα με το μικρό όνομά της, με το οποίο μετατράπηκε σε διεθνούς εμβέλειας πρέσβειρα του ελληνικού πολιτισμού. Πέρα από την καριέρα της σαν ηθοποιός, άφησε το στίγμα της και στη σύγχρονη πολιτιστική –και όχι μόνο- πολιτική της χώρας, αρχικά με την αντιδικτατορική της δράση κι στη συνέχεια οργανώνοντας μια σειρά από πρωτοβουλίες, όπως η γνωστή μακροχρόνια υπόθεση της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο.
Με αφορμή την συμπλήρωση είκοσι χρόνων από το χαμό της, η Ταινιοθήκη της Ελλάδος σε συνεργασία με πολλούς φορείς, παρουσιάζει το αφιέρωμα «ΜΕΛΙΝΑ», (6 – 12/3) (δείτε το ωρολόγιο πρόγραμμα εδώ). Θα προβληθούν ταινίες–ορόσημα από την φιλμογραφία της Μελίνας Μερκούρη , όπως η «Φαίδρα» και το «Ποτέ την Κυριακή» με την οσκαρικά βραβευμένη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι για «Τα παιδιά του Πειραιά». Στο αφιέρωμα θα προβληθούν, όμως, και λιγότερο γνωστές ταινίες όπως οι «Η Βασίλισσα του Σικάγο» και «Δοκιμή», ένα κινηματογραφικό κατηγορώ ενάντια στη Χούντα των Συνταγματαρχών. Η πρεμιέρα του αφιερώματος - σε συνεργασία με την πρεσβεία της Ισπανίας - θα είναι τα «Μηχανικά Πιάνα», (Los Pianos Mecánicos, 1965, Χουάν Αντόνιο Μπαρδέμ), μια ταινία που αναδεικνύει τη διάχυτη γοητεία της Μελίνας στο ισπανικό θέρετρο Καδακές.
Ταυτόχρονα, με τις προβολές θα γίνουν και συζητήσεις με πρόσωπα των γραμμάτων, των τεχνών και της πολιτικής, με θέμα την Μελίνα ως πρέσβειρα πολιτισμού στον χώρο των ΜΜΕ. Την Πέμπτη 6/3 το θέμα της συζήτησης θα είναι «Μελίνα: ο πολιτισμός στην πρώτη σελίδα » σε συνεργασία με το Μορφωτικό Ίδρυμα της ΕΣΗΕΑ και « Η Γαλλία της Μελίνας» το Σάββατο 8/3, που είναι Παγκόσμια μέρα της Γυναίκας, σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος.
Οι ταινίες που θα προβληθούν είναι : Ο Χριστός ξανασταυρώνεται / Celui qui doit mourir (1957,122΄ ) του Jules Dassin(στις 8/3) , Ποτέ την Κυριακή / Never on Sunday(1960, 91΄) του J. Dassin, Φαίδρα / Phaedra (1962, 115΄ ) του J. Dassin , Οι Νικητές / The victors ( 1963, 175΄) του Carl Foreman, Μηχανικά Πιάνα / Los pianos mecánicos (1965, 94’) του Juan Antonio Bardem (στις 6/3) , Στις 10:30 καλοκαίρι βράδυ / 10:30 P.M. Summer (1966, 85΄) του J. Dassin , Η βασίλλισα του Σικάγο / Gaily, Gaily ( 1969, 107΄) του Norman Jewison, Η δοκιμή / The rehearsal (1974, 92΄) του J. Dassin, Κραυγή γυναικών / A dream of passion (1978, 110 ΄) του J.Dassin, Η ιστορία της Λίλυ / Lilly’s Story( 2002) του Ροβήρου Μανθούλη.
Αναλυτικά οι ομιλητές στις δυο στρογγυλές τράπεζες που θα γίνουν στα πλαίσια του αφιερώματος:
"Μελίνα: ο πολιτισμός στην πρώτη σελίδα" την Πέμπτη 6/3, στις 21.00 (Είσοδος Ελεύθερη. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας)
Θα απευθύνει χαιρετισμό η Φανή Πετραλιά, Δημοσιογράφος-Γραμματέας του ΔΣ Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ.
Ομιλητές: -Σπύρος Αρσένης, Ερευνητής-Συν-συγγραφέας του βιβλίου «Μελίνα-Μια σταρ στην Αμερική» (εκδ. Πατάκη)
-Μαρία Κομνηνού, Γενική Γραμματέας ΔΣ, Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Αθηνών
-Άρης Σκιαδόπουλος, δημοσιογράφος, μέλος του ΔΣ του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ
-Ριχάρδος Σωμερίτης, δημοσιογράφος-συγγραφέας
-Παύλος Τσίμας, δημοσιογράφος
Συντονίζει η Μαρλένα Πολιτοπούλου, δημοσιογράφος-συγγραφέας
"Η Γαλλία της Μελίνας" το Σάββατο 8/3, στις 20.00 (Είσοδος Ελεύθερη. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας)
Ομιλητές: -Σπύρος Αρσένης, Ερευνητής-Συν-συγγραφέας του βιβλίου «Μελίνα-Μια σταρ στην Αμερική» (εκδ. Πατάκη)
-Γιώργος Αρχιμανδρίτης, συν-συγγραφέας του βιβλίου «Μελίνα-Μια σταρ στην Αμερική» (εκδ. Πατάκη), παραγωγός ραδιοφωνικών ντοκιμαντέρ τέχνης και πολιτισμού
-Σπύρος Μερκούρης
-Γιούλικα Σκαφιδά, ηθοποιός, πρόσφατα βραβευμένη με το βραβείο Μελίνα Μερκούρη για την ερμηνεία της στο θεατρικό έργο «Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα» του Γιουτζίν Ο'Νιλ, σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά στο Εθνικό θέατρο
