Julian Rachlin: "Ο Δημήτρης Παπαδημητρίου έχει τη δική του πολύ ξεχωριστή γλώσσα"

Ο Julian Rachlin, ένας από τους πιο διάσημους βιολονίστες της σύγχρονης μουσικής σκηνής και πολύ σημαντικός μαέστρος, έρχεται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το Σάββατο 22 Φεβρουαρίου για μια μοναδική συναυλία με έργα του Έλληνα συνθέτη Δημήτρη Παπαδημητρίου, συνοδευόμενος από τη Κρατική Ορχήστρα Αθηνών και τον διακεκριμένο μαέστρο Γιώργο Μπαλατσινό. 

Η βραδιά ανοίγει με το "Pollock Fractals", ένα έργο που αντλεί έμπνευση από την εκρηκτική τεχνική και το συναισθηματικό βάθος των ζωγραφικών έργων του Τζάκσον Πόλοκ. Ο Παπαδημητρίου προσπαθεί να μεταφέρει την αισθητική του αφηρημένου εξπρεσιονισμού σε μια μουσική σύνθεση γεμάτη ένταση και ενέργεια. Στη συνέχεια, το "Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα", το οποίο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά πριν από δύο χρόνια και αναθεωρήθηκε από το συνθέτη, αναδεικνύει το βιολί ως κεντρικό χαρακτήρα, συνδυάζοντας στοιχεία από την ελληνική μυθολογία και την αναγεννησιακή παράδοση. Το πρόγραμμα της συναυλίας είναι η παγκόσμια πρεμιέρα της "Συμφωνίας αρ. 1", μια σύνθεση που επιχειρεί να απογυμνώσει την ελληνικότητα από τα φολκλορικά της στοιχεία, συνδυάζοντας τη συμφωνική γραφή με τον πλούτο της ελληνικής μουσικής παράδοσης.

Πώς προέκυψε η συνεργασία με τον Δημήτρη Παπαδημητρίου;
Δεν γνωριζόμασταν νωρίτερα. Η συνάντησή μας προέκυψε με αφορμή το έργο του Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα. Δεν το είχα φανταστεί πριν με προσεγγίσουν οι άνθρωποι από το Ελληνικό Σχέδιο. Ελπίζω ότι είναι μια συνεργασία με μέλλον.

Ο Παπαδημητρίου αναφέρει μάλιστα για το "Κονσέρτο για βιολί και ορχήστρα" ότι το πρωταγωνιστικό όργανο "υποδύεται έναν χαρακτήρα, ένα μικρό δαιμόνιο που συντίθεται από ελληνικά μυθολογικά πνεύματα και τα αναγεννησιακά παιδιά τους [...]. Ο Rachlin είναι βαθιά ταιριαστός με το περιεχόμενο αυτού του έργου". 
Είναι μεγάλη μου τιμή που ο συνθέτης με επέλεξε ως σολίστ για το έργο του και είμαι πολύ ενθουσιασμένος που μπορώ να κάνω αυτήν τη δουλειά και να μοιράζομαι όλα αυτά τα συναισθήματα με το κοινό. Η σπουδή πάνω στο Κοντσέρτο ήταν μοναδική, μιας και δεν υπάρχει ηχογραφημένο. Η συναυλία στο Μέγαρο θα είναι η πρώτη εκτέλεση του έργου, οπότε οι πρόβες ήταν μια κοπιώδης διαδικασία, αλλά αυτό έκανε το έργο πολύ, πολύ όμορφο. Νομίζω ότι το κοινό της συναυλίας θα είναι πολύ χαρούμενο με το αποτέλεσμα, και για όσους δεν θα έχουν την ευκαιρία να την παρακολουθήσουν θα ακολουθήσει και η ηχογράφηση του έργου με μία από τις μεγαλύτερες ορχήστρες στον κόσμο, τη Συμφωνική Ορχήστρα του Λονδίνου, τον Απρίλιο. Είναι ένα πολύ συναρπαστικό πρότζεκτ, ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι δεν έχω συχνά την ευκαιρία να δουλεύω με εν ζωή κορυφαίους συνθέτες. Είναι πολύ ενδιαφέρον αυτό το πάρε-δώσε με το συνθέτη, το γεγονός ότι μπορώ πραγματικά να ρωτήσω τον ίδιο πώς θέλει να ερμηνευτεί το έργο του, κάτι που νομίζω ότι είναι πάντα ο στόχος, για έναν σολίστ ή μια ορχήστρα: να ικανοποιήσουν τις επιθυμίες του συνθέτη με την ερμηνεία του έργου. Ήταν πολύ ωραίο που μπορούσαμε να συζητήσουμε με τον Παπαδημητρίου για διαφορετικές ερμηνείες, τι είναι δυνατό και τι όχι, ακόμη και για τεχνικά ζητήματα, όπως το ρόλο που θα έχουν τα διάφορα όργανα, το χαρακτήρα, την ταχύτητα και τις ποιότητες.

Για το συνθέτη φαίνεται να είναι πολύ σημαντικό να αναδείξει την ελληνική μουσική απαλλάσσοντάς την όμως από τα φολκλόρ στοιχεία της. Πού εντοπίζετε εσείς τον ελληνικό χαρακτήρα του;
Η ελληνική μουσική είναι πολύ σημαντική και κυρίως στοιχείο αυτής της τόσο ιστορικής χώρας και μιας από τις πιο αρχαίες παραδόσεις. Οπότε, κάθε προσωπικότητα, κάθε συνθέτης έχει το δικό του όραμα και τη δική του ερμηνεία για το τι θέλει να κάνει με τα στοιχεία της παράδοσης. Το Κοντσέρτο έχει διάφορες επιρροές, όχι μόνο από την ελληνική μουσική, αλλά και κάποια ανατολίτικα στοιχεία. Πράγματι, τα φολκλόρ στοιχεία απουσιάζουν. Ο Παπαδημητρίου νομίζω ότι έχει τη δική του πολύ ξεχωριστή γλώσσα, αλλά, ξέρεις, αυτό είναι το υπέροχο πράγμα με τους Έλληνες συνθέτες: είναι τόσο ισχυρές προσωπικότητες. Ένας από τους πιο κοντινούς φίλους μου για πάνω από 30 χρόνια ήταν ο Βαγγέλης Παπαθανασίου. Έχει γράψει επίσης ένα πολύ ιδιαίτερο έργο για μένα που δεν έχει κάνει ακόμα πρεμιέρα, αλλά έχει τον δικό του μοναδικό ήχο, τη δική του μοναδική μουσική γλώσσα. Πέρασα πολύ χρόνο μαζί του, δουλεύοντας πάνω στις συνθέσεις του, και τώρα είμαι πολύ ενθουσιασμένος που θα δουλέψω και με ακόμη έναν Έλληνα συνθέτη.