"Πύργος του Κυανοπώγωνα - Τζάννι Σκίκκι": Απρόσμενη συνάντηση στη Λυρική

Το σκοτεινό, αιμοσταγές αριστούργημα του Μπάρτοκ «Ο Πύργος του Κυανοπώγωνα» θα συναντήσει την ανάλαφρη, ευφρόσυνη φάρσα «Τζάννι Σκίκκι» του Πουτσίνι στην ΕΛΣ, για τέσσερις παραστάσεις.

Τζάννι Σκίκκι © Α. Σιμόπουλος

Eνα ανορθόδοξο, πλην ενδιαφέρον δίπτυχο λυρικών μονόπρακτων, τον "Πύργο του Κυανοπώγωνα" του Μπάρτοκ και τον "Τζάννι Σκίκκι" του Πουτσίνι, παρουσιάζει η Εθνική Λυρική Σκηνή (πρεμιέρα στις 9/3). Στη σπονδυλωτή παράσταση σε μουσική διεύθυνση Βασίλη Χριστόπουλου, ο μεν "Κυανοπώγων" προτείνεται σε νέα παραγωγή, ενώ ο "Τζάννι Σκίκκι" σε αναβίωση παλαιότερης. 

Λίγα πράγματα συνδέουν τη μοναδική, δραματική όπερα του Μπάρτοκ με την κωμική του Πουτσίνι, πέρα από το ότι πρωτοπαρουσιάστηκαν την ίδια χρονιά (1918). Ο "Τζάννι Σκίκκι" αποτελεί, μάλιστα, μέρος ενός κανονικού… "τριπτύχου", στο οποίο γειτνιάζει με δύο άλλα δραματικά μονόπρακτα ("Μανδύας", "Σουόρ Αντζέλικα"), αν και συχνότερα παρουσιάζεται χωριστά.

Πύργος Κυανοπώγωνα
© Α. Σιμόπουλος

H σπάνιας πυκνότητας και συναισθηματικής έντασης όπερα του Μπάρτοκ περιλαμβάνει μόλις δύο χαρακτήρες, τον Κυανοπώγωνα και την πιο πρόσφατη σύζυγό του Ιουδίθ. Επιθυμώντας να μάθει για το παρελθόν του συζύγου της, η Ιουδίθ ανοίγει μία μία τις επτά πόρτες του κάστρου του. Πίσω από καθεμία ανακαλύπτει έναν διαφορετικό κόσμο, τα αμύθητα πλούτη, τον ηρωισμό και τη δόξα του Κυανοπώγωνα, αλλά επίσης πόνο, δάκρυα, αίμα και σκληρότητα.

Το συμβολιστικό λιμπρέτο του Μπάλας θέτει τις βάσεις για μια ενδελεχή ανίχνευση της σχέσης άνδρα-γυναίκας και των στοιχείων (μυστήριο, ερωτισμός, βία) που τη συνθέτουν. O Θέμελης Γλυνάτσης –από τους πλέον ικανούς και σκεπτόμενους σκηνοθέτες όπερας της νεότερης γενιάς– θεωρεί, όμως, ότι το συγκεκριμένο έργο, πέρα από συμβολιστική ανατομία μιας ερωτικής σχέσης, "…λειτουργεί και ως κατάβαση στο ψυχικό αίνιγμα που κρύβει ο μυστηριώδης δούκας, συνιστώντας μία από τις πιο καθαρές και διεισδυτικές σκιαγραφήσεις της ανδρικής ψυχής. Η παράσταση απομακρύνεται συνειδητά από τη μυθολογία του serial killer, που ακολουθεί συνήθως το συγκεκριμένο έργο, και εστιάζει στη σταδιακή βύθιση του νιόπαντρου ανδρόγυνου σ’ ένα σύμπαν πολλαπλών πραγματικοτήτων, ψυχικών τραυμάτων, κρυμμένων αναμνήσεων και ανοίκειων χώρων".

Την πρότασή του υποστηρίζει η εντυπωσιακή, χιτσκοκικής αισθητικής σκηνική εγκατάσταση του Βρετανού σκηνογράφου και ενδυματολόγου Λέσλι Τράβερς, που αναδεικνύει τον πύργο του Κυανοπώγωνα ως ένα διαρκώς μεταμορφούμενο παλίμψηστο τόπων. 

Αξιοποιώντας τα ηχοχρώματα των οργάνων μιας εξαιρετικά μεγάλης ορχήστρας, ο Μπάρτοκ συνέθεσε μία από τις πιο εντυπωσιακές παρτιτούρες του, που αποτυπώνει με απίστευτη δύναμη καθεμία από τις μυστηριακές εικόνες του έργου. Τους αυξημένων μουσικοδραματικών απαιτήσεων ρόλους ερμηνεύουν (στην ουγγρική γλώσσα!) ο βαθύφωνος Τάσος Αποστόλου και η υψίφωνος Βιολέττα Λούστα

Τζάννι Σκίκκι
© Α. Σιμόπουλος

Στους αντίποδες του πρώτου έργου της βραδιάς, ο "Τζάννι Σκίκκι" είναι μια μαύρη κωμωδία στα όρια του γκροτέσκου, το οποίο χειρίζεται με μεγάλη μαεστρία ο Πουτσίνι, γνωστός κυρίως για τα έντονα συναισθηματικά μελοδράματά του.

Το ποιητικό κείμενο βασίζεται σε ένα επεισόδιο από τη "Θεία Κωμωδία" του Δάντη. Μετά το θάνατο ενός πλούσιου άνδρα, ο τετραπέρατος Τζάννι Σκίκκι βοηθά τους συγγενείς του εκλιπόντος –και πρωτίστως τον εαυτό του– να βάλουν στο χέρι τη μεγάλη κληρονομιά. Παρά τις προφανείς αναλογίες του έργου με τον "Φάλσταφ", ο Πουτσίνι με τη μουσική του, σε αντίθεση με τον Βέρντι για παράδειγμα, δεν σκιαγραφεί συγκεκριμένα πρόσωπα, αλλά, ακολουθώντας την παράδοση της κομέντια ντελ άρτε, αποδίδει τύπους ανθρώπων με απίστευτη οικονομία και λιγοστές μουσικές πινελιές. 

Πύργος Κυανοπώγωνα
© Α. Σιμόπουλος

Η ΕΛΣ προτείνει σε αναβίωση –από την Αγγέλα-Κλεοπάτρα Σαρόγλου– μια επιτυχημένη, παλαιότερη παραγωγή της εποχής Λαζαρίδη (Ολύμπια, 2007), σε σκηνοθεσία του διακεκριμένου Βρετανού Τζον Φούλτζεϊμς και σκηνικά/κοστούμια του Ρίτσαρντ Χάντσον. Όλα (σχεδόν) στο συγκεκριμένο έργο περιστρέφονται γύρω από τον ομώνυμο πρωταγωνιστικό ρόλο που θα ερμηνεύσει ο δημοφιλής βαρύτονος Διονύσης Σούρμπης. Πλάι του κινούνται οι υπόλοιποι, πολυάριθμοι, χαρακτήρες, συνθέτοντας μια αξιοσημείωτα γλαφυρή κοινωνική μικρογραφία. Από αυτούς ξεχωρίζουν το ζεύγος Λαουρέττας - Ρινούτσιο (η νεοεμφανιζόμενη υψίφωνος Βιβή Συκιώτη, η οποία καλείται να αποδώσει και τη γνωστότερη, κοσμαγάπητη άρια "O mio babbino caro", και ο τενόρος Γιάννης Χριστόπουλος) και η πληθωρική Τζίτα (η υψίφωνος Τζούλια Σουγλάκου). Στους λοιπούς δευτεραγωνιστικούς ρόλους συγγενών εμφανίζονται καταξιωμένοι και νεότεροι μονωδοί. 

Διαβάστε Επίσης

Περισσότερες πληροφορίες

«Ο πύργος του Κυανοπώγωνα - Τζάννι Σκίκκι»

  • Όπερα

Το σκοτεινό, αιμοσταγές αριστούργημα του Μπέλα Μπάρτοκ, σε νέα σκηνοθεσία του Θέμελη Γλυνάτση, θα συναντήσει την ανάλαφρη, ευφρόσυνη φάρσα του Τζάκομο Πουτσίνι, σε σκηνοθεσία του Τζον Φουλτζέιμς. Την Ορχήστρα της ΕΛΣ διευθύνει ο διακεκριμένος αρχιμουσικός Βασίλης Χριστόπουλος.

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Μουσική

"Νύχτες Μαγικές": Ένα ταξίδι στην ιστορία του λαϊκού τραγουδιού

Η συναυλία- αφιέρωμα σε στιγμές της λαϊκής μουσικής με σπουδαίους καλλιτέχνες για μια μοναδική νύχτα.

ΓΡΑΦΕΙ: ATHINORAMA TEAM
09/07/2025

Φ hill Sessions: Τα πιο δροσερά ραντεβού μας στον λόφο του Φιλοπάππου

Οι καλοκαιρινές νύχτες γεμίζουν μουσική στον λόφο του Φιλοπάππου, με τα Φ hill Sessions να υποδέχονται κορυφαίους καλλιτέχνες όπως οι Tigran Hamasyan, Fantastic Negrito, Light in Babylon και Xylouris White.

Νέα ημερομηνία και μέρος για τη συναυλία της Κατερίνας Λιόλιου

Λόγω του επαναπρογραμματισμού των περιοδειών και της παράτασης των εμφανίσεων της τραγουδίστριας στο "Romeo" η συναυλία της στην Αθήνα μεταβάλλεται.

Το Lake Party Trichonida 2025 έχει Νίκο Πορτοκάλογλου, Γιάννη Κότσιρα και Νίκο Οικονομόπουλο

Το ξέφρενο διήμερο πάρτι στο Κτήμα Πιθάρι θα πλαισιώσουν με DJ set ο Onemanshow και ο Θέμης Γεωργαντάς.

Η Λένα Πλάτωνος συναντά Σαβίνα Γιαννάτου και Γιάννη Παλαμίδα στου Φιλοπάππου

Μαζί της, για τη συναυλία που θα κλείσει τα Φ Hill Sessions, και ο Stergios T.

Το Primer 2025 υποδέχεται τους Faithless και 12 ακόμη international acts

Με ένα φαντασμαγορικό line-up, δύο stages, διεθνείς superstars και ένα ολοκαίνουργιο κεντρικό stage, το Primer επιστρέφει για να επιβεβαιώσει πως η Αθήνα έχει πλέον το δικό της EDM φεστιβάλ ευρωπαϊκών προδιαγραφών.

Γυναίκες στην τέχνη και την παράδοση: Ένα νέο φεστιβάλ γεννιέται στη Σαντορίνη

Βιολέτα Ίκαρη, Πίτσα Παπαδοπούλου, Νεφέλη Φασούλη και πολλές ακόμα ξεχωριστές φωνές δίνουν το παρών στο νέο φεστιβάλ "Στη Σκιά της Κόρης".