Ο Χιου Γουέλτσμαν και η βίαιη ομορφιά του animation "Οι Χωρικοί"

Λίγα χρόνια μετά τη μεγάλη επιτυχία του "Loving Vincent", το σκηνοθετικό δίδυμο των Ντορότα-Κομπιέλα και Χιου Γουέλτσμαν επιστρέφει με τους εξίσου εκθαμβωτικούς "Χωρικούς". Ένα χειροποίητο animation που βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του νομπελίστα Βλάντισλαβ Ρέιμοντ, στο οποίο μια νεαρή επαρχιώτισσα, η Γιάγκνα, μπαίνει στο στόχαστρο των συγχωριανών της όταν αποφασίζει να διεκδικήσει τον ερωτικό σύντροφο που επιθυμεί και να μην παντρευτεί με κανονισμένο γάμο. Περισσότερα για την ταινία μοιράστηκε με το "α" ο Χιου Γουέλτσμαν.

Στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης, επιμένετε σε μια τέχνη χειροποίητη, η οποία χρησιμοποιεί παραδοσιακά εργαλεία και δεν εξαρτάται απόλυτα από ψηφιακές δυνατότητες. Πέρα από τη σαφώς αισθητική διάσταση μιας τέτοιας επιλογής, αναρωτιέμαι αν η προσέγγισή σας αφορά και το κομμάτι της μοντέρνας τεχνολογίας.
Στην αρχή της ενασχόλησής μου με το animation, όταν ήμουν ακόμα φοιτητής, πειραματιζόμουν αποκλειστικά με τα ψηφιακά κινούμενα σχέδια. Όλα άλλαξαν τη στιγμή που είδα την ταινία της Σούζι Τέμπλετον, το "Peter & the Wolf", το οποίο είχε γυριστεί με την τεχνική του stop motion και μαριονέτες. Με άφησε άναυδο το πώς χειροποίητα μέσα έδωσαν τόση ζωντάνια σε κάτι άψυχο και έκτοτε αφοσιώθηκα σε αυτό το στιλ animation. Αργότερα, αφού γνώρισα την Ντορότα, διαπίστωσα ότι έχουμε κοινό γούστο και έτσι επιδιώξαμε να συνδυάσουμε το πάθος μας για τα κινούμενα σχέδια με εκείνο για τη ζωγραφική. Εκείνη έκανε μερικές δοκιμές και από την αρχή το αποτέλεσμα μου φάνηκε πρωτόγνωρο, ήταν σαν να παίρνει σάρκα και οστά ένας πίνακας. Κάπως έτσι οδηγηθήκαμε στη δημιουργία του "Loving Vincent", χωρίς να ξέρουμε αν το κοινό θα ανταποκριθεί στην οπτική ταυτότητα που αναπτύσσαμε. Ευτυχώς η αποδοχή ήταν ιδιαίτερα θερμή.

Και η ιδέα των "Χωρικών" πώς προέκυψε;
Ενώ δουλεύαμε ακόμη πάνω στο "Loving Vincent", ξέραμε ήδη πως δεν θέλαμε η επόμενη δουλειά μας να είναι πανομοιότυπη και ψάχναμε για έμπνευση. Εκείνη την εποχή, η Ντορότα άκουγε σε audiobook το βιβλίο του Βλάντισλαβ Ρέιμοντ που την είχε συναρπάσει, αλλά δίσταζε να μου προτείνει να το διασκευάσουμε επειδή φοβόταν πως ήταν υπερβολικά πολωνικό. Έπειτα από κάποιο διάστημα αποφάσισα να το διαβάσω και η εμπειρία έμοιασε με σφαλιάρα. Από τη μία επειδή υπήρξε ένα συγκλονιστικό ανάγνωσμα, από την άλλη επειδή είναι ένα τεράστιο βιβλίο – δες! [Βγάζει το ογκωδέστατο αντίτυπο από την τσάντα του.] Ξεκίνησα να το διαβάζω κατά τη διάρκεια διακοπών που έκανα αποτοξίνωση από τα πάντα, δεν χρησιμοποιούσα καθόλου το κινητό και το ίντερνετ, ακολουθούσα αυστηρή, υγιεινή διατροφή, καταλαβαίνεις… Έτσι, το πρώτο πράγμα που μου έκανε εντύπωση ήταν πως οι χωρικοί τρώγανε όλη την ώρα. (γέλια) Πατάτες, βούτυρα, μπέικον, υπέφερα! (γέλια) Αλλά πέρα από την πλάκα, μιλάμε για ένα αριστούργημα και για μια ανεκτίμητη ευκαιρία να το μεταφέρεις στον κινηματογράφο. Έπειτα, πιστεύω ότι μιλά για καθολικά ζητήματα και άρα δεν περιορίζεται στο κοινό μιας χώρας.

Αλήθεια, όταν καλείσαι να αναλάβεις ένα τόσο εμβληματικό λογοτεχνικό έργο, με ποια κριτήρια επιλέγεις τι θα αλλάξεις διασκευάζοντάς το;
Ακριβώς επειδή είναι ένα ογκωδέστατο αφήγημα, όπου ο Ρέιμοντ αναπτύσσει πολλές παράλληλες πλοκές, για εμάς ήταν ξεκάθαρο ότι έπρεπε να επικεντρωθούμε στο δράμα της Γιάγκνα. Μάλιστα, η ιστορία της είναι εκείνη που θυμούνται περισσότερο όλοι όσοι έχουν διαβάσει το βιβλίο, οι οποίοι, παρεμπιπτόντως, δεν είναι και λίγοι, καθώς οι "Χωρικοί" αποτελούν υποχρεωτικό ανάγνωσμα στα πολωνικά σχολεία. Ακολούθως, δεν είναι τυχαίο ότι η συγκεκριμένη ηρωίδα μένει αξέχαστη. Εκτός του ότι περιγράφεται σαν ένα πανέμορφο αερικό, πρόκειται για ένα χαρακτήρα που αντιτίθεται στους πατριαρχικούς κανόνες της εποχής και διεκδικεί δυναμικά τις επιθυμίες της.

Επιπλέον, η Γιάγκνα αποπνέει μια απενοχοποιημένη σεξουαλικότητα, την οποία οι άντρες του χωριού εκλαμβάνουν ως απειλή.
Ακριβώς, πρόκειται για μια διάθεση που επιβιώνει μέχρι σήμερα. Οι γυναίκες υποχρεώνονται να νιώθουν άσχημα για τη σεξουαλικότητά τους, ακόμα και να την κρύβουν. Για το λόγο αυτό θελήσαμε οι ερωτικές σκηνές, οι οποίες αποτελούν κομβικό κομμάτι του βιβλίου και παρότι είναι δύσκολο να γυριστούν, να έχουν αυθεντικότητα, ομορφιά και φυσικότητα. Σε αντίθεση με τη βία και την οργή που εκπέμπουν όσοι μισούν αυτήν τη γυναίκα.

Κάτι που με εξέπληξε ήταν η χρήση της μουσικής σε τέτοιο βαθμό που η ταινία θυμίζει μιούζικαλ. Πώς οδηγηθήκατε σε αυτή την επιλογή;
Ως στοιχείο αναφέρεται συχνά στο βιβλίο. Υπάρχει, για παράδειγμα, ένας γάμος που διαρκεί τρεις ημέρες. Εμείς θέλαμε να το φέρουμε εντονότερα στο προσκήνιο, έχοντας ως βασική επιρροή παραδοσιακές συνθέσεις της περιοχής. Κάποια στιγμή, εντελώς απροσδόκητα, γνωρίσαμε το ράπερ L.U.C., ο οποίος ήθελε διακαώς να αναλάβει το σάουντρακ. Από τη μεριά μας ήμασταν πεισματικά αρνητικοί, λόγω του ότι πιστεύαμε πως δεν διαθέτει τις κατάλληλες αναφορές για τον συγκεκριμένο σκοπό. Για καλή μας τύχη επέμεινε, μας έστειλε μερικά δοκιμαστικά και μας σόκαρε. Είχε καταλάβει ακριβώς αυτό που ψάχναμε και, επιπλέον, πρόσθεσε μια μυστικιστική διάσταση στην ταινία, η οποία ταίριαξε άψογα.