Στα μέσα της δεκαετίας του ’50, η Αμερική βιώνει μια κατάσταση πολλαπλής ευφορίας, η οποία αντανακλάται και στη μεγάλη οθόνη. Είναι η εποχή της κυριαρχίας της "Big movie", όμως οι επιρροές από τα ευρωπαϊκά κινηματογραφικά κινήματα και την κοινωνική διάθεση για αντίδραση ενάντια στον κομφορμισμό των ροζ χρόνων του Αϊζενχάουερ θα αρχίσει να γεννά τα πρώτα αντισώματα απέναντι στις καθιερωμένες χολιγουντιανές συνταγές, τις "ταινίες απόδρασης" και την παντοδυναμία του star system. Ταυτόχρονα, η εφηβεία αποκτά για πρώτη φορά συνείδηση του εαυτού της ως ξεχωριστή ηλικιακή ομάδα με δικά της πρότυπα και ιδανικά, κινηματογραφικά ενσαρκωμένα από νέα πρόσωπα σαν τον Μάρλον Μπράντο και τον Τζέιμς Ντιν.
Νεκρός στα 24 χρόνια του μέσα σε μια Πόρσε που έτρεχε με ιλιγγιώδη ταχύτητα, ο ρομαντικός μύθος του τελευταίου θα απογειωθεί πρώτα από το "Ανατολικά της Εδέμ" του Ελία Καζάν και κατόπιν από τον "Επαναστάτη Χωρίς Αιτία", ο οποίος θα κάνει πρεμιέρα ένα μήνα μετά το θάνατό του (θα ακολουθήσει τον επόμενο χρόνο ο "Γίγας"). Εκεί υποδύεται τον Τζιμ, έναν έφηβο με προβληματικό οικογενειακό περιβάλλον, ο οποίος μετακομίζει στο Λος Άντζελες, έχει όμως προβλήματα προσαρμογής σε μια κοινωνική πραγματικότητα στην οποία νιώθει εντελώς ξένος.
Παρά το διδακτισμό και τα μελοδραματικά ξεσπάσματα του σεναρίου, η εκφραστική σκηνοθεσία του Νίκολας Ρέι, ο οποίος χορογραφεί σε εντυπωσιακό σινεμασκόπ ένα σπαρακτικό μπαλέτο νεανικής απόγνωσης, και η εξπρεσιονιστική ερμηνεία του Τζέιμς Ντιν αποτυπώνουν με δυναμισμό τα αδιέξοδα της Σιωπηλής Γενιάς στη μεταπολεμική Αμερική. Προφητικός, ο "Επαναστάτης…" είναι από τις πρώτες ταινίες που προοικονομούν την έτοιμη να ξεσπάσει συλλογική οργή της (την ίδια χρονιά θα γυριστεί και η "Ζούγκλα του Μαυροπίνακα"), ενώ μας συστήνουν με στιλ, τυλιγμένο στο κόκκινο μπουφάν του, ένα καινούργιο είδος (αντι)ήρωα. Διχασμένο, νευρωτικό και αποπροσανατολισμένο, ο οποίος δεν απειλείται από κάποιο εξωτερικό κακό, αλλά από τον "καταραμένο" εαυτό του, μια ιδέα που θα κυριαρχήσει στο αμερικανικό σινεμά και σταδιακά στην αμερικανική κοινωνία.
ΗΠΑ. 1955. Διάρκεια: 111΄. Διανομή: SUMMER CLASSICS
Περισσότερες πληροφορίες
Επαναστάτης Χωρίς Αιτία
Ο Τζιμ, ένας έφηβος με προβληματικό οικογενειακό περιβάλλον, μετακομίζει στο Λος Άντζελες, έχει όμως προβλήματα προσαρμογής σε μια κοινωνική πραγματικότητα στην οποία νιώθει εντελώς ξένος. Οι μόνοι που τον καταλαβαίνουν μοιάζουν να είναι οι συμμαθητές του Τζούντι και Πλάτο.
