Ταιριάζει η όπερα με τον κινηματογράφο; Ήδη από την αυγή του σινεμά, όταν o Έντουιν Τζέι Πόρτερ γύρισε σε βωβή ταινία ένα απόσπασμα από τον "Πάρσιφαλ" του Ρίχαρντ Βάγκνερ (1904), το μεταξύ τους αλισβερίσι είναι διαρκές. Το απευθείας πάντρεμά τους, όμως, φαινόταν πάντα ως υπόθεση δυσθεόρατη, με μεγάλο ρίσκο –ακόμα κι αν δεχτούμε τα γενναία βήματα που έγιναν από τα μιούζικαλ ή το πείραμα των δημόσιων προβολών μαγνητοσκοπημένων παραστάσεων λυρικού θεάτρου. Οι οποίες ήρθαν και στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, επιδιώκοντας να κερδίσουν κάτι από τη σαγήνη της μεγάλης οθόνης.
Αλλά, μέσα στο 2024, οι ιταλικές εταιρίες παραγωγής Showlab και Rai Cinema αποφάσισαν να αντιμετωπίσουν την πρόκληση, δημιουργώντας τις απαιτούμενες συνθήκες ώστε να γεννηθεί το υπερθέαμα "The Opera! Άριες για έναν Έρωτα" (Arie per un' Eclissi, στον πρωτότυπο ιταλικό τίτλο). Το οποίο έρχεται τώρα και στην Αθήνα, το Σάββατο 15/3, για δύο προβολές στην αίθουσα "Σταύρος Νιάρχος" της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο Κέντρο Πολιτισμού - Ίδρυμα "Σταύρος Νιάρχος", προτού πάρει θέση στις μαρκίζες των κινηματογράφων από 27/3.
Το φιλμ διαρκεί 1 ώρα και 46 λεπτά, προβάλλεται με ελληνικούς υπότιτλους, ενώ διαθέτει και ελληνική θεματολογία, αφού αντλεί την έμπνευσή του από τον αρχαίο μύθο του Ορφέα και της Ευρυδίκης, τον οποίον και μεταφέρει στο σήμερα: τη μέρα του γάμου των δύο ερωτευμένων νέων, ένας πυροβολισμός κόβει το νήμα της ζωής της Ευρυδίκης. Απαρηγόρητος, ο Ορφέας αποφασίζει να μη βουλιάξει στη θλίψη, αλλά να ριχτεί σε ένα επικίνδυνο ταξίδι στον κόσμο των νεκρών, στηριγμένος στην πίστη ότι η αγάπη μπορεί να νικήσει ακόμα και τον θάνατο.
Πρόκειται για μια ιστορία με διαχρονική γοητεία, η οποία μαγνήτισε την όπερα ήδη από τα ξεκινήματά της, στο μεταίχμιο μεταξύ Αναγέννησης και Μπαρόκ, όταν ο Τζάκοπο Πέρι ανέβασε την παράσταση "Ευρυδίκη" στη Φλωρεντία της Ιταλίας (1600) –το παλιότερο μουσικό δράμα που σώζεται ως τις μέρες μας. Αργότερα, μια αναλόγως ισχυρή σχέση σφυρηλατήθηκε και με το σινεμά, αρχής γενομένης από το 1950, όταν ο Ζαν Κοκτώ παρουσίασε το φιλμ "Ορφέας" με πρωταγωνιστή τον Ζαν Μαρέ, ως παραλλαγή της αρχαίας διήγησης διαδραματιζόμενη στο Παρίσι της εποχής του.
Φυσικά, ένα τόσο πρωτοπόρο εγχείρημα χρειαζόταν και τους κατάλληλους ανθρώπους, ως πλοηγούς. Έτσι, πίσω από το "The Opera! Άριες για έναν Έρωτα", βρίσκουμε τον Νταβίντε Λιβερμόρε και τον Πάολο Τζεπ Κούκο: δύο πολυσυζητημένους σκηνοθέτες μουσικού δράματος, για τους οποίους λένε ότι, σε 10 χρόνια αγαστής συνεργασίας, έχουν πείσει ακόμα και ανθρώπους που δεν αγαπούν το λυρικό θέατρο να τιμήσουν τις παραστάσεις τους. Οι δυο τους, λοιπόν, υπόσχονται στο κοινό μια ονειρική εμπειρία, θεμελιωμένη στην όπερα "Ορφέας και Ευρυδίκη" του Κρίστοφ Βίλιμπαλντ Γκλουκ (1762). Η οποία θα είναι διανθισμένη με πλούσια ειδικά εφέ στηριγμένα στις πιο πρόσφατες τεχνολογικές επινοήσεις, προκειμένου να απεικονιστεί ένα αξέχαστο ταξίδι στον Άδη, ως κορύφωση ενός φιλμ φιλόδοξης κλίμακας, επηρεασμένο (μεταξύ άλλων) από τη λογοτεχνική ατμόσφαιρα του Φραντς Κάφκα, τις οπτικές κατακτήσεις του Τιμ Μπάρτον και την κινηματογραφική γλώσσα του Λουκίνο Βισκόντι. Επιπλέον, υπάρχει κι ένα κλείσιμο του ματιού στην παρακαταθήκη του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, σε μια χαρακτηριστική σκηνή.
Πολύτιμος αρωγός της προσπάθειας, εντωμεταξύ, στάθηκε ο φημισμένος οίκος μόδας Dolce & Gabbana, ο οποίος εμπλέκεται με τον κινηματογράφο για πρώτη φορά σε μια ιστορία τεσσάρων δεκαετιών, σχεδιάζοντας κοστούμια ειδικά για την ταινία. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα, αποφάσισαν να το κάνουν απλά επειδή ξετρελάθηκαν με την ιδέα, ενώ δεν δίστασαν να αγκαλιάσουν το στοιχείο της υπερβολής που παραδοσιακά συνοδεύει τις παραστάσεις όπερας, τουλάχιστον όσες εγγράφονται στην ιταλική σχολή.
Όλη αυτή η δουλειά, βέβαια, καταλήγει τελικά στο καστ, αφού είναι σε εκείνο όπου πέφτει το βάρος της επιτυχημένης συνύπαρξης όπερας και κινηματογράφου. Αναμενόμενα, λοιπόν, οι πρωταγωνιστικοί ρόλοι καταλήγουν στον τενόρο Βαλεντίνο Μπούτσα (Ορφέας) και στη σοπράνο Μάριαμ Μπατιστέλι (Ευρυδίκη), τους οποίους έρχονται να πλαισιώσουν διάσημοι Ευρωπαίοι ηθοποιοί. Χαρακτηριστικά, θα δούμε τον Βενσάν Κασέλ στον ρόλο του βαρκάρη/ταξιτζή Χάροντα, αλλά και τη Φανί Αρντάν ως Περσεφόνη, ενώ κερασάκι στην όλη φαντασμαγορία είναι η παρουσία του θρυλικού Plácido Domingo στο soundtrack της ταινίας, ο οποίος θα διευθύνει τη Συμφωνική Ορχήστρα της Βουδαπέστης σε κάποιες από τις άριες.
Το στοίχημα, ασφαλώς, είναι μεγάλο και ήδη από πέρυσι έχουν ανάψει διεθνώς οι συζητήσεις ανάμεσα στους φίλους της όπερας, για το κατά πόσο μια τέτοια παραγωγή μπορεί να σταθεί (ή όχι) και με καλλιτεχνικές αξιώσεις, πέρα από το να εντυπωσιάσει έναν κόσμο που έχει μικρή ή/και μηδαμινή σχέση με το αντικείμενο. Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι δεν έχουμε ξαναδεί κάτι παρόμοιο και ότι το ελληνικό κοινό θα έχει, τώρα, την ευκαιρία να βρει τις δικές του απαντήσεις, στη διπλή προβολή της 15/3.
Διαβάστε Επίσης
