Ο Μάνος Λοΐζος δεν έζησε πολύ. Έφυγε μόλις στα 45, πάνω στη δημιουργική του ακμή, πριν από 40 χρόνια (Σεπτέμβριος 1982). Αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια, γράφει ιντριγκαδόρικα το δελτίο Τύπου του θεάτρου Ολύμπια, ενόψει ενός μεγάλου, τετραήμερου αφιερώματος που θα παρουσιαστεί μέσα στον Μάιο. Διότι τα τραγούδια του άφησαν πολύ ισχυρό αποτύπωμα στο ελληνικό πεντάγραμμο, όντας κοσμαγάπητα τόσο στον καιρό τους όσο και στο διάβα των δεκαετιών. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι στο παρελθόν στήθηκαν τουλάχιστον τρία μεγάλα αφιερώματα στο έργο του.
Τον Σεπτέμβριο του 1985, η Χάρις Αλεξίου, ο Γιώργος Νταλάρας, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, η Δήμητρα Γαλάνη και ο Γιάννης Καλατζής μαζεύτηκαν στο Ολυμπιακό Στάδιο για μια συναυλία τρεισήμισι ωρών, μέρος της οποίας καταγράφηκε στον διπλό δίσκο "Αφιέρωμα (Ζωντανή ηχογράφηση από το Ολυμπιακό Στάδιο)". Τον Σεπτέμβριο του 2001 ήταν ο Μελωδία FM που τον θυμήθηκε με μια σύναξη νεότερων καλλιτεχνών στο Θέατρο Βράχων Βύρωνα, που έδωσε πάσα στο διπλό, στουντιακό άλμπουμ "Μάνος Λοΐζος: 20 χρόνια μετά" (2002) – με συμμετοχές από τους Χάρη και Πάνο Κατσιμίχα, Λαυρέντη Μαχαιρίτσα, Μελίνα Κανά, Μίλτο Πασχαλίδη, Χρήστο Θηβαίο κ.ά. Και τον Ιούνιο του 2007 ήταν η Αλεξίου που τον τίμησε στο Ηρώδειο, με μια παράσταση, η οποία επίσης βρήκε το δρόμο για τη δισκογραφία.
Αλλά το μαγιάτικο αφιέρωμα του ΟΠΑΝΔΑ και της Minos EMI στο Ολύμπια δεν έρχεται απλώς να προστεθεί σε αυτή την επιφανή λίστα. Για πρώτη φορά στα 40 έτη από το θάνατο του Λοΐζου, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να ακούσει το σύνολο σχεδόν του έργου του (9 από τους 12 κύκλους τραγουδιών που άφησε), αντί για ένα αποσπασματικό best of. Σε τέσσερις βραδιές θα πρωταγωνιστήσουν ερμηνευτές που συμπορεύτηκαν μαζί του, δίπλα σε ηχηρά ονόματα της νεότερης γενιάς.
Η έναρξη του αφιερώματος θα γίνει την Τετάρτη 4 Μαΐου, κεντράροντας στους δίσκους "Θαλασσογραφίες" (1970), "Να ’χαμε, τι να ’χαμε" (1972) και "Τα Τραγούδια μας" (1976). "Έχει μεγάλη σημασία ένα λαϊκό τραγούδι που αγκάλιασε και εξέφρασε μια γενιά να παραμένει ζωντανό και ενεργό μισό αιώνα μετά", μας λέει ο Γιώργος Νταλάρας, ο οποίος θα πρωταγωνιστήσει στη βραδιά, έχοντας πλάι του την Ασπασία Στρατηγού και τον Κώστα Τριανταφυλλίδη. Και συμπληρώνει ότι αυτό συνέβαινε πάντα με τον Λοΐζο: "Διάλεγε καλά λόγια από τους ποιητές και τους στιχουργούς και έτσι τα τραγούδια του μεταφέρονται από γενιά σε γενιά, συντροφεύοντας τους ανθρώπους στις χαρές και στις λύπες τους".
Την Τετάρτη 11/5, τη σκυτάλη παίρνουν ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου με τη Μαρία Παπαγεωργίου, οι οποίοι θα παρουσιάσουν τα "Τραγούδια του δρόμου" (1974) και το "Για μια μέρα ζωής" (1980), τον τελευταίο δίσκο που πρόλαβε να ολοκληρώσει ο Λοΐζος. Έκτοτε πολλοί έχουν αναρωτηθεί προς τα πού θα πήγαινε άραγε τη γραφή του εάν ζούσε, ωστόσο ο Παπακωνσταντίνου θεωρεί ότι είναι κάτι που κανείς δεν γίνεται να προβλέψει: "Μπορεί να συνέχιζε και στη λαϊκή μεριά και στη μεριά της μπαλάντας ή ενδεχομένως να ανακάλυπτε και κάτι άλλο". Δηλώνει σίγουρος, πάντως, πως ό,τι κι αν έφτιαχνε θα ήταν υπέροχο.
Την Κυριακή 22/5 η Μαρία Φαραντούρη θα παρουσιάσει ολόκληρα τα "Νέγρικα" (1975) για πρώτη φορά, με συμπαραστάτες τον Μίλτο Πασχαλίδη και τον Απόστολο Ρίζο, οι οποίοι θα σταθούν στα άλμπουμ "Καλημέρα ήλιε" (1973) και "Γράμματα στην αγαπημένη" (1983). "Τα τραγούδησα για πρώτη φορά σε συναυλία των φοιτητών της Ανώτατης Βιομηχανικής στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά με τον Γιώργο Ζωγράφο, μετά σε ακόμα μία συναυλία με τον Γιώργο Μούτσιο και στις 19 Απριλίου του 1967 –δύο ημέρες πριν από το πραξικόπημα– στη συναυλία της ΕΦΕΕ με τον Διονύση Σαββόπουλο", μας είπε η Φαραντούρη, ξετυλίγοντας το νήμα της δημιουργίας των "Νέγρικων". Την αφορμή έδωσαν οι αγώνες υπέρ των δικαιωμάτων των μαύρων στην Αμερική, αλλά η σπουδαία ερμηνεύτρια τα τοποθέτησε και σε ένα πλαίσιο όπου δέσποζε ο πόλεμος του Βιετνάμ, καθώς και ο επικείμενος Μάης του 1968 στη Γαλλία. Πρόσθεσε δε ότι "το αντιρατσιστικό τους μήνυμα είναι διαχρονικό" και ότι, ξανατραγουδώντας τα, της δίνεται η ευκαιρία να θυμηθεί όχι μόνον έναν ταλαντούχο καλλιτέχνη, αλλά κι έναν "πολύ αγαπημένο φίλο".
Το αφιέρωμα θα κλείσει την Πέμπτη 26/5, με τα φώτα να πέφτουν στη νεότερη γενιά, αφού η Ελεωνόρα Ζουγανέλη, ο Γιάννης Διονυσίου και ο Γιάννης Παπαγεωργίου θα αναμετρηθούν με τους δίσκους "Τα τραγούδια της Χαρούλας" (1979) και "Ο Σταθμός" (1968). "Τον αγαπώ πολύ τον Λοΐζο και του οφείλω αναμνήσεις αμέτρητες", μας είπε η Ζουγανέλη, προσθέτοντας ότι το ρεπερτόριο της συγκεκριμένης βραδιάς το θυμάται από τη γιαγιά της, καθώς σιγομουρμούριζε τα τραγούδια αυτά ενώ μαγείρευε τα πρωινά στην κουζίνα. "Είναι οι ήχοι μας, η ζωή μας", προσθέτει, "υπάρχουν αναφορές που αφορούν την καθημερινότητα, την πίστη, τις αξίες, την ιδεολογία και την ομορφιά που έχει ο τόπος μας".
Περισσότερες πληροφορίες
«Μάνος Λοΐζος, 40 χρόνια μετά»
Ο Γιώργος Νταλάρας μάς γυρνάει πίσω στη δεκαετία του ’70 πιάνει τη μουσική ιστορία του Μάνου Λοΐζου σχεδόν από την αρχή και μας παρουσιάζει δύο εμβληματικούς δίσκους, τις «Θαλασσογραφίες» και το «Να ’χαμε τι να ’χαμε».
«Μάνος Λοΐζος, 40 χρόνια μετά»
Ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου μαζί με τη Μαρία Παπαγεωργίου παρουσιάζουν δύο δίσκους που έχουν αφήσει το αποτύπωμά τους στην ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας, «Τα τραγούδια του δρόμου» και το «Για μια μέρα ζωής».
