Γοτθικό μελόδραμα, σαιξπηρικές μνήμες και μια φεμινιστική ματιά πάνω στη σχέση (γυναικείου) φύλου και (αντρικής) εξουσίας βασισμένη σε μια ρώσικη νουβέλα του 1865.
Από τους πλέον δυναμικούς χαρακτήρες ολόκληρου του σαιξπηρικού έργου, η αδίστακτη λαίδη Μάκβεθ ενέπνευσε τον Ρώσο λογοτέχνη Νικολάι Λέσκοφ σε μια αντισυμβατική και τολμηρή για τα μέχρι τότε δεδομένα «μεταγραφή» της στην πραγματικότητα του 19ου αιώνα. Πιο κοντά στη Μαντάμ Μποβαρί του Φλομπέρ, η δική του Κατερίνα είναι μια γυναίκα που πωλείται ως νύφη σε έναν πλούσιο γαιοκτήμονα, καταπιέζεται από αυτόν και τον πατέρα του και οδηγείται στα άκρα ως θύμα μιας αναχρονιστικής και ανδροκρατούμενης κοινωνίας, η οποία τη μετατρέπει από θύμα σε εν συγχύσει αθώο θύτη.
Η νουβέλα του Λέσκοφ «Η λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ», η οποία εκδόθηκε το 1865, υμνήθηκε από πολλούς σύγχρονούς του αλλά και κατοπινούς συγγραφείς και μεταφέρθηκε σχετικά πιστά στην οθόνη ως η «Λαίδη Μάκβεθ από τη Σιβηρία» (πρωτότυπος ελληνικός τίτλος: «Αχόρταγη για Ηδονή»!) από τον Πολωνό Αντρέι Βάιντα το 1962. Οι πρωτοεμφανιζόμενοι Άλις Μπιρτς, η οποία επιμελήθηκε τη σεναριακή διασκευή, και Γουίλιαμ Όλντροϊντ επίσης ακολουθούν την πλοκή του πρωτότυπου υλικού, μεταφέροντάς τη στη Βορειοανατολική Αγγλία. Εκεί η νεαρή Κάθριν θα φτάσει ως νύφη στην έπαυλη του πλούσιου Αλεξάντερ, ο οποίος την πρώτη νύχτα του γάμου τους τη διατάζει να γδυθεί, την παρατηρεί για λίγο μισομεθυσμένος και πέφτει κατευθείαν για ύπνο.
Η όλο και πιο απαξιωτική στάση του, όπως και η περιφρονητική συμπεριφορά του πεθερού της ωθούν την Κάθριν –όταν κάποια στιγμή απουσιάζουν και οι δυο τους επί μέρες για δουλειές– στην αγκαλιά του Σεμπάστιαν, ενός μιγά εργάτη του υποστατικού. Η επιστροφή του πεθερού οξύνει τα πνεύματα, αλλά η Κάθριν είναι αποφασισμένη να φτάσει στα άκρα για να υπερασπιστεί τον έρωτά της, ο οποίος είναι ταυτόχρονα και η διέξοδός της προς την ελευθερία.
Οι έννοιες της καταπίεσης, της προκατάληψης και του ηθικού δικαίου που απασχολούν τον Λέσκοφ αναδεικνύονται κι εδώ, μέσα από την αυστηρή, οριακά στιλιζαρισμένη σκηνοθετική απόδοση (κάτι ανάμεσα στο «Ήρεμο Πάθος» του Τέρενς Ντέιβις και στα «Ανεμοδαρμένα Ύψη» της Άντρεα Άρνολντ) ενός σεναρίου που διευρύνει την κριτική ματιά της νουβέλας, προσθέτοντας γεγονότα και χαρακτήρες. Όπως αυτόν της έγχρωμης υπηρέτριας Άννα, η οποία υπογραμμίζει μαζί με τον Σεμπάστιαν τη φυλετική διάσταση της κοινωνικής καταπίεσης. Καταπίεση η οποία είναι ταυτόχρονα ταξική αλλά και σεξουαλική, με την 21χρονη Φλόρενς Πιου να υπογραμμίζει με την ερμηνεία της όλη την ψυχολογική διαδρομή της Κάθριν, αρχικά οργισμένη, κατόπιν παρορμητική και τελικά ψυχρή και υπολογισμένη, από Μαντάμ Μποβαρί σε λαίδη Μάκβεθ. Μια «Λαίδη Μάκβεθ» που συνδυάζει το μελόδραμα εποχής, το γοτθικό θρίλερ και την πολιτικοκοινωνική καταγγελία, με το διαφορετικό από τη λογοτεχνική του πηγή φινάλε της να την κάνει σκληρότερη και υπαρξιακά πολύ πιο πικρή.
Μ. Βρετανία. 2016. Διάρκεια: 89΄. Διανομή: STRADA FILMS, SEVEN FILMS.
Περισσότερες πληροφορίες
Λαίδη Μάκβεθ
Στην επαρχιακή Βρετανία του 19ου αιώνα η νεαρή Κάθριν πωλείται, μαζί με ένα κομμάτι γης, σε έναν γαιοκτήμονα ως νύφη. Εκείνος την περιφρονεί, την κρατά κλεισμένη στο σπίτι και αρνείται να κάνει έρωτα μαζί της, συμπεριφορά που την ωθεί να κάνει σχέση με έναν εργάτη του υποστατικού.
