«Maria»
Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, χρονιά 65η. Από 31/10 έως 10/11 η ως είθισται πληθωρική διοργάνωση παρουσιάζει ένα πραγματικά εκλεκτικό πρόγραμμα, γεμάτο πολυαναμενομένες πρεμιέρες και ταινίες που δύσκολα θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε υπό άλλες συνθήκες. Από τη μεριά μας, ξεψαχνίσαμε όλους τους τίτλους, σταχυολογήσαμε τις προτιμήσεις μας και σας παρουσιάζουμε τον απόλυτο οδηγό επιβίωσης για να μη χάσετε τίποτα. Προτού περάσουμε στις λεπτομέρειες, θυμίζουμε πως ακόμα και εάν δεν καταφέρετε να βρεθείτε στη Θεσσαλονίκη, μπορείτε να παρακολουθήσετε σημαντικό μέρος του προγράμματος στην ψηφιακή πλατφόρμα του θεσμού (online.filmfestival.gr).
Λαμπερή "οπερατική" έναρξη
Μεγαλοπρεπής έναρξη για το φεστιβάλ, το οποίο ξεκινά με το "Maria" του στιλίστα Πάμπλο Λαραΐν ("No"). Ο σκηνοθέτης των καλύτερων κινηματογραφικών βιογραφιών που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια ("Νερούδα", "Jackie", "Spencer"), αυτήν τη φορά εμπνέεται από τη θυελλώδη ζωή της Κάλλας και συγκεκριμένα από τις τελευταίες ημέρες της ντίβας της όπερας, όταν έμενε στο Παρίσι τη δεκαετία του ’70. Τα γυρίσματα της ταινίας πέρασαν, φυσικά, από την Ελλάδα, όπως επίσης από τη Βουδαπέστη, το Μιλάνο και το Παρίσι. Σε πρωταγωνιστικό ρόλο βρίσκεται η οσκαρική Αντζελίνα Τζολί, σε μια ερμηνεία που ήδη συζητιέται για τις υποψηφιότητες των προσεχών Όσκαρ. Μένουμε στο μέτωπο των χολιγουντιανών ονομάτων, καθώς στη Θεσσαλονίκη θα ταξιδέψουν οι Ρέιφ Φάινς και Ζιλιέτ Μπινός για την προβολή της "Επιστροφής" (Ουμπέρτο Παζολίνι). Οι σταρ επανενώνονται κινηματογραφικά σχεδόν τριάντα χρόνια μετά τον "Άγγλο Ασθενή" για να ενσαρκώσουν τον Οδυσσέα και την Πηνελόπη, αντίστοιχα, σε ένα σενάριο που θέλει τον κουρασμένο πλέον ομηρικό ήρωα να επιστρέφει στην Ιθάκη ύστερα από εικοσαετή περιπλάνηση, αντιμέτωπος με τους μνηστήρες της Πηνελόπης, αλλά και το ίδιο του το παρελθόν.
"Ελληνικός" Χρυσός Αλέξανδρος, ξανά;
Με ενδιαφέρον αναμένουμε τις πρεμιέρες των Ελλήνων δημιουργών, καθώς στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα βρίσκονται τίτλοι οι οποίοι έχουν ήδη σημειώσει αξιόλογη πορεία σε φεστιβάλ του εξωτερικού και ανυπομονούμε να ανακαλύψουμε. Για παράδειγμα, τον Χρυσό Αλέξανδρο διεκδικούν τρία εγχώρια φιλμ. Ξεκινάμε με το υποβλητικό και υπόκωφης έντασης "Arcadia" του Γιώργου Ζώη ("Interruption"), το οποίο ξεκίνησε την πορεία του τον περασμένο Φεβρουάριο από την 74η Μπερλινάλε. Εδώ συμπρωταγωνιστούν για πρώτη φορά η Αγγελική Παπούλια με τον Βαγγέλη Μουρίκη, στο ρόλο ενός ζευγαριού που ύστερα από ένα θανατηφόρο δυστύχημα καλείται να αναγνωρίσει το θύμα στο νοσοκομείο. Μαζί αλλά και χωριστά, θα προσπαθήσουν να συνδέσουν κομμάτια του παζλ της ζωής που χάθηκε, ερχόμενοι αντιμέτωποι με μια σειρά από αναπάντεχες αποκαλύψεις. Μιας και τυχαίνει να έχουμε δει την ταινία, συνιστούμε σοβαρά να αποφύγετε τα spoilers με κάθε κόστος… Έπειτα, σχεδόν μία δεκαετία μετά την cult classic "Νορβηγία", ο Γιάννης Βεσλεμές επιστρέφει με το ρετρογοτθικό "Αγαπούσε τα Λουλούδια Περισσότερο", ένα "ατμοσφαιρικό, τρυφερό και ψυχεδελικό παραμύθι για τη ζωή αλλά κυρίως για το θάνατο (ή και το αντίστροφο)" όπως συστήνεται επίσημα, το οποίο έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στην Τραϊμπέκα. Λίγο βορειότερα, στο Τορόντο, είδε το ντεμπούτο του να αποκαλύπτεται για πρώτη φορά στο κοινό ο Δημήτρης Νάκος. Ο λόγος για το "Κρέας", ένα δράμα στο οποίο μια δολοφονία αναστατώνει τις προσωπικές σχέσεις των μελών μιας μικρή κοινωνίας. Λέτε κάποιος από τους παραπάνω να καταφέρει να επαναλάβει τη νίκη του "Animal" και το μεγάλο βραβείο του φεστιβάλ να πάει για δεύτερη χρονιά σε Έλληνα δημιουργό;
Θα φανεί, πάντως, στη σχετική κουβέντα οφείλουμε να βάλουμε και τη "δική μας" Αριάν Λαμπέντ που σκηνοθετεί το "September Ends", αλλά και το ελληνικής συμπαραγωγής "Σε Μια Άγνωστη Γη" του Παλαιστίνιου δημιουργού Μάχντι Φλέιφελ. Επίσης από την Παλαιστίνη έρχεται ο Σκάνταρ Κόπτι με το "Καλές Γιορτές" (υποψήφιος για Όσκαρ και βραβευμένος στη Θεσσαλονίκη με τα "Σταυροδρόμια Ζωής"), ενώ την εξαιρετική ηθοποιό Βίκι Κριπς και τον σταρ του "Stranger Things" Ντακρ Μοντγκόμερι βρίσκουμε στο "Εις το Βουνό Ψηλά Εκεί" (Σάμιουελ Βαν Γκρίνσβεν). Κλείνοντας με το διεθνές διαγωνιστικό, σημειώνουμε το πολλά υποσχόμενο "Σε Πτώση" της Πορτογαλίδας Λάουρα Καρέιρα, το οποίο επικεντρώνεται στα ψυχολογικά αδιέξοδα μιας εργάτριας παγιδευμένης στα καπιταλιστικά αδιέξοδα του gig economy.
Τα "ψαγμένα"
Οι προτάσεις που ακολουθούν δεν είναι απαραίτητα για τολμηρούς, αλλά σίγουρα για όσους αναζητούν κάτι διαφορετικό. Μία από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς έχει τίτλο "Είδα τη Λάμψη της Τηλεόρασης" και ανήκει στην Τζέιν Σόενμπρουν, μια δημιουργό που έχει ήδη δώσει δύο στα δύο σπουδαία δείγματα σινεμά. Το βαθιά προσωπικό όσο και αταξινόμητο φιλμ περιγράφει ένα βιωματικό ταξίδι μεταμόρφωσης αψηφώντας τις συμβάσεις του σινεμά. Επιπλέον, ο Σεμπάστιαν Σταν δίνει μια φοβερή ερμηνεία στο "Ένας Διαφορετικός Άνθρωπος" (Άαρον Σίμπεργκ), στο ρόλο ενός άντρα που φτάνει στα άκρα για να γίνει αρεστός. Πείτε το και αντι-"Substance"… Το ιδιοσυγκρασιακό "Ένα Όνειρο πιο Μεγάλο απ’ τη Νύχτα" (Νίκι ντε Σεν Φαλ) προμηνύεται προβολή για γερούς σινεφίλ, ενώ οι λάτρεις των τελείως "καμένων" sci-fi δεν πρέπει να χάσουν την αλλόκοτη "Αυτοκρατορία" του Μπρουνό Ντιμόν.
Τα αφιερώματα
Το έργο του καταξιωμένου Πάνου Χ. Κούτρα τιμάται από το φεστιβάλ, με την προβολή του συνόλου της φιλμογραφίας του, ανάμεσα στην οποία και τα αξεπέραστα "Στρέλλα" και "Η Επίθεση του Γιγαντιαίου Μουσακά". Μακάρι να επαναληφθεί το αλησμόνητο κέρασμα που μας είχε προσφερθεί στην τελευταία, μεταμεσονύκτια, προβολή της ταινίας πριν χρόνια στο Λιμάνι… Βέβαια, το κεντρικό αφιέρωμα της διοργάνωσης έχει τίτλο "Εμείς, το τέρας" και, όπως μπορείτε να φανταστείτε, ανατρέχει σε μερικούς από τους διασημότερους μπαμπούλες της μεγάλης οθόνης. Έτσι, έχουμε ακόμα μία ευκαιρία να παρακολουθήσουμε το εκκωφαντικό αριστούργημα "Ιωάννης ο Βίαιος" της Τώνιας Μαρκετάκη. Παράλληλα, αναπτύσσεται η ενότητα "Un-Family-ar", που εξερευνά ευρύτερα την έννοια της οικογένειας, όπως εκείνης στον "Κυνόδοντα" του Γιώργου Λάνθιμου. Στο προσκήνιο έρχονται, επίσης, το σινεμά του Γέσπερ Γουστ και της προαναφερθείσας Νίκι ντε Σεν Φαλ.
Λίγο ακόμα ελληνικό σινεμά
Δεν έχουμε ξεμπερδέψει με τις ελληνικές ταινίες, αλλά για καλό λόγο. Μετά το σαρωτικό "Broadway" ο Χρήστος Μασσαλάς παρουσιάζει το "Killerwood", ένα θρίλερ όπου τα όρια ανάμεσα στο μύθο και την πραγματικότητα θολώνουν επικίνδυνα, στην προσπάθεια ενός σκηνοθέτη να γυρίσει μια ταινία. Σε διαφορετικό κλίμα, έπειτα από ένα σερί εξαιρετικών μικρού μήκους, ο Κωστής Χαραμουντάνης περνά στις μεγάλου μήκους με το "Κιούκα Πριν το Τέλος του Καλοκαιριού", ένα αβίαστα τρυφερό όσο και ποιητικό φιλμ ενηλικίωσης που συγκινεί με τη γλυκύτητά του. Πρώτες μεγάλου μήκους μυθοπλασίας και για τους διακεκριμένους σκηνοθέτες Χάρη Ραφτογιάννη ("Ποτάμι"), Ορφέα Περετζή ("Ριβιέρα") και Ντάνιελ Μπόλντα ("Μαλβίδες"), την ώρα που με νέες παραγωγές ανεβαίνουν στη Θεσσαλονίκη ο Χρήστος Πυθαράς ("Κυνήγι") και ο Αλέξανδρος Τσιλιφώνης ("CAFÉ 404"), μεταξύ άλλων.
