
Η κούρσα για το φετινό ευρωπαϊκό βραβείο κοινού LUX μόλις ξεκίνησε.
Το χρυσό αγαλματίδιο που απονέμει ετησίως από κοινού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου δεν είναι απλώς μία ακόμα διάκριση. Περισσότερο, ο συγκεκριμένος θεσμός βοηθά στην προώθηση του ευρωπαϊκού σινεμά, αλλά και στο να αποκτήσουν οι συμμετέχουσες ταινίες υποτίτλους σε 24 ευρωπαϊκές γλώσσες, όπως επίσης στο να προβληθούν στο φυσικό χώρο τους, τα σινεμά, ακόμα και σε χώρες όπου δεν είχαν προηγουμένως βρει διανομή. Ενδεικτικά, πέρσι στο πλαίσιο του LUX πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 900 προβολές των υποψήφιων ταινιών τις οποίες παρακολούθησαν πάνω από 90.000 θεατές σε όλη την Ευρώπη. Εδώ αξίζει να θυμίσουμε, ακόμη, πως το 2025 νικητής αναδείχθηκε το animation "Flow - Η Γάτα που δεν Φοβόταν το Νερό" (Γκιντς Ζιμπαλόντις).
Φέτος, λοιπόν, το LUX διεκδικούν οι ταινίες: "Christy" (Μπρένταν Κάντι), "Sorda" (Εύα Λιμπερτάδ) "Ένα Απλό Ατύχημα" (Τζαφάρ Παναχί), "Love Me Tender" (Άνα Καζενάβε Καμπέ) και "Συναισθηματική Αξία" (Γιόακιμ Τρίερ).

Η Πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μετσόλα, ανέφερε σχετικά: "Ο κινηματογράφος ορίζει το ποιόν μας ως Ευρωπαίοι. Αυτές οι ταινίες ενσαρκώνουν την αφοσίωση του Ευρωκοινοβουλίου στην υπεράσπιση της δημοκρατίας, της ελευθερίας και της διαφορετικότητας, ενώ παράλληλα απευθύνονται στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι κοινωνίες μας, από τη συμπερίληψη και τα ανθρώπινα δικαιώματα μέχρι τη ψυχική υγεία των νέων ανθρώπων. Το βραβείο LUX στοχεύει στο να φέρει πιο κοντά στον κόσμο το ευρωπαϊκό σινεμά, όπου και εάν μένουν, δίνοντάς τους την ευκαιρία να δουν την Ευρώπη από μια διαφορετική οπτική γωνία".

Από τη μεριά της, η Αντιπρόεδρος του βραβείου LUX, Σαμπίνε Βερχέιεν, σημείωσε: "Για ακόμα μια φορά οι υποψηφιότητες αντανακλούν την ποικιλία της κοινωνίας μας - με τις διαφορετικές δομές, τις εντάσεις και τις μάχες της. Οι ταινίες που επιλέχθησαν μας συγκινούν χάρη στις έντονες, βαθιά ανθρώπινες και συναισθηματικές ιστορίες τους. Μαζί, τεκμηριώνουν την ανάγκη για ένα συγκροτημένο προϋπολογισμό που να αφορά τον πολιτισμό, το οποίο θα διατελέσει καθοριστικό εργαλείο για την ανάπτυξη πιο συμπεριληπτικών και δικαιότερων δημοκρατιών. Το βραβείο LUX είναι ένα μοναδικό εργαλείο πολιτισμικής και δημοκρατικής έκφρασης. Οι θεατές όλης της Ευρώπης έχουν τη δυνατότητα να αναδείξουν την καλύτερη από μια σειρά αξιοθαύμαστων ευρωπαϊκών ταινιών".
Η Πρόεδρος της Επιτροπής για τον Πολιτισμό και την Εκπαίδευση, Νέλα Ρίελ, προσθέτει: "Στην Επιτροπή εργαζόμαστε για τη βελτίωση της πρόσβασης στον πολιτισμό και τις συνθήκες των πολιτισμικών δημιουργών. Είναι ευθύνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προστατεύσει την ανεξαρτησία του πολιτισμικού τομέα και να γιορτάσει τον πλούτο της κινηματογραφικής βιομηχανίας μας".

Οι υποψηφιότητες του βραβείου LUX 2026:
"Christy" (Μπρένταν Κάντι)
Οι θετοί γονείς ενός 17χρονου Ιρλανδού το διώχνουν από το σπίτι, με αποτέλεσμα το αγόρι να αναγκαστεί να ζήσει με τον αποξενωμένο ετεροθαλή αδερφό του. Μαζί καταφέρνουν να έρθουν σε επαφή με τις ρίζες τους και να κάνουν νέες φιλίες, όμως, καθώς προσπαθούν να εξασφαλίσουν ένα καλύτερο μέλλον καλούνται να πάρουν μια σειρά από αποφασίσεις που θα δοκιμάσουν τη σχέση τους.
"Sorda" (Εύα Λιμπερτάδ)
Μια κωφή έγκυος γυναίκα, βιώνει μια επώδυνη υπαρξιακή κρίση, όταν κυριεύεται από το άγχος του να αγνοεί πώς θα μπορέσει να επικοινωνήσει με το παιδί της σε ένα κόσμο ο οποίος δεν έχει φτιαχτεί για εκείνη.
"Ένα Απλό Ατύχημα" (Τζαφάρ Παναχί)
Η ταινία που έφερε το Χρυσό Φοίνικα στον εμβληματικό Ιρανό σκηνοθέτη Τζαφάρ Παναχί. Η βασική ιδέα του φιλμ, η οποία θυμίζει έντονα αυτή του θεατρικού και κατόπιν κινηματογραφικού "Ο Θάνατος και η Κόρη", αφηγείται το πώς ένα μικρό αυτοκινητιστικό δυστύχημα προκαλεί μια σειρά αλυσιδωτών αντιδράσεων, οδηγώντας μια χούφτα ανθρώπους σε βίαια και πολυμέτωπη αντιπαράθεση.
"Love Me Tender" (Άνα Καζενάβε Καμπέ)
Μια 40χρονη μητέρα, αφού εξομολογείται στον πρώην σύζυγό της πως έχει σχέσεις με γυναίκες, χάνει την κηδεμονία του γιου της. Το παραπάνω γεγονός χρησιμοποιείται ως πειστήριο εναντίον της στο δικαστήριο, οδηγώντας το δικαστή στο να δώσει πλήρη κηδεμονία στον πατέρα. Η ταινία επικεντρώνεται τη μάχη της γυναίκας να παραμείνει μια χειραφετημένη μητέρα.
"Συναισθηματική Αξία" (Γιόακιμ Τρίερ)
Η Νόρα είναι μια ανερχόμενη θεατρική και τηλεοπτική ηθοποιός, η οποία αρνείται πεισματικά την απροσδόκητη πρόταση του αποξενωμένου πατέρα της, καταξιωμένου κινηματογραφικού σκηνοθέτη, να πρωταγωνιστήσει στην επόμενη ταινία του. Η τεταμένη σχέση τους, όμως, θα περιπλακεί όταν σ’ αυτή μπλεχτούν η μικρή αδελφή της και η Αμερικάνα σταρ που παίρνει τελικά το ρόλο. Ο Ίψεν, ο Στρίντμπεργκ και ο Μπέργκμαν καθοδηγούν μια συναισθηματικά συναρπαστική και σεναριακά περίτεχνη μελέτη των οικογενειακών δεσμών, αλλά και της σχέσης ζωής και τέχνης, η οποία απέσπασε το Μεγάλο Βραβείο στο Φεστιβάλ Καννών.

Πώς μπορείτε να δείτε και να ψηφίσετε για το βραβείο LUX 2026:
Το επόμενο διάστημα, έως και τον Απρίλιο του 2026, θα λάβουν χώρα δωρεάν προβολές όλων ταινιών οι οποίες, για πρώτη φορά, παίζονται με υπότιτλους για κωφούς και βαρήκοους. Πολίτες όλης της Ευρώπης θα μπορέσουν να ψηφίσουν την αγαπημένη ταινία τους μέσα από την πλατφόρμα του LUX που βρίσκετε εδώ. Οι ψήφοι των θεατών αντιστοιχούν στο 50% της συνολικής βαθμολογίας κάθε ταινίας. Η απονομή του βραβείου LUX γίνεται μέσα Απριλίου 2026 στο Ευρωκοινοβούλιο των Βρυξελλών.