Η ιρανική κοινωνία, όπως και πολλές άλλες μουσουλμανικού θρησκεύματος, βρίσκονται σε μια περίοδο έντονων εσωτερικών διεργασιών και αλλαγών, πατώντας με το ένα πόδι στη (θρησκευτική) παράδοση και με το άλλο στον (παγκοσμιοποιημένο) εκσυγχρονισμό. Στη δεύτερη ταινία του Ιρανού Μασούντ Μπάκσι, λοιπόν, η reality TV συναντά το νόμο της Σαρία σε μια εκπομπή με θέμα τη συγχώρεση. Η ιδέα βασίζεται στη Γιάλντα, την ιρανική γιορτή του χειμερινού ηλιοστασίου, στο υψηλής τηλεθέασης talk show «Mah-e Asal», το οποίο προβαλλόταν από το 2007 έως το 2018, το μήνα του Ραμαζανίου, και τη βάσει εθιμικού δικαίου δυνατότητα των άμεσων συγγενών ενός θύματος δολοφονίας να αποζημιωθούν οικονομικά, αλλά και να συγχωρέσουν το δράστη, ο οποίος μπορεί έτσι να αποφύγει τη θανατική ποινή.
Έτσι, τη νύχτα της Γιάλντα πρόκειται να συναντηθούν στο τηλεοπτικό πλατό η Μάριαμ, μια φτωχή νεαρή κοπέλα η οποία καταδικάστηκε σε θάνατο για τη δολοφονία του πλούσιου, ηλικιωμένου συζύγου της, και η Μόνα, μοναχοκόρη του θύματος (από προηγούμενο γάμο), η οποία κρατάει την τύχη της μητριάς της στα χέρια της. Όπως όλοι περιμένουμε, η αντιπαράθεση των δύο γυναικών θα εξελιχθεί εντελώς απρόβλεπτα, καθώς η αναψηλάφηση των γεγονότων του γάμου θα αποκαλύψει πολλά για την ιρανική πραγματικότητα, τις ταξικές αντιθέσεις της, τη θέση της γυναίκας μέσα σ’ αυτήν, καθώς και τη μετατροπή της ιδιωτικής ζωής σε ανθρωποφάγο θέαμα.
Αιχμηρές ιδέες τις οποίες ο Μπάκσι «φυτεύει» με πονηριά και καθαρή πολιτικοκοινωνική ματιά σε ένα αγωνιώδες, σχεδόν κλειστοφοβικό ψυχολογικό δράμα. Εκμεταλλευόμενος τον ασφυκτικό «πραγματικό» χρόνο του τηλεοπτικού σόου, κρατά εξαρχής αμείωτη την κινηματογραφική ένταση, η οποία παρά την επιστράτευση κάποιων μικρών ή μεγαλύτερων μελοδραματικών σεναριακών τρικ κορυφώνεται δεξιοτεχνικά από ένα υποδειγματικό σκηνοθετικό τέμπο. Ένα εξαιρετικό δείγμα των αφηγηματικών αλλά και πολιτικών δυνατοτήτων του πάντοτε ακμαίου ιρανικού σινεμά, το οποίο απέσπασε το Μεγάλο Βραβείο του τμήματος «Σινεμά του Κόσμου» στο Φεστιβάλ του Σάντανς.
Ιράν, Γαλλία, Γερμανία. 2020. Διάρκεια: 89΄. Διανομή: WEIRD WAVE.
Περισσότερες πληροφορίες
Γιάλντα, η Νύχτα της Συγχώρεσης
Η Μάριαμ είναι μια νεαρή γυναίκα καταδικασμένη σε θάνατο για τη δολοφονία του συζύγου της. Μόνη της ελπίδα είναι να της δώσει δημόσια συγχώρεση η κόρη του θύματος, κάτι το οποίο έχει συμφωνηθεί να γίνει σε μια τηλεοπτική εκπομπή υψηλής τηλεθέασης. Η συνάντηση των δύο γυναικών, όμως, θα εξελιχθεί εντελώς απρόβλεπτα.
