© L Paul Mann / Shutterstock.com
Όταν μιλάμε για τον Kendrick Lamar, εξαρχής είναι λάθος να μετρήσουμε το μέγεθός του με το ίδιο μέτρο που χρησιμοποιούμε για την υπόλοιπη σκηνή. Ενώνει τους δρόμους του L.A., θέτει τον πήχυ για τους υπόλοιπους rappers και τα beefs του κινούν τις τεκτονικές πλάκες της hip hop. Με την ανακοίνωση, μάλιστα, του ονόματός του για το Half-time Show του Superbowl 2025, πολλοί πείστηκαν ότι το 2024 είναι η χρονιά του. Είναι όμως το "GNX” μια δουλειά που θα μείνει; Εν τέλει ο Kendrick μεταμορφώνεται στο πιο πρόσφατο album του σε κάτι νέο όπως μας αφηγείται μέσα σε αυτό ή μήπως η post-Mr.Morale περίοδος θα γίνει εμφανέστερη στο φημολογούμενο Deluxe Edition;
Όπως σε κάθε του κυκλοφορία, οι "Λαμαριστές" από τον περασμένο Νοέμβριο, έχουν κατακλύσει το διαδίκτυο με αναλύσεις των κομματιών του, επιχειρώντας να ψηλαφίσουν τα πολλαπλά μηνύματα που φιλοτεχνεί με τον λόγο του. Αυτή τη φορά έχουν μερικούς λόγους παραπάνω. Οι αναφορές στον τόπο που μεγάλωσε ανταγωνίζονται εκείνες του beef του με τον Drake, για να δημιουργήσουν μαζί αυτό που αμετανόητα νιώθει για την κουλτούρα: ένα ψηφιδωτό αγάπης και μίσους. Και αν κάνει κάτι ξεκάθαρο είναι ότι δε διστάζει καθόλου να πάει σε πόλεμο για να υπερασπιστεί όσα αγαπά. Ο δίσκος έτσι, αποτυπώνει στο πλήρες αυτό που έχει μοιραστεί και σε συνέντευξη στο περιοδικό Variety: "Πιστεύω στην αγάπη και στον πόλεμο και πιστεύω ότι και τα δύο χρειάζεται να υπάρχουν".
Αυτός ο βασικός πυρήνας του δίσκου φαίνεται να ξεδιπλώνεται με έναν τρόπο μάλλον συνειρμικό, ωθώντας κάποιους να μιλάνε για μια δουλειά που φέρει την αισθητική ενός mixtape παρά ενός άλμπουμ. Μάς δίνει ωστόσο λίγη ακόμα από τη δημιουργική ραντομίλα που φανέρωσε από το "Hillbillies” πίσω στο 2023.
Η Αγάπη ή "God bless our hearts"
Όπως έχει πει ο Uncle Snoop στο "Institutionalized”, "you can take the boy out the hood, but you can’t take the hood out the homie”. Στο κλίμα του Pop out Show, ο Kendrick επιχειρεί να αναδείξει ό,τι καλλιτεχνικά πολύτιμο έχει η Δυτική Ακτή και να δηλώσει πως έχει μια ολόκληρη κοινότητα που στέκεται στο πλευρό του. Από τις συμμετοχές νεότερων ράπερ -κυρίως στο κομμάτι "gnx”- και της Mariachi τραγουδίστριας Deyra Barrera, έως αυτές παλαιότερων γνώριμων όπως ο Sounwave ή η SZA, ο Kendrick κουβαλάει τον τόπο του μαζί του στην κορυφή. Δε θα μπορούσε έτσι να μη δώσει και την πρέπουσα αναγνώριση σε εκείνον που του σέρβιρε το beat για το "Not Like Us”, τον Mustard, που έγινε και το κομμάτι που έληξε οριστικά ένα από το μεγαλύτερα beef στην ιστορία της hip hop.
H καρδιά όμως της Αγάπης και της ευγνωμοσύνης που εκφράζει ο Kendrick βρίσκεται στο "heart pt.6”, που έχει χαρακτηριστεί και ως ερωτική εξομολόγηση σε όσους απαρτίζουν την δισκογραφική που άφησε πίσω του (TDE), διώχνοντας παράλληλα τις σκιές που είχε δημιουργήσει ο Drake για τη σχέση του με τον παραγωγό Dave Free. Το κομμάτι φέρει τον αέρα της νοσταλγίας των πρώτων του βημάτων με ένα beat που θα μπορούσε να έχει βγει από το "To Pimp A Butterfly” (2015) το "Good Kid Maad City” (2012). Πέρα από το ότι επιχειρεί ένα throwback, επιτρέπει στον εαυτό του να γίνει ευάλωτος, αναγνωρίζοντας λάθη ή δύσκολες στιγμές, θυμίζοντας άλλη μια φράση από τη συνέντευξη στο Variety: "Σε αυτό που κάνω, δεν υπάρχει εξέλιξη χωρίς ευαλωτότητα".
Αφού περνάει από τη Δυτική Ακτή και την TDE, αφήνει για το τέλος του δίσκου την αγάπη του για τη hip hop .Συνεχίζοντας μια μακρά παράδοση της κουλτούρας, επιλέγει να προσωποποιήσει την πένα του για να περιγράψει τα πάνω και τα κάτω της σχέσης τους, η οποία ωστόσο παραμένει ουσιαστική και λυτρωτική.
Ο Πόλεμος ή "Never let no one put smut up on your name"
Ήδη από το πρώτο κομμάτι "wacced out mural”, φαίνεται να ακολουθεί τη γραμμή που είχε χαράξει από τα τέσσετα diss tracks που είχαν στόχο το κεφάλι του Drake. Κινούμενος εκτός πλαισίου των industry politics και με απόλυτη εμπιστοσύνη στο εκτόπισμά του, λέει τη δική του αλήθεια. Έτσι, απαντά στις προκλήσεις του Drake αλλά και τι πιστεύει σχετικά με το "πάρτι” της σκηνής και ίσως αξίζει να το δούμε κι εμείς μαζί του να πεθαίνει ("Watch the Party Die"). Ωστόσο, δεν επιχειρεί απλά να βουλώσει στόματα εκθέτοντας τις παθογένειες της σκηνής: μοιάζει να δίνει ένα εγχειρίδιο εμπλοκής, μια μεθοδολογία που ακολουθεί για να τραβήξει τις κόκκινες γραμμές που πρέπει, επιβεβαιώνοντας αυτό που έχει πει ότι είναι παλιότερα: "the only nigga next to snoop that could push the button”.
Με αυτά στα μπαγκάζια του έχει φτάσει εκεί που είναι σήμερα και τα αξίζει όλα, όπως μας λέει στο "man at the garden”, ένα κομμάτι-πρόκληση στον J Cole σε ένα beat που τιμάει τον Nas θυμίζοντας το "one mic”. Αφού ξέρει πολύ καλά πώς και γιατί έχει βγει νικητής, με τα "squabble up” και "tv off” κάνει τον γύρο του θριάμβου, κλείνοντας με το "crazy, scary, spooky, hilarious” του Lefty Gunplay ως αναφορά στα τέσσερα diss tracks.
"But you love war": Ο Kendrick μέσα από τα μάτια του
Το διαμάντι του δίσκου αυτού δεν ανήκει σε καμιά από τις παραπάνω δύο θεματικές, επειδή αποτελεί κατηγορία από μόνο του. Ο K.Dot αντιλαμβάνεται αυτές τις δύο δυνάμεις μέσα του ως αντίρροπες και εξακολουθεί να αποτελεί τον πιο αυστηρό κριτή του, ακόμα και αν αποδίδει αυτόν τον ρόλο στον Πατέρα/Θέο. Ο εσωτερικός διάλογος που είχε εκφραστεί ποιητικά στο τέλος του "Mortal Man” (2015) σαν ανάγκη μεταμόρφωσης σε κάτι νέο που θα σπάει τα δεσμά του περιβάλλοντός του συνεχίζει να είναι ενεργός. Αυτή τη φορά βέβαια τον αποδίδει μέσα από μεγάλες μορφές της μαύρης μουσικής και των "αμαρτημάτων" τους.
Δανειζόμενος τόσο το flow του Tupac όσο και το beat από το τελευταίο του κομμάτι, εξιστορεί τις ζωές των John Lee Hooker και (πιθανότατα) Dinah Washington και τους πειρασμούς στους οποίους τελικά υπέκυψαν. Ύστερα βάζει τον εαυτό του στο πλάνο, προσπαθώντας να δικαιολογηθεί ενώπιον του Θεού ότι αντιστέκεται στον δρόμο του Διαβόλου. Τελικά, θα προσπαθήσει για τους ανθρώπους του να ξαναγράψει την ιστορία της μαύρης μουσικής.
Αιώνια "antisocial extrovert”
Πρόκειται για έναν δίσκο με πολύ ζουμί που φαίνεται να εξυπηρετεί έναν συγκεκριμένο σκοπό: να κλείσει το κεφάλαιο της σχέσης του με την υπόλοιπη σκηνή. Όσο σημαντικό και αν είναι αυτό για τον ίδιο και για το L.A., για όσους "καταναλώνουμε" Kendrick από μια απόσταση ασφαλείας από το Compton, στο album λείπει η πληρότητα του μηνύματος και η αίσθηση της νοηματικής και αισθητικής ενότητας που είχε το "Mr.Morale & The Big Steppers” (2018). Ένας ακόμη προβληματισμός είναι ότι σε αυτόν τον εσωτερικό διάλογο, η αγάπη προκύπτει μάλλον σαν επιχείρημα για πόλεμο παρά σαν κάτι αυθύπαρκτο. Μας κάνει λοιπόν, να θυμηθούμε σε στιγμές πως κάποιος μπορεί να καταλήξει να γίνει Slim Shady αν δεν προσέξει να μην ταυτιστεί με τον "πολεμοχαρή” του εαυτό.
Έχουμε εμπιστοσύνη όμως στον κατά Eminem "chameleon of styles” Kendrick, που μάς έχει συνηθίσει στις εκπλήξεις, ότι στο φημολογούμενο deluxe edition του "GNX" θα έχει αφήσει να ρεύσει πλήρως από μέσα του το μίσος για να μας δώσει ατόφιο έναν μεταμορφωμένο εαυτό. Το χρωστάει άλλωστε στo Compton.
