Καθώς το 2025 φτάνει στο τέλος του, ο κινηματογραφικός απολογισμός της περασμένης χρονιάς ξεκινά. Όπως παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια μετά την πανδημία, νέες και παλιές ταινίες οδήγησαν τους θεατές σε ασφυκτικά γεμάτες αίθουσες, χωρίς βέβαια να λείπουν και οι ατυχείς κυκλοφορίες.
Οι τελευταίες μέρες του box office έχουν αναδείξει το επόμενο "Υπάρχω", με τον "Καποδίστρια" του Γιάννη Σμαραγδή να παίρνει τη σκυτάλη: το πρώτο τετραήμερο της μυθοπλαστικής βιογραφίας του Στέλιου Καζατζίδη (που έκανε πρεμιέρα στις 19/12 πέρυσι) έφτασε τα 117.703 εισιτήρια, ενώ ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας κατάφερε να σκαρφαλώσει στα 144.712 εισιτήρια.
Παραμένοντας στο μέτωπο του ελληνικού κινηματογράφου, σχεδόν δύο χιλιάδες επαγγελματίες του χώρου ένωσαν τις δυνάμεις τους στο Ορατότης Μηδέν. Το κίνημα, που προέκυψε από την ανάγκη της εμπεριστατωμένης καταγραφής των προβλημάτων που προέκυψαν με την συγχώνευση του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου και του ΕΚΟΜΕ σε έναν νέο φορέα, την ΕΚΚΟΜΕΔ, εναντιώθηκε στην απαξιωτική στάση της Πολιτείας απέναντι στην εγχώρια παραγωγή. Αποκορύφωμα ήταν η τελετή λήξης του 48ου Φεστιβάλ Μικρού Μήκους Δράμας, με τις δηλώσεις του Υφυπουργού Πολιτισμού Ιάσονα Φωτήλα να προκαλούν αμηχανία στο κοινό.
Στον παγκόσμιο κινηματογράφο, φέτος ήταν η χρονιά που είδαμε ταινίες με πρωτότυπα σενάρια να σαρώνουν στα box office, γεμίζοντάς μας ελπίδες για την απομάκρυνση από τα αιωνόβια IP. Ο λόγος για τους "Αμαρτωλούς" του Ράιαν Κούγκλερ και το "Weapons" του Ζακ Κρέγκερ, δύο καινοτόμα τρομο-πρότζεκτ που μονοπώλησαν την προσοχή μας στην αρχή της χρονιάς.
Αφήνοντας πίσω μας την κινηματογραφική χρονιά που ολοκληρώθηκε, η ομάδα του "α" επέλεξε τις σπουδαιότερες στιγμές του εγχώριου και παγκόσμιου σινεμά για φέτος, σε δύο διαφορετικές λίστες. Δείτε αναλυτικά:
Το top 10 του Χρήστου Μήτση
10. Βουγονία του Γιώργου Λάνθιμου
Μια διασκεδαστικότατη και θεόπικρη sci-fi σάτιρα της ανθρώπινης αυτοκαταστροφής, η οποία διασκευάζει ευρηματικά και με το γνωστό, off beat λανθιμικό χιούμορ μια παλαβή κορεάτικη κωμωδία.
9. Nouvelle Vague του Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ
Αστείο, παιχνιδιάρικο και ευρηματικό, ένα ερωτικό γράμμα στη γαλλική σινε-πρωτοπορία, το οποίο σχολιάζει έμμεσα πολλά από τα σύγχρονα εκφραστικά αδιέξοδα της 7ης τέχνης. Must see για κάθε παλιό και νέο κινηματογραφόφιλο.
8. Sorry, Baby της Έβα Βίκτορ
Μια πνευματώδης και γλυκόπικρη ιστορία θηλυκής "ενηλικίωσης", η οποία ισορροπεί δεξιοτεχνικά ανάμεσα στο συγκινητικό δράμα και τη σπιρτόζα κωμωδία. Γραμμένη και σκηνοθετημένη με τη φρεσκάδα του ανεξάρτητου αμερικανικού σινεμά των 90s.
7. Weapons του Ζακ Κρέγκερ

Ταινία τρόμου η οποία ανανεώνει το είδος με ένα ευρηματικότατο σενάριο και μια εναλλακτική, "τεθλασμένη" αφήγηση. Διαθέτει χιούμορ, σασπένς και μυστήριο, ενώ αποτελεί μια μοντέρνα πολιτική αλληγορία πάνω στη σύγχρονη Αμερική.
6. Father Mother Sister Brother του Τζιμ Τζάρμους

Χρυσό Λιοντάρι στο Φεστιβάλ Βενετίας για ένα μινιμαλιστικό σινε-κομψοτέχνημα και μια ειρωνική, γλυκόπικρη ματιά στα μυστικά και ψέματα που συντηρούν το εύθραυστο σύγχρονο οικογενειακό οικοδόμημα.
5. Σάουντρακ για Ένα Πραξικόπημα του Γιόχαν Γκριμονπρέζ

Οσκαρική υποψηφιότητα και πλήθος φεστιβαλικών βραβείων για ένα ιστορικά πολυδιάστατο, πολιτικά διεισδυτικό και κινηματογραφικά ολόφρεσκο ντοκιμαντέρ.
4. Οικουμενική Γλώσσα του Μάθιου Ράνκιν

Σουρεαλιστική κωμωδία με απαράμιλλη φαντασία και ανατρεπτικό χιούμορ, η οποία, στα χνάρια του σινεμά του Ρόι Άντερσον και του Άκι Καουρισμάκι, σατιρίζει απολαυστικά τον παραλογισμό της καθημερινότητας.
3. Μια Μάχη Μετά την Άλλη του Πολ Τόμας Άντερσον

Μαύρη κωμωδία η οποία ανακατεύει κινηματογραφικά είδη και στιλ, ακτινογραφώντας με κοενικό σαρκασμό μια Αμερική ανάμεσα στη φάρσα, την παράνοια, την ψευδαίσθηση και την εμφύλια αλληλοεξόντωση.
2. Συναισθηματική Αξία του Γιόακιμ Τρίερ
Ο Ίψεν, ο Στρίντμπεργκ και ο Μπέργκμαν καθοδηγούν μια συναισθηματικά συναρπαστική και σεναριακά περίτεχνη μελέτη των οικογενειακών δεσμών, αλλά και της σχέσης ζωής και τέχνης, η οποία απέσπασε το Μεγάλο Βραβείο στο Φεστιβάλ Καννών.
1. Απρίλης της Ντέα Κουλουμπεγκασβίλι
Γυναικείο πορτρέτο, σπουδή στη μοναξιά, ντοκιμαντερίστικη κοινωνική παρατήρηση, εφιαλτική φαντασία και μια επώδυνη, απαιτητική φιλμική εμπειρία, που ανατρέπει κάθε ευκολία καθησυχαστικής σινε-απόλαυσης.
Και ακόμη Όλα Όσα Φανταζόμαστε ως Φως της Παγιάλ Καπάντια, Η
Ταξιδιώτισσα του Χονγκ Σανγκ-σου, Όνειρα του Νταν Γιόχαν Χάουγκερουντ, Flow
- Η Γάτα που δεν Φοβόταν το Νερό του Γκιντς Ζιλμπαλόντις, Grand Tour του
Μιγκέλ Γκόμεζ, Πέντε Σεπτεμβρίου του Τιμ Φέλμπαουμ, Το Παρίσι του
Σουλεϋμάν του Μπορίς Λοζκίν, Εν Αρχή της Ντέα Κουλουμπεγκασβίλι, Όταν
Έρθει το Φθινόπωρο του Φρανσουά Οζόν, Ένα Απλό Ατύχημα του Τζαφάρ
Παναχί.
Το top 10 της Μάντυς Βλασσοπούλου
10. Η Φωνή της Χιντ Ρατζάμπ της Κάουτερ Μπεν Χάνια

Ένας συνδυασμός μυθοπλασίας και πραγματικών ηχητικών ντοκουμέντων που αποκαλύπτει τις πιο σκοτεινές πλευρές της γενοκτονίας στη Γάζα.
9. Weapons του Ζακ Κρέγκερ
Χιούμορ, τρόμος και μία ματιά στους βαθύτερους υπαρξιακούς μας φόβους συνθέτουν το σκοτεινό αμερικανικό παραμύθι του Κρέγκερ.
8. Αν Είχα Πόδια θα σε Κλοτσούσα της Μέρι Μπρόνσταϊν

Η Μέρι Μπρόνσταϊν δεν είναι η πρώτη κινηματογραφίστρια που αναγνωρίζει τις στιγμές της μητρότητας που μπορεί να μοιάζουν με κλειστοφοβικούς εφιάλτες, αλλά σίγουρα μοιάζει μία από τις πιο ακριβείς αποτυπώσεις απ' έξω. Εκπληκτική ερμηνεία από την Ρόουζ Μπερν, αλλά και μία ημι-σοβαρή πλευρά του Κόναν Ο' Μπράιεν που δεν έχουμε ξαναδεί.
7. Συναισθηματική Αξία του Γιόακιμ Τρίερ

Ένα οικογενειακό σπίτι γίνεται δοχείο για την οικογενειακή θλίψη, το διαγενεακό τραύμα και τη θεραπευτική (και συναισθηματική!) αξία της τέχνης. Το δίδυμο Ρενάτε Ρέινσβε και Στέλαν Σκάρσγκαρντ παρουσιάζουν μία σχεδόν απτή σχέση κόρης και πατέρα που χρήζει επείγουσας επιδιόρθωσης.
6. Βουγονία του Γιώργου Λάνθιμου

Η sci-fi παράνοια του πρωτότυπου "Save the Green Planet!" του Τζανγκ Τζουν-γουάν ταιριάζει γάντι με το χαρακτηριστικό λανθιμικό χιούμορ, παρά τον άδικο αποκλεισμό της από τον βράχο της Ακρόπολης.
5. Αμαρτωλοί του Ράιαν Κούγκλερ

Στο πρωτότυπο σενάριο του Κούγκλερ κρύβονται βρικόλακες, ένα κομμάτι της μαύρης αμερικανικής ιστορίας και η δύναμη των μπλουζ, αλλά και η εξίσου σημαντική νίκη των φρέσκων αφηγήσεων.
4. Nosferatu του Ρόμπερτ Έγκερς
Η διασκευή του Έγκερς είναι κάτι ανάμεσα σε παιχνίδι με σκιές και εφιαλτικό υγρό όνειρο, με το sound design να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Απρόσμενο και καλοδεχούμενο το "τσαλάκωμα" της Λίλι Ρόουζ Ντεπ.
3. Κιούκα: Πριν το Τέλος του Καλοκαιριού του Κωστή Χαραμουντάνη
Για το ντεμπούτο του ο Χαραμουντάνης κρατάει (πνευματικά) την ζεστή οικειότητα των αυθόρμητων βίντεο που βγάζαμε ως παιδιά με "χεράτες" κάμερες, την τρυφερότητα των οικογενειακών σχέσεων, την αίσθηση του ελληνικού καλοκαιριού.
2. Sorry, Baby της Έβα Βίκτορ

Η παράλειψη και η σιωπή ως περιγραφικά εργαλεία, το millenial χιούμορ ως αντίβαρο και η "μετεωρικότητα" ενός τραγικού γεγονότος που ξεπερνιέται αργά και σταθερά.
1. Μια Μάχη Μετά την Άλλη του Πολ Τόμας Άντερσον
Είναι εύκολο να παρασυρθεί κανείς από την έκρηξη δράσης και την αυστηρή μεν, χιουμοριστική δε ματιά του Άντερσον στην αμερικανική πολιτική σκηνή. Οσκαρικού βεληνεκούς και οι στιγμές αλληλεγγύης ανάμεσα στον Λεονάρντο Ντι Κάπριο και τον Μπενίσιο ντελ Τόρο.
