«Μανόν», μια επιβεβλημένη επιστροφή στη Λυρική

Έπειτα από σχεδόν μισό αιώνα, η «Μανόν» του Ζιλ Μασνέ ανεβαίνει ξανά από την Εθνική Λυρική Σκηνή στην αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος» του ΚΠΙΣΝ (από 12/12). Ο Ευτύχης Δ. Χωριατάκης εξηγεί γιατί επιβαλλόταν η επιστροφή του συγκεκριμένου έργου στο δραματολόγιο.

Αφού σύστησε πρόσφατα στο ελληνικό κοινό μια σειρά σημαντικών αλλά λιγότερο γνωστών έργων, η Εθνική Λυρική Σκηνή έρχεται να καλύψει ένα διαφορετικό κενό, προτείνοντας για την εορταστική περίοδο (από 12/12 και για 8 παραστάσεις) τη «Μανόν» του Μασνέ. Η συγκεκριμένη όπερα, παρότι αποτελεί μία από τις πιο εμβληματικές του γαλλικού ρεπερτορίου –μαζί με την «Κάρμεν» του Μπιζέ και τον «Φάουστ» του Γκουνό–, έχει να παιχτεί στην ΕΛΣ (αλλά και πανελλαδικά) από το μακρινό 1965!

Βασισμένη στο μυθιστόρημα του αβά Πρεβό, η όπερα εξιστορεί τη σύντομη ζωή της επαρχιωτοπούλας Μανόν Λεσκό, η οποία πόθησε τα πλούτη και τη μεγάλη ζωή του Παρισιού. Αφού τα έζησε για σύντομο χρονικό διάστημα, κατηγορήθηκε για πορνεία, απελάθηκε και κατέληξε να πεθάνει από εξάντληση στο δρόμο για το λιμάνι της Χάβρης. Τη Μανόν ερωτεύτηκε παράφορα ο ιππότης Ντε Γκριέ, ο οποίος κατέστρεψε τη ζωή του ακολουθώντας την.

Το έργο ενέπνευσε πολλούς συνθέτες (όπως ο Ομπέρ, ο Πουτσίνι ή, πιο πρόσφατα, ο Χέντσε), αλλά η εκδοχή του Μασνέ αποδίδει την ατμόσφαιρα κάθε σκηνής μέσα από μια μουσική ζωηρή, γεμάτη πάθος και κυρίως αισθησιασμό, αντιπροσωπευτική ενός ύφους που εξέφρασε με τον πιο γλαφυρό τρόπο την αισθητική και τις αξίες της γαλλικής μπελ επόκ.

Τη νέα παραγωγή της Λυρικής υπογράφει ο Θωμάς Μοσχόπουλος, διακεκριμένος σκηνοθέτης του θεάτρου με ικανή –και διεθνή– οπερατική εμπειρία. Καθώς η ιστορία της Μανόν διαδραματίζεται σε ένα περιβάλλον ακόρεστης ηδονοθηρίας και κατάπτωσης αξιών, θέματα άκρως σύγχρονα κι επίκαιρα, η σκηνοθετική ματιά εστιάζει στον αμοραλισμό και ταυτόχρονα στη θυματοποίηση των βασικών χαρακτήρων. Η Μανόν αποτελεί επιτομή του στερεοτύπου της εποχής σχετικά με την εκμαυλιστική δύναμη της γυναικείας γοητείας. Όλες οι όψεις της αινιγματικής προσωπικότητάς της αποδίδονται με εντυπωσιακή ευστοχία από τη μελωδική μουσική του συνθέτη.

Με τον ιδιαίτερα απαιτητικό πρωταγωνιστικό ρόλο αναμετριούνται για πρώτη φορά δύο εκλεκτές υψίφωνοι, η Μυρτώ Παπαθανασίου και η Χριστίνα Πουλίτση· το σπάνιο θεατρικό ένστικτο της πρώτης δημιουργεί πολλές προσδοκίες για μια ολοκληρωμένη ενσάρκωση της κεντρικής ηρωίδας. Σε ό,τι αφορά την υπόλοιπη διανομή, στον ρόλο του ιππότη Ντε Γκριέ εναλλάσσονται ο Ρουμάνος ανερχόμενος τενόρος Γιόαν Χοτέα και ο Κωνσταντίνος Κληρονόμος. Τον Λεσκό ερμηνεύουν ο δημοφιλής βαρύτονος Διονύσης Σούρμπης και ο Βαγγέλης Μανιάτης. Διακεκριμένοι και νεότεροι Έλληνες μονωδοί τούς πλαισιώνουν στις αρκετές μικρότερες αναθέσεις. Ο αρχιμουσικός Λουκάς Καρυτινός θα τεθεί επικεφαλής των συνόλων της Λυρικής, εκτός των τελευταίων δύο παραστάσεων, τις οποίες θα διευθύνει ο νεαρός Ελληνοϊταλός Κλεάντε Ρούσο.