Λίγο πριν ανάψει τους προβολείς του το 6ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σαντορίνης - Santorini Film Festival (13-14/7), η επιμελήτρια προγράμματος Αποστολία Κατσιαντρίδου μιλά στο "α" για την ιστορία του θεσμού που ξεκίνησε το 2018 από την HF Productions, συμμετέχοντας σε μια φεστιβαλική ομπρέλα που καλύπτει 25 κινηματογραφικές διοργανώσεις σε 13 χώρες της Ευρώπης συνολικά. Περισσότερα για το φετινό πρόγραμμα του φεστιβάλ Σαντορίνης θα βρείτε εδώ.
Ρίχνοντας μια προσεκτική ματιά στο φετινό πρόγραμμα, είναι εμφανές πόσο προσεκτικά επιλέγονται οι μικρού μήκους που παρουσιάζετε. Αφενός διότι δεν περιορίζονται σε ένα είδος, αφετέρου γιατί γίνεται σταχυολόγηση όσον αφορά, για παράδειγμα, τις ελληνικές συμμετοχές ("Abyssal Zone", "TolisLive or (Toronto)"). Εάν θέλετε, μιλήστε μας για το γνώμονα με τον οποίο φτιάχνετε το πρόγραμμα.
Η επιλογή των ταινιών και της επιμέλειας του προγράμματος του φεστιβάλ είναι κάθε χρόνο μια μοναδική εμπειρία που όταν την ξεκινάς δεν έχεις ιδέα που θα καταλήξει. Λαμβάνοντας ταινίες από σκηνοθέτες με διαφορετική ιστορία και εκπαίδευση, από διαφορετικά μέρη από όλο τον κόσμο (φέτος στο κάλεσμα μας ανταποκρίθηκαν πάνω από 1500 σκηνοθέτες), η δημιουργία του προγράμματος είναι σαν να έχεις ένα λευκό καμβά που σιγά σιγά παίρνει μορφή. Όσο προχωράει η διαλογή, αρχίζει να φαίνεται το ύφος των ταινιών καθώς και να ξεχωρίζουν οι θεματικές, οι ανησυχίες και τα ζητήματα που απασχολούν τους σκηνοθέτες σήμερα. Η τελική επιλογή είναι πάντα δύσκολη καθώς λαμβάνουμε πάντα πολλές αξιόλογες ταινίες, ωστόσο, το πρόγραμμα διαμορφώνεται με βάση τέσσερις βασικούς πυλώνες. Στόχος είναι να αναδείξουμε νέους εγχώριους αλλά και διεθνείς σκηνοθέτες, αλλά και να θέσουμε στο κοινό ζητήματα που εγείρουν το νου αλλά και τα συναισθήματα. Φυσικά, πρέπει να υπάρχει μια ροή και μια σύνδεση μεταξύ των ταινιών ώστε να δημιουργηθεί ένα κινηματογραφικό ταξίδι μέσα από ταινίες που αντικατοπτρίζουν τις αξίες της καλλιτεχνικής έκφρασης, της ετερογένειας και της πολυπολιτισμικότητας του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σαντορίνης.
Όντας υπεύθυνη προγράμματος και για τα 25 Φεστιβάλ που διοργανώνει η HF Productions, ο οργανισμός στον οποίο ανήκει η ομαδα του Φεστιβάλ Σαντορίνης, η επιμελεια του τελικού προγράμματος είναι πάντα μια πολυδιαστατη διαδικασια διαφόρων παραγόντων. Το ύφος του Φεστιβάλ, το κοινο που προσελκυει, η τοποθεσία και η εποχη που λαμβάνει χώρα είναι κάποιοι απο τους παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη.
Ένα κομμάτι του φεστιβάλ πραγματοποιείται στο Βιομηχανικό Μουσείο Ντομάτας "Δ. Νομικός", συγκεκριμένα το εργαστήριο animation. Πρόκειται για μια τάση που πλέον έχει καθιερωθεί σχεδόν σε όλες τις κινηματογραφικές διοργανώσεις παγκοσμίως. Πιστεύετε πως πια τα φεστιβάλ είναι απαραίτητο να εμπλουτίζουν τις δράσεις τους με νέους τρόπους, όπως τα εργαστήρια, εάν θέλουν να συνεχίσουν να προσελκύουν το κοινό;
Ήταν στα σχέδια μας εδώ και καιρό να εμπλουτίσουμε το πρόγραμμα του SFF με δραστηριότητες και εκτός της κινηματογραφικής αίθουσας. Τοποθετώντας τον κινηματογράφο σε ένα μη συνηθισμένο πλαίσιο και μέρος, θέλουμε να απευθυνθούμε σε μια ηλικιακή ομάδα διαφορετική από αυτές που συναντάμε στις προβολές μας και να μεταφέρουμε τη μαγεία της κινούμενης εικόνας και τη χαρά τη δημιουργίας με όσους τρόπους μπορούμε. Έτσι, φέτος προσκαλούμε τα παιδιά που θα βρίσκονται στη Σαντορίνη στις 13 Ιουλίου, στο Βιομηχανικό Μουσείο Ντομάτας "Δ. Νομικός", το οποίο είναι πρωτοπόρο για τις εκπαιδευτικές του δράσεις. Μέσα από ένα τρίωρο ευφάνταστο εργαστήριο που συνδυάζει τον κινηματογράφο με την κουλτούρα και την ιστορία του νησιού αλλά και την καλλιέργεια της τοπικής τομάτας, θα έρθουν σε επαφή με την τεχνική του animation. Φυσικά, οι προβολές ταινιών συνεχίζουν να αποτελούν τον βασικό πυλώνα καθε φεστιβάλ κινηματογράφου, ωστόσο θεωρώ πως οι ζυμώσεις που δημιουργούνται σε δράσεις όπως αυτή, είναι εξίσου σημαντικές.
Αλήθεια, με δεδομένη τη διεθνή εμβέλεια της Σαντορίνης, ποιο το συνηθέστερο ποιον των θεατών; Πρόκειται κυρίως για ντόπιους ή επισκέπτες του νησιού;
Η Σαντορίνη, όπως είναι γνωστό, είναι από τα πλέον τουριστικά νησιά. Αναπόφευκτα τόσο λόγω του χώρου που διεξάγεται το Φεστιβάλ όσο και της διαφορετικότητας του σε σχέση με τις άλλες εκδηλώσεις που προσφέρει το νησί όταν πρωτοξεκινήσαμε το 2018 η πλειοψηφία των θεατών ήταν ξένοι επισκέπτες που έψαχναν μια πιο αυθεντική εμπειρία. Ωστόσο, κάθε χρόνο καθώς το Φεστιβαλ μας γίνεται πιο γνωστό και εδραιώνεται στο νησί, υπάρχει όλο και πιο θερμή ανταπόκριση από τους ντόπιους αλλά και από πολλούς εποχιακά εργαζόμενους.
Αυτό που πραγματικά μας προκαλεί συγκίνηση και μας κάνει να θέλουμε να επιστρέφουμε κάθε χρόνο, είναι ότι το Φεστιβάλ έχει θερμούς υποστηρικτές τόσο από το Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, οι οποίο έρχονται κάθε Ιούλιο στο νησί για να παρευρεθούν στο SFF. Κοινό σημείο όλων των θεατών του Φεστιβάλ, ανεξάρτητα από που προέρχονται είναι η αναζήτηση εναλλακτικών δράσεων στο νησί. Το SFF ξεχωρίζει γιατί το πρόγραμμα μας έχει ταινίες του ανεξάρτητου κινηματογράφου που δύσκολα βρίσκει κανείς αλλού αλλά και γιατί μετά το τέλος των προβολών δημιουργείται ένα χαλαρό κλίμα με πηγαδάκια από το κοινό, σκηνοθέτες και την ομάδα μας όπου θα ακούσεις από αναλύσεις ταινιών, τη ζωή στην Αθήνα μέχρι τραγελαφικές ιστορίες από τα Φεστιβάλ προηγούμενων χρόνων.
Ύστερα από πέντε διοργανώσεις και την έκτη προ των πυλών, το φεστιβάλ έχει καθιερωθεί πια στο νησί. Ποια είναι η πιο σημαντική επίδραση που πιστεύετε έχει καταφέρει στην ντόπια κοινωνία και ποιους στόχους φιλοδοξείτε να εκπληρώσετε στο μέλλον;
Η επαφή που έχουμε δημιουργήσει με την τοπική κοινωνία είναι ένα στοίχημα το οποίο βάλαμε από την πρώτη χρονιά και συνεχίζουμε να έχουμε. Πέρα από το γεγονός ότι το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σαντορίνης αποτελεί μια καλλιτεχνική δράση που διαφέρει με τις υπόλοιπες του νησιού δίνοντας μια φρέσκια πνοή, έχει αποδείξει ότι η σύμπραξη ντόπιων, με επισκέπτες όπως εμείς που ερχόμαστε από την Αθήνα αλλά και ξένων τουριστών μπορεί να φέρει πολύ όμορφα αποτελέσματα. Εμείς όμως, στο SFF θέλουμε να το πάμε και ένα βήμα παραπάνω. Θέλουμε το Φεστιβάλ να αποτελέσει πηγή έμπνευσης και ερεθισμάτων για ανθρώπους όλων των ηλικιών, να τονώσει την τοπική κινηματογραφική κοινότητα και μια ημέρα να γίνει ένα μέρος συνάντησης της διεθνούς βιομηχανίας κινηματογράφου.
Αυτός είναι ένας στόχος που έχουμε για όλα τα Φεστιβάλ μας. Το SFF διοργανώνεται από την HF Productions, έναν οργανισμό που τρέχει 25 Φεστιβάλ σε 13 χώρες σε Ασία, Ευρώπη, Αμερική και Αυστραλία. Κάθε μέρος έχει επιλεχθεί προσεκτικά, με στόχο να φέρουμε τον ανεξάρτητο κινηματογράφο σε όλες τις γωνιές της γης και ταυτόχρονα να δώσουμε φωνή σε όλους τους σκηνοθέτες και δημιουργούς ταινιών. Μέσα στα άμεσα σχέδιά μας είναι να ενδυναμώσουμε και με άλλους τρόπους τη φιλοσοφία μας και να προσφέρουμε σε νέους καλλιτέχνες τα κατάλληλα εργαλεία να δημιουργήσουν και να προωθήσουν τις ταινίες τους. Δυστυχώς δεν μπορώ να πω περισσότερα αυτή τη στιγμή αλλά σύντομα θα έχουμε μεγάλες ανακοινώσεις.
Άραγε, έχει γίνει ποτέ συζήτηση μεταξύ των νησιωτικών φεστιβάλ, του Αιγαίου τουλάχιστον, για μια σύμπραξη δυνάμεων; Είναι εφικτό κάτι τέτοιο;
Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να βλέπαμε κάτι τέτοιο. Το φετινό Μάιο, η ομάδα μας έλαβε μέρος στο εργαστήριο The FestivaLAB που διοργάνωσε το Γραφείο Creative Media της Ελλάδας, όπου ομάδες από ελληνικά Φεστιβάλ από διάφορα μέρη της χώρας είχαμε την ευκαιρία να ανταλλάξουμε ιδέες και πρακτικές, να θέσουμε ζητήματα που μας απασχολούν, να ξεκινήσουμε συζητήσεις για συνεργασίες καθώς και να μοιραστούμε εμπειρίες που όλοι έχουμε βιώσει. Πιστεύω πως δράσεις σαν και αυτή είναι απαραίτητες στο ελληνικό Φεστιβαλικό τοπίο και πως μια πιο συστηματική και ανοιχτή σύμπραξη δυνάμεων, ένα πλαίσιο αλληλουποστήριξης και συνεργασίας στα διάφορα επίπεδα της διοργάνωσης, θα έχει μόνο θετικό πρόσημο.
