Οι τελευταίες ημέρες του 14ου Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Ταινιοθήκης της Ελλάδος φέρνουν μικρούς θησαυρούς για τους σινεφίλ της Αθήνας· για όσους επιθυμούν να αγγίξουν τον παλμό του σύγχρονου κινηματογράφου και της κινούμενης εικόνας, αλλά και να ξανασυναντήσουν κλασικά ή αδικημένα αριστουργήματα που σπανίως βρίσκουν θέση στη μεγάλη οθόνη.
The Seasons (Οι Εποχές)
της Μορίν Φαζεντέιρο
Παρασκευή 12 Δεκεμβρίου, 21:30 Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Αίθουσα Α), παρουσία της σκηνοθέτιδας.
Η Μορίν Φαζεντέιρο, στενή συνεργάτιδα του Μιγκέλ Γκόμες με τον οποίο έγραψε το "Grand Tour" (2024) και συνσκηνοθέτησε το "The Tsugua Diaries" (2021), έρχεται στο φεστιβάλ για να παρουσιάσει την πρώτη σολο ταινία της, μια ονειρική περιπλάνηση στο Νότο της Πορτογαλίας, μέσα από την ιστορία και τους μύθους του Αλεντέζου - καθώς και ένα ποιητικό πορτρέτο των ανθρώπων που έζησαν εκεί. Με αισθαντική κινηματογράφηση σε φιλμ 16 χιλιοστών και εξαίσιο ηχητικό σχεδιασμό, η δημιουργός, ανασύρει τα ίχνη μιας κοινής ιστορίας πολέμων και επαναστάσεων, αντίστασης και μεταμόρφωσης. Εδώ, ο κινηματογράφος λειτουργεί ως εργαλείο "ανασκαφής” και αποκάλυψής των πολλαπλών χρονικοτήτων ενός τοπίου.
Συζήτηση στρογγυλής τράπεζας "Reframing Images” x ARTWORKS: Επικράτεια, τοπίο, αρχιτεκτονική :χωροθετώντας νέα φαντασιακά και Πρόγραμμα ταινιών μικρού μήκους ΙΙΙ
Σάββατο 13 Δεκεμβρίου 14:30 - Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Αίθουσα Α)
Σάββατο 13 Δεκεμβρίου 16:30 - Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Αίθουσα Α) Παρουσία των σκηνοθετριών
Το δυναμικό νέο Διαγωνιστικό Τμήμα "Reframing Images" επιστρέφει για δεύτερη χρονιά, αναδεικνύοντας κινηματογραφιστές που εξερευνούν καινοτόμες μορφές αφήγησης και κινηματογραφικής φόρμας. Η στρογγυλή τράπεζα, που θα συν-συντονίσουν στα Αγγλικά η Μαρία Θάλεια-Καρρά (επιμελήτρια, ιδρύτρια TAVROS) και η Άλκηστη Ευθυμίου (κινηματογραφίστρια, κοινωνική ανθρωπολόγος), προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία στο κοινό να γνωρίσει την πρακτική των διεθνούς φήμης εικαστικών και κινηματογραφιστριών Μπάσμα αλ-Σαρίφ, Ελένα Ντούκε, Μαρίνα Γιώτη, Μορίν Φαζεντέιρο, Μάρτα Ποπιβόντα και Μαρίνα Ξενοφώντος.
Αμέσως μετά, στις 16:30, θα προβληθούν σε ελληνική πρεμιέρα οι μικρού μήκους ταινίες: "Morgenkreis" της Μπάσμα αλ-Σαρίφ, "Slet 1988" της Μάρτα Ποπιβόντα, "Αλμαγέστη" της Μαρίνας Γιώτη, "Portales" της Ελένα Ντούκε και "Recording Angel" της Δανάης Ηώ. Από φιλμ 8 χιλιοστών και found footage μέχρι χειροποίητο animation, οι πρακτικές τους συνθέτουν μια πλούσια παλέτα δυνατοτήτων του εικαστικού και πειραματικού ντοκιμαντέρ.
Desire Lines (Διαδρομές επιθυμίας)
του Ντάνε Κόμλιεν
Σάββατο 13 Δεκεμβρίου 21:15 - Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Αίθουσα Α), παρουσία του σκηνοθέτη
Ο Ντάνε Κόμλιεν, εικαστικός και σκηνοθέτης με έδρα το Βερολίνο, είναι γνωστός για το ατμοσφαιρικό, σπάνιας αισθητικής δύναμης έργο του, που εξερευνά ζητήματα κοινότητας και υπαρξιακής αναζήτησης μέσα από μια βαθιά αισθητηριακή κινηματογραφική γλώσσα. Στις Διαδρομές επιθυμίας, διερευνά τη ρευστότητα του πόθου και της ταυτότητας μέσα από τον Μπράνκο, έναν νεαρό που περιπλανιέται στο περιθώριο του Βελιγραδίου. Πέρα από τις συνηθισμένες διαδρομές της πόλης, η ταινία συνθέτει μια εκρηκτική συνάντηση φυσικών και εσωτερικών τοπίων, όπου ο Κόμλιεν διερευνά, όπως ο ίδιος σημειώνει, μια νέα σχέση ανάμεσα στη φύση και στο κουήρ.
Πρόγραμμα μικρού μήκους IV
Κυριακή 14 Δεκεμβρίου 17:00 - Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Αίθουσα Α), παρουσία σκηνοθετών και σκηνοθετριών.
Το τέταρτο και τελευταίο πρόγραμμα ταινιών μικρού μήκους του Διαγωνιστικού "Reframing Images" περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τις ταινίες "Overnight Coup" της Μαρίνας Ξενοφώντος, "Inventory" του Ιβάν Μάρκοβιτς και "Ποιος ήταν εδώ;" της Εύης Στάμου. Οι δημιουργοί ερευνούν με ευρηματικότητα θέματα όπως η προσωπική και η συλλογική μνήμη, ενώ στην ταινία της Στάμου η τεχνητή νοημοσύνη λειτουργεί ως νέο αφηγηματικό εργαλείο, διευρύνοντας τα όρια της κινηματογραφικής γλώσσας.
"The Exit of the trains" (Η αναχώρηση των τρένων)
των Ράντου Ζούντε, Αντριάν Τσιοφλίνκα
Κυριακή 14 Δεκεμβρίου 19:00 Ταινιοθήκη της Ελλάδος Αίθουσα B, παρουσία του σκηνοθέτη - Θα ακολουθήσει συζήτηση με τον Γιάννη Καντέα-Παπαδόπουλο.
Μετά το περσινό αφιέρωμα του φεστιβάλ στον Ράντου Ζούντε, το οποίο είχα τη χαρά να επιμεληθώ, ο ανατρεπτικός εικονοκλάστης μας επισκέπτεται ξανά για να παρουσιάσει σε πρώτη προβολή στην Ελλάδα ένα δοκιμιακό ντοκιμαντέρ που συνσκηνοθέτησε το 2020 με τον Αντριάν Τσιοφλίνκα. Αποτελούμενο αποκλειστικά από αρχειακές φωτογραφίες και έγγραφα, το έργο φωτίζει τη σφαγή των Εβραίων στο Ιάσιο το 1941, όπου περισσότεροι από δέκα χιλιάδες άνθρωποι δολοφονήθηκαν. Με διεισδυτικό βλέμμα, οι δημιουργοί αναμετρώνται με την Ιστορία, τη μνήμη και τη βία, θέτωντας καίρια ερωτήματα σχετικά με τα όρια και τις δυνατότητες της αναπαράστασής τους.
Προς τα δυτικά, στη Ζαπάτα
του Ντέιβιντ Μπιμ
Κυριακή 14 Δεκεμβρίου 19:15 Ταινιοθήκη της Ελλάδος Αίθουσα A, παρουσία του σκηνοθέτη.
Γυρισμένο επί οχτώ χρόνια στους βάλτους της Ζαπάτα, στην Κούβα, το ντεμπούτο του Ντέιβιντ Μπιμ ακολουθεί τον Λάντι, κυνηγό κροκοδείλων, και τη σύζυγό του Μερσέδες, καθώς παλεύουν να φροντίσουν τον αυτιστικό γιο τους μέσα στην απομόνωση της πανδημίας και στις κοινωνικές αναταράξεις της Κούβας. Ο Μπιμ, κινηματογραφώντας ολομόναχος σε ένα από τα πιο αφιλόξενα τοπία της Κούβας, δημιουργεί ένα ευαίσθητο και εικαστικά καθηλωτικό ντοκιμαντέρ παρατήρησης, που μετατρέπει την επιβίωση σε στοχασμό πάνω στην αγάπη, την αντοχή και τη ζωή στο περιθώριο. Τιμήθηκε με το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής και το Βραβείο της FIPRESCI στο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Νιόν-Visions du Réel.
Ιστορίες από τον πληγωμένο τόπο
του Άμπάς Φαντέλ
Κυριακή 14 Δεκεμβρίου 21:00 Ταινιοθήκη της Ελλάδος Αίθουσα A, παρουσία του σκηνοθέτη και της παραγωγού.
Ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους ντοκιμαντερίστες, ο Γαλλοϊρακινός Αμπάς Φαντέλ, τιμημένος φέτος με το Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο, θα μας παρουσιάσει την τελευταία ταινία του, μια βαθιά προσωπική, μα και συλλογική καταγραφή του πολέμου που ρήμαξε τον νότιο Λίβανο. Όπως σημειώνει ο ίδιος, η ταινία "γεννήθηκε από την ανάγκη να αποτυπωθεί η πραγματικότητα του πολέμου: ζωές συντετριμμένες, χωριά ισοπεδωμένα, σπίτια κατεστραμμένα, αλλά και η ανθεκτικότητα μιας εύθραυστης ανθρωπιάς που επιμένει”.
Kontinental 25
του Ράντου Ζούντε
Δευτέρα 15 Δεκεμβρίου 19:00 Ταινιοθήκη της Ελλάδος Αίθουσες A και Β, παρουσία του σκηνοθέτη.
Φυσικά, δεν θα μπορούσε να λείπει από το φεστιβάλ η νέα ταινία του Ράντου Ζούντε, που φέτος απέσπασε την Αργυρή Άρκτο Καλύτερου Σεναρίου στο Φεστιβάλ του Βερολίνου. Η ιστορία παρακολουθεί μια δικαστική επιμελήτρια που έρχεται αντιμέτωπη με τις δικές της αντιφάσεις και ένα βαθύ ηθικό δίλημμα. Πιο αιχμηρός και καυστικός από ποτέ, ο Jude συνθέτει μια lo‑fi προσωπική οδύσσεια, ένα διακριτικό "κλείσιμο του ματιού" στο "Europa ’51" του Ροσελίνι, όπου η ηρωίδα αναζητά υπαρξιακές απαντήσεις μέσα στη σύγχρονη κοινωνία του υπερκαπιταλισμού και της αναζωπύρωσης του εθνικισμού.
The Wind
του Βίκτορ Σιόστρεμ
Τρίτη 16 Δεκεμβρίου 19:15 Ταινιοθήκη της Ελλάδος Αίθουσα A
Το αριστούργημα του βωβού κινηματογράφου The Wind (1928) με τη Λίλιαν Γκις, δημιούργημα του πρωτοπόρου Σουηδού Βίκτορ Σιόστρεμ, πνευματικού πατέρα του Μπέργκμαν και αξέχαστου στο ρόλο του ως γηραιού καθηγητή στις "Άγριες Φράουλες", παρουσιάζεται στην Ταινιοθήκη σε αποκατεστημένη κόπια από το MoMA και με πρωτότυπη ζωντανή μουσική από τον συνθέτη Λόλεκ.
Δολοφονώντας τον διάβολο
της Έστερ Κρουμπαχόβα
Τρίτη 16 Δεκεμβρίου 21:15 Ταινιοθήκη της Ελλάδος Αίθουσα Β. Είσοδος ελεύθερη. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
Η Έστερ Κρουμπαχόβα -σκηνογράφος, ενδυματολόγος και καλλιτέχνιδα του Τσεχοσλοβακικού Νέου Κύματος- συμπυκνώνει το ιδιαίτερο όραμά της σε αυτήν την αιχμηρή και οπτικά πλούσια φεμινιστική σάτιρα, όπου μια γυναίκα ετοιμάζει γεύμα για τον αχόρταγο κ. Čert (η τσεχική λέξη για τον διάβολο). Η ταινία προβάλλεται ως συνεργασία μεταξύ της Ταινιοθήκης της Ελλάδος και της 9ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, everything must change. RIS9 (Οκτώβριος 2025 – Ιούλιος 2026), που διοργανώνεται από το MOMus. Την ταινία προλογίζουν η Νάντια Αργυροπούλου, επιμελήτρια της 9ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης και το καλλιτέχνο Μπλέιζ Κίρσνερ.
Και φυσικά, μην χάσετε το μεγάλο πάρτι του Φεστιβάλ το Σάββατο 13 Δεκεμβρίου στις 23:00 στο Bios. Ο Maik Nait, γνωστός για τα εκλεκτικά και χορευτικά σετ του, αναλαμβάνει τα decks, προσφέροντας μια μοναδική ευκαιρία να γιορτάσετε μαζί με καλλιτέχνες και κοινό.
