Η σειρά βιβλίων της Σούζαν Κόλινς κατάφερε να συγκινήσει εκατομμύρια νέους σε ολόκληρο τον πλανήτη περιγράφοντας ένα αιματηρό εφηβικό τηλεοπτικό σόου, το οποίο τοποθετείται σε ένα μετα-αποκαλυπτικό μέλλον. Στις 22/3 το «Hunger Games» περνά στην οθόνη κι εμείς σκαλίζουμε νέες εφηβικές λογοτεχνικές τάσεις, κοιτάζουμε πίσω από την περιπετειώδη ιστορία του bestseller και ρίχνουμε μια ματιά στους συντελεστές της κινηματογραφικής μεταφοράς, η οποία αναμένεται να σπάσει ταμεία.
Οι Αμερικανοί βιβλιοκριτικοί δεν σταματούν να αναρωτιούνται για ποιο λόγο τα τελευταία χρόνια τα εφηβικά μυθιστορήματα με σκηνικό ένα ζοφερό μέλλον έχουν γίνει το καινούργιο λογοτεχνικό hit. βιβλία σχετικής θεματολογίας έχουν κατακλύσει τις βιτρίνες των βιβλιοπωλείων κι έχουν μετατραπεί σε ανεπανάληπτα bestsellers. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η σειρά «Uglies» του Σκοτ Γουέστερφελντ, στην οποία ο πλανήτης «αναγκάζεται» να αναδιοργανωθεί και να… ομορφύνει, υποχρεώνοντας τους έφηβους να κάνουν στα 16 μια πλαστική επέμβαση που αποτελεί στην ουσία κεκαλυμμένη λοβοτομή. Επίσης, στο δυστοπικό εφηβικό στόρι «The dead and the gone» της Σούζαν Μπεθ Φέφερ, μετά το χτύπημα ενός κομήτη, η Σελήνη έρχεται πιο κοντά στη Γη, με μια σειρά από κλιματολογικές αλλαγές να δυσκολεύουν τη ζωή των κατοίκων της. Στο «The knife of never letting go» του Πάτρικ Νες έχουμε να κάνουμε με έναν κόσμο όπου όλοι μπορούν να ακούσουν τις σκέψεις σου, ενώ στο «The maze runner» μια ομάδα αγοριών με αμνησία εγκλωβίζεται σε έναν τεράστιο λαβύρινθο. Έχουμε να κάνουμε λοιπόν με μια νέα, ισχυρή εφηβική τάση: η οργιώδης σκοτεινή φαντασία του «Χάρι Πότερ» και το αναίμακτο βαμπιρικό ρομάντζο του «Λυκόφωτος» δίνουν τη θέση τους σε ένα λογοτεχνικό ρεύμα βίαιο, ευαίσθητο, γλυκά μελαγχολικό και μπερδεμένο. Ακριβώς όπως η σκληρή εφηβεία…
Πώς άρχισαν όλα
Τον Σεπτέμβριο του 2008 κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία το «Αγώνες Πείνας» σε μόλις 50.000 αντίτυπα και μετατρέπεται στο επόμενο μετα-αποκαλυπτικό εφηβικό hit. Το μυθιστόρημα μας ταξιδεύει σε ένα εφιαλτικό μέλλον, όπου ο πλανήτης έχει πάρει μια επικίνδυνα αμοραλιστική πορεία. Η Βόρεια Αμερική λέγεται πλέον Πάνεμ και αποτελείται από δώδεκα Περιοχές, οι οποίες δουλεύουν ασταμάτητα για να συντηρούν την αναπτυγμένη Κάπιτολ. Η δεκαεξάχρονη Κάτνις Έβερντιν ζει στην πιο φτωχή από όλες, τη 12η Περιοχή. Μετά το θάνατο του πατέρα της, αναγκάζεται να συντηρει εκείνη την οικογένειά της. Η Κάπιτολ διοργανώνει κάθε χρόνο ένα μακάβριο παιχνίδι για να εκδικηθεί τις Περιοχές που εβδομήντα χρόνια νωρίτερα είχαν επαναστατήσει εναντίον της. Μιλάμε για τους Αγώνες Πείνας, ένα αιματοβαμμένο σόου στο οποίο συμμετέχουν, ύστερα από κλήρωση, δύο νέοι 12-18 χρονών από κάθε Περιοχή. Από τους είκοσι τέσσερις διαγωνιζόμενους μόνο ένας βγαίνει τελικά ζωντανός από τη γιγάντιων διαστάσεων αρένα που έχει σχεδιαστεί ειδικά για το τηλεοπτικό γεγονός. Όταν, λοιπόν, η δωδεκάχρονη Πριμ κληρώνεται για να διαγωνιστεί σε αυτό το ανηλεές παιχνίδι, η μεγάλη της αδερφή Κάτνις δηλώνει εθελόντρια για να τη σώσει. Η δεκαεξάχρονη κοπέλα με τον συμμαθητή της και «συμπαίκτη» της Πίτα δεν έχουν άλλη επιλογή από το να αγωνιστούν μέχρις εσχάτων για τη ζωή τους.
Μια νέα εφηβική μανία
Οι «Αγώνες Πείνας» είναι το πρώτο μέρος της ομώνυμης τριλογίας της Σούζαν Κόλινς, το οποίο έφτασε στα 2,9 εκατ. αντίτυπα παγκοσμίως και μεταφράστηκε σε 26 γλώσσες! Τα επόμενα δύο «Φωτιά» και «Κοτσυφόκισσα» (και τα τρία κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Platypus), που ολοκλήρωσαν τη σειρά, μετατράπηκαν άμεσα σε bestseller. Κι επειδή είναι αρκετές οι φορές που τα νούμερα δεν λένε την αλήθεια, τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία του εφηβικού μυθιστορήματος κρύβονται πίσω και πέρα από την τεράστια εμπορική του επιτυχία. Για την ακρίβεια, βρίσκονται στη θαρραλέα λογοτεχνική του απόφαση να μοιραστεί με τους αναγνώστες κοινωνικούς προβληματισμούς κι ενήλικες σκέψεις. Η Κόλινς είχε δείξει από την αρχή ότι αρέσκεται στη σκοτεινή και κοινωνικά κοφτερή εφηβική λογοτεχνία.
Στη σειρά «The underland chronicles», την οποία ξεκίνησε να γράφει το 2003, περιέγραφε τις περιπέτειες του Γκρέγκορ σε μια υπόγεια πόλη, σε ένα μυθιστόρημα με έντονα αντιμιλιταριστικά μηνύματα. Η λογοτεχνική σειρά των «Αγώνων Πείνας» αποτελεί το επόμενο δημιουργικό βήμα. Επηρεασμένη από το μύθο του Μινώταυρου αλλά και τον... πετρελαιοκίνητο πόλεμο του Ιράκ, αποφάσισε να δημιουργήσει ένα νέο εφηβικό λογοτεχνικό μύθο. Το μετα-αποκαλυπτικό μέλλον του βιβλίου της, και ειδικότερα η εξαθλίωση στη φτωχή Περιοχή 12, θυμίζει τη ζωή στα αστικά κέντρα της πρώιμης καπιταλιστικής περιόδου, με τους ανθρώπους να πεθαίνουν χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, το μέσο όρο ζωής να βρίσκεται σε δραματικά χαμηλά επίπεδα και τις κοινωνικές τάξεις να καθορίζουν κάθε έκφανση της ζωής. Την ίδια στιγμή στην Κάπιτολ κυριαρχούν ο μάταιος ηδονισμός και η υπερκατανάλωση.
«Η ψυχαγωγία είναι η υπερ-ιδεολογία που διέπει ολόκληρο τον τηλεοπτικό λόγο», λέει ο Νιλ Πόστμαν στο βιβλίο του «Διασκέδαση μέχρι θανάτου» και αυτός είναι ο άγραφος κανόνας που κυριαρχεί στην ξέγνοιαστη ζωή της πρωτεύουσας, αφού η μικρή οθόνη είναι η μόνη «αλήθεια» για τους κατοίκους της. Ο αναγνώστης μπαίνει κατευθείαν στην ιστορία και βρίσκει χωρίς δυσκολίες τις αντιστοιχίες με τη δική του πραγματικότητα εξαιτίας της άμεσης και «διάφανης» γραφής που χρησιμοποιεί η Κόλινς. Πέρα όμως από τις όποιες κοινωνικές πτυχές των «Αγώνων Πείνας», ο πυρήνας της ιστορίας δεν παύει να αναφέρεται στην τραυματική διαδικασία της ενηλικίωσης.
Η αρένα που η Κάτνις πολεμά για να επιβιώσει μοιάζει με τον ταραγμένο εφηβικό κόσμο, ο οποίος είναι άκρως ανταγωνιστικός, αινιγματικός και σκληρός. Και μπορεί οι «Αγώνες Πείνας» να εγκλωβίζονται τελικά στο σύνηθες μοτίβο των εφηβικών ιστοριών που εφευρίσκουν την ελπίδα στις πιο δυσάρεστες καταστάσεις –όπως σχολιάζει εύστοχα η Λάουρα Μίλερ στον «New Yorker»–, όμως αυτή η σειρά βιβλίων έχει καταφέρει να ανοίξει τόσες συζητήσεις και να πυροδοτήσει τόσους λογοτεχνικούς διαξιφισμούς όσο ελάχιστες στο παρελθόν. Και αυτό δεν μπορεί κανείς να το αγνοήσει...
Οι «Αγώνες Πείνας» στην οθόνη
Αν συνυπολογίσει κάποιος ότι ο μέσος όρος ηλικίας του κινηματογραφικού κοινού έχει πέσει κατά πολύ κι ένα δημοφιλές βιβλίο αποτελεί ουσιαστικά αξιόπιστο –και πάνω από όλα δωρεάν– μάρκετινγκ στις νεότερες ηλικίες, οι πάντες γνώριζαν ότι ήταν ζήτημα χρόνου οι «Αγώνες Πείνας» να φτάσουν στις αίθουσες. Βέβαια, ρίχνοντας μια ματιά στα ονόματα των συντελεστών της κινηματογραφικής μεταφοράς, καταλαβαίνουμε ότι το στούντιο Lionsgate έκανε αρκετές θαρραλέες επιλογές. Έτσι στη σκηνοθεσία της ταινίας, η οποία κυκλοφορεί στις 22/3 στις ελληνικές αίθουσες, βρίσκουμε τον Γκάρι Ρος του «Μεγάλου Φαβορί» των επτά οσκαρικών υποψηφιοτήτων. σίγουρα αντισυμβατική αυτή η επιλογή για εφηβικό φιλμ… Επιπλέον, την Κάτνις ερμηνεύει η Τζένιφερ Λόρενς, η εξαιρετική πρωταγωνίστρια του αμερικανικού ανεξάρτητου δράματος «Στην Καρδιά του Χειμώνα» και όχι κάποια teen χολιγουντιανή σταρ. Με τις πρώτες εκτιμήσεις να μιλούν για ένα άνοιγμα στο αμερικάνικο box office της τάξης των 100 εκατ. δολαρίων και με τη δεύτερη ταινία της τριλογίας να βρίσκεται ήδη στα γυρίσματα, το «Hunger Games» έχει ήδη ξεκινήσει την πορεία προς την κορυφή…
Τα πρόσωπα πίσω από το «Hunger Games»
Σούζαν Κόλινς, η συγγραφέας
Δεν άφησε την κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου να φύγει από τα χέρια της. Επιμελήθηκε το διασκευασμένο σενάριο, ενώ με τις δηλώσεις της έδειχνε να βρίσκεται πολύ κοντά στο project κιόλας από την πρώτη στιγμή.
Γκάρι Ρος, ο σκηνοθέτης
Ύστερα από εννιά ολόκληρα χρόνια απουσίας, ο Καλιφορνέζος σκηνοθέτης επιστρέφει στην ενεργό δράση. Αντιμετωπίζει ως προσωπικό στοίχημα το «Hunger Games», έχοντας βάλει τη δική του πινελιά στο σενάριο. Είναι βέβαιο ότι θα δώσει στο εφηβικό φιλμ μια πιο ενήλικη κινηματογραφική γοητεία.
Τζένιφερ Λόρενς, η πρωταγωνίστρια
Η 21χρονη ηθοποιός διαθέτει μια άγρια ομορφιά, που βρίσκεται μακριά από τα Barbie στάνταρντ του Χόλιγουντ.
Η δυναμική θηλυκότητα είναι αυτή που την ξεχώρισε «Στην Καρδιά του Χειμώνα» και της έδωσε μια θέση στην αρένα αυτού του σόου.
