Athens International Music Festival Day 1, Παρνασσός, 21.10.2025 © Studio Kominis
Έξι βραδιές μουσικής δωματίου σε διάστημα μόλις λίγων εβδομάδων έφεραν ξανά στο προσκήνιο της αθηναϊκής μουσικής ζωής την ιστορική αίθουσα του "Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός", χώρο ιδανικής ακουστικής και προσβασιμότητας για εκδηλώσεις μουσικής δωματίου!
Μεταξύ 21-25 Οκτωβρίου φιλοξενήθηκε εκεί η πρώτη διοργάνωση ενός νέου, πολύ φιλόδοξου και αξιόλογου θεσμού του "Athens International Music Festival", στο πλαίσιο του οποίου, πέρα από τις 5 συναυλίες στον Παρνασσό (και μία στο "Ιλίου Μέλαθρον"), προσφέρθηκαν επίσης εκπαιδευτικές δράσεις και σεμινάρια στην πρωτεύουσα με την παρουσία διάσημων διεθνών ονομάτων του χώρου.
Με επικεφαλής έναν από τους διαπρεπέστερους ζώντες μουσικούς, τον 80χρονο Ισραηλινό/Αμερικανό βιολιστή και βιολίστα Πίνκας Ζούκερμαν, στην Αθήνα εμφανίσθηκαν ο protégé του Ισραηλινός βιολιστής Άσι Ματατίας, η Ολλανδέζα βιολίστρια Τόσκα Όπνταμ (Ματατίας και Όπνταμ αποτελούν και τους καλλιτεχνικούς διευθυντές του φεστιβάλ), η Κινέζα βιολίστα Ουέντινγκ Κανγκ, ο φημισμένος Γερμανός τσελίστας Γκάμπριελ Σβάμπε, ο εξίσου διακεκριμένος Γάλλος κλαρινετίστας Ζυλιέν Ερβέ, η Ρωσίδα πιανίστα Μαρία Μεέροβιτς και ο Ουκρανο-ισραηλινός ομόλογός της Βίκτωρ Στανισλάφσκι. Για ένα βράδυ τους πλαισίωσε ερμηνεύοντας έντεχνα τραγούδια και η Ελληνίδα υψίφωνος Χριστίνα Πουλίτση.
Οι 6 φεστιβαλικές συναυλίες αποτέλεσαν πραγματική κιβωτό μουσικής δωματίου στην οποία περιλήφθηκαν πολλές συνθέσεις διαφορετικών εποχών, ύφους και αισθητικής για κάθε δυνατό σχηματισμό οργάνων!
Παρακολουθήσαμε -δυστυχώς- μόνο την πρώτη εκδήλωση της 21/10, στην οποία επρόκειτο να εμφανισθεί και η διακεκριμένη Καναδή τσελίστα Αμάντα Φόρσαϊθ. Λόγω ασθένειάς της αντικαταστάθηκε από τον Σβάμπε, ενώ επήλθε και μία μικρή αλλαγή στο πρόγραμμα. Έτσι, η βραδιά άνοιξε με το "Τερτσέτο για δύο βιολιά και βιόλα" (έργο 74) του Ντβόρζακ, ακόμη ένα δείγμα ιδιοφυούς μελωδικού χειρισμού από το Βοημό συνθέτη θεμάτων συχνά προερχόμενων από παραδοσιακά ακούσματα. Στην έξοχη, πρωτοφανούς αφηγηματικής ευφράδειας εκτέλεση θαύμασε κανείς το πόσο αβίαστα ανέδειξαν οι Ματατίας, Όπνταμ & Ζούκερμαν την ποίηση του larghetto ή ακόμη τις ιδέες του scherzo!
Ακολούθησε το "Κουαρτέτο με πιάνο αρ. 1" Κ.478 του Μότσαρτ που απέδωσαν οι Όπνταμ, Κανγκ, Σβάμπε και Στανισλάφσκι. Βασισμένη στον άψογο συντονισμό και την ατομική ποιότητα κάθε ενός εκάστου, την ευφυία και βαθιά κατανόηση γράμματος (μουσικού συντακτικού) και πνεύματος (ύφους/περιεχομένου) της σύνθεσης αλλά και σε πολύ εύροα τέμπι, η άκρως επιτυχημένη εκτέλεση έσφυζε από κλασική κομψότητα, κυρίως δε στοχαστικότητα. Καθοριστικής σημασίας απεδείχθη εν προκειμένω ο φωτεινός, φίνος ήχος της Όπνταμ και η δραματουργικά ενεργή παρουσία του πιάνου του Στανισλάφσκι με τον πλούσιο πλην ντελικάτο ήχο.
Η συναυλία ολοκληρώθηκε με το εκτενές, αριστουργηματικό πλην σπάνια παιζόμενο 2ο Κουιντέτο εγχόρδων του Μέντελσον για δύο βιολιά (Ματατίας, Όπνταμ) δύο βιόλες (Ζούκερμαν, Κανγκ) και βιολοντσέλο (Σβάμπε). Η ακρόαση δεν επιβεβαίωσε μόνο το μελωδικό πλούτο και την πυκνή, γεμάτη φαντασία και ιδέες γραφή του Μέντελσον, αλλά και την τελειοθηρικά πλασμένη από τεχνική και εκφραστική άποψη ερμηνεία. Στην εκτέλεση δέσποσε η συνύπαρξη ενός αψεγάδιαστα συντονισμένου όσο και αφηγηματικά γλαφυρού διαλόγου των 5 μουσικών με υποδειγματικά φινιρισμένες σολιστικές συνεισφορές του καθενός χωριστά, που εκτιμήθηκε ιδιαίτερα στο φινάλε με τα περάσματα της μελωδίας σε κάθε όργανο. Πόσο εντυπωσιακή ήχησε η συμπόρευση του ανεπίληπτης ορθοτονίας, διαύγειας και κινητικότητας παιξίματος των Ματατίας και Όπνταμ με τις ζεστές, πιο αυστηρές συνεισφορές των Ζούκερμαν και Κανγκ ή ακόμη τις βελούδινες παρεμβάσεις του τσέλου του Σβάμπε! Πλαστικότητα φραστικής, αβίαστες συνομιλίες, ευγενές ρομαντικό πάθος συνέβαλαν σε μία από κάθε άποψη ερμηνεία αναφοράς, καθηλώνοντας το πολυεθνικό ακροατήριο.
Η αδιαμφισβήτητη επιτυχία του φεστιβάλ, που πρέπει να πιστωθεί, πέρα από το ασύλληπτα υψηλό μουσικό του επίπεδο, στην υποδειγματικά επαγγελματική διοργάνωση και τη μεγάλη προσέλευση του κοινού, συνέβαλε κατά πληροφορίες στην εκπεφρασμένη βούληση της ομάδας αλλοδαπών χορηγών/υποστηρικτών του (που παραβρέθηκαν στην Αθήνα) να το συνεχίσουν και τα επόμενα χρόνια και μάλιστα με ακόμη πιο φιλόδοξες δράσεις. Εάν αυτό επαληθευθεί, θα πρόκειται για ένα μείζονος σημασίας εμπλουτισμό της αναιμικής εγχώριας ζωής μουσικής δωματίου με προγράμματα και συντελεστές τεράστιου βεληνεκούς…
Λίγες εβδομάδες αργότερα (10/11) στην ιστορική αίθουσα του "Παρνασσού" φιλοξενήθηκε μία άλλη αξιόλογη εκδήλωση μουσικής δωματίου με τη συμμετοχή καταξιωμένων και νέων Ελλήνων μουσικών, του βιολιστή Απόλλωνα Γραμματικόπουλου, του βιολίστα Στέλιου Παπαναστάση, της πιανίστριας Αγάπης Τριανταφυλλίδη και των δύο νεαρών αδερφών Δεληγιαννάκη, της τσελίστριας Αναστασίας και της μεσοφώνου Μόνικας. Πέρα από τις γερές -μεταπτυχιακές κατά βάση- σπουδές όλων στη Γερμανία, πρέπει να επισημανθεί ότι πολλοί από αυτούς αποτελούν μέλη σημαντικών ορχηστρών μας (ο Γραμματικόπουλος είναι εξάρχων της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, στην οποία σύντομα θα ενταχθεί ως κορυφαία α’ στα βιολοντσέλα η Αναστασία Δεληγιαννάκη, ο Παπαναστάσης είναι μέλος της Ορχήστρας της ΕΛΣ), ενώ η Τριανταφυλλίδη αλλά και ο Γραμματικόπουλος διατηρούν και εκτεταμένη σολιστική δραστηριότητα.
Περιλαμβάνοντας αποκλειστικά έργα Μπραμς, το ενδιαφέρον πρόγραμμα υπό τον τίτλο "Ατραποί" άνοιξε με τα "Δύο τραγούδια για φωνή, βιόλα και πιάνο" (έργο 91), που απέδωσε με δροσερή, καλοτοποθετημένη φωνή, μουσικότητα και προσεγμένη άρθρωση η νεαρή μεσόφωνος Μόνικα Δεληγιαννάκη. Ιδανικά, βέβαια, τα συγκεκριμένα κομμάτια δικαιώνονται εντελέστερα από ακόμη πιο σκούρο ηχόχρωμα (άλτο ή κοντράλτο).
Οι προβολείς στράφηκαν ακολούθως στην πιο έμπειρη και εξαιρετικά ταλαντούχα αδελφή της Αναστασία, η οποία -όπως προαναφέρθηκε- αναδείχθηκε πρόσφατα πρώτη στην ακρόαση για την θέση του κορυφαίου α’ τσέλου στην ΚΟΑ! Συνοδευόμενη στο πιάνο από την Τριανταφυλλίδη, επιβεβαίωσε τις μεγάλες προσδοκίες που συνδέονται πλέον με αυτήν στην 1η Σονάτα για βιολοντσέλο και πιάνο του Μπραμς. Πέρα από το μεστό, καλλιεργημένο ήχο, ευχαρίστησαν στην ερμηνεία της η ακρίβεια, η μαλακή φραστική, η αίσθηση -της συνέχειας- της μελωδικής γραμμής αλλά και το όσο χρειαζόταν τεταμένο ανάγλυφο δυναμικής. Το ικανό βάθος επεξεργασίας του γραμμένου σε ελάσσονα τονικότητα έργου συνοδεύθηκε σημειακά από εύστοχους τονισμούς, κυρίως όμως από δεδομένη ευγένεια έκφρασης και έναν συχνά ανταγωνιστικό πλην ισόκυρο διάλογο με την πιανίστα, φωτίζοντας την εναλλαγή διαθέσεων των τριών μερών του.
Η Τριανταφυλλίδη υπήρξε -ως ώφειλε!- η μεγάλη πρωταγωνίστρια στο τελευταίο και κύριο έργο της βραδιάς, το "Κουαρτέτο με πιάνο αρ. 1" του Μπραμς. Ο μεγάλος ήχος, η ένταση (χωρίς υπερβολικές γωνίες ή αιχμές) και το γεμάτο αυτοπεποίθηση παίξιμό της οριοθέτησε μία εκτέλεση γεμάτη νεανικό παλμό, που ανέδειξε γλαφυρά την καθαρόαιμα ρομαντική μουσική δραματουργία. Οι σβέλτες ταχύτητες και οι ουκ ολίγες διακυμάνσεις δυναμικής που υιοθέτησε έβαλαν ενίοτε δύσκολα στους συνοδοιπόρους της, πλην του ακόμη εμπειρότερου Γραμματικόπουλου, που ανταποκρίθηκε με άνεση, μεγάλη εγρήγορση και ήχο ανεπίληπτης ορθοτονίας, ιδίως στο μαγευτικά μελωδικό καταληκτικό τσιγγάνικο ροντό. Οι πιο χαμηλές, θερμές φωνές (βιόλα-βιολοντσέλο) κατάφεραν, πάντως, να κρατήσουν τις -αναγκαίες- ισορροπίες που απαιτεί για τη δικαίωσή της η απερίφραστα λυρική παρτιτούρα.
Ανταποκρινόμενοι στις θερμές επευφημίες του ευάριθμου κοινού, οι 4 μουσικοί πλαισίωσαν την Μόνικα Δεληγιαννάκη στο τραγούδι "Juchhe!" (4ο από τα "6 Τραγούδια" του έργου 6) του Μπραμς, που μετέγραψε για συνοδεία κουαρτέτου με πιάνο ο -λυρικός τραγουδιστής- Χρήστος Χριστοδούλου. Μακάρι αυτή η πρώτη σύμπραξη να αποτελέσει έναυσμα και για αρκετές άλλες στο μέλλον…
Διαβάστε Επίσης
