Νάνι Μορέτι: "Πριν από σκηνοθέτης, σεναριογράφος και ηθοποιός, είμαι θεατής"

Ο διασημότερος Ιταλός κινηματογραφικός δημιουργός μιλάει για τα «Τρία Πατώματα», το βασισμένο σε ένα ισραηλινό μπεστ σέλερ κοινωνικό δράμα του το οποίο έκανε πρεμιέρα στο περσινό φεστιβάλ Κανών.

Moretti1

Πως ξεκίνησε η ιδέα της μεταφοράς του μυθιστορήματος του Εσκόλ Νεβό;
Πριν τέσσερα χρόνια οι συνσεναριογράφοι μου κι εγώ καταλάβαμε πως η ιδέα πάνω στην οποία δουλεύαμε δεν μας έβγαζε πουθενά. Μια εξ αυτών μου πρότεινε τότε τα "Τρία πατώματα", τα οποία διάβασα μονορούφι και είπα πως αυτή θα είναι η επόμενη ταινία μου. Αλλάξαμε φυσικά τον τόπο εξέλιξης της ιστορίας από το Τελ Αβίβ στη Ρώμη και παρεμβήκαμε αρκετά στο κεφάλαιο που αφορά την δικαστίνα, το οποίο είχε πολλές αναφορές στην ισραηλινή πραγματικότητα. Αλλάξαμε και το φύλο της. Η ταινία, πάντως, θα μπορούσε να εξελίσσεται σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή πόλη.

Γιατί αφορά την κρίση της μέσης τάξης, κάτι κοινό σ’ ολόκληρη τη δυτική κοινωνία.
Η ταινία εστιάζει στη ζωή των απλών ανθρώπων και στο ότι αυτή προχωράει τελικά διαφορετικά απ' ότι φανταζόμαστε. Προσωπικά δεν με ενδιαφέρουν τα κοινωνιολογικά συμπεράσματα, αλλά τα ειλικρινή συναισθήματα των χαρακτήρων μου, ανθρώπων της διπλανής πόρτας. Οι δύσκολες σχέσεις τους, τα διλήμματα και οι συχνά λανθασμένες αποφάσεις τους.
Νομίζω πως και το βιβλίο είναι ακριβώς στο ίδιο πνεύμα. Εκεί οι τρεις ιστορίες είναι εντελώς ξεχωριστές μεταξύ τους, ενώ εμείς τις διασταυρώσαμε. Και οι τρεις σταματούν στην κορύφωσή τους, στην ταινία όμως θέλαμε να "προχωρήσουμε" λιγάκι περισσότερο. Να αναλύσουμε τις πράξεις των ηρώων, το τι τους οδήγησε σ' αυτές και ποιά ήταν τα αποτελέσματα και οι συνέπειές τους. Η κινηματογραφική αφηγηματική δομή μας είναι πιο ελεύθερη, αλλά διατηρήθηκε το πνεύμα και ο τόνος του βιβλίου.

Moretti2
Ο Νάνι Μορέτι και η Μαργκερίτα Μπούι στα "Τρία Πατώματα"

Γιατί επιλέξατε να αναλάβετε ο ίδιος το ρόλο του δικαστή;
Οι τρεις όροφοι αντιστοιχούν στο φροϊδικό μοντέλο των τριών στρωμάτων της συνείδησης: Υποσυνείδητο, Εγώ και Υπερεγώ. Ο εαυτός μου μού είπε πως δεν θα μπορούσα παρά να είμαι εγώ το… Υπερεγώ, αυτός που κρίνει τους πάντες και τα πάντα (γέλια). Ως ηθοποιός λοιπόν υπερασπίστηκα το χαρακτήρα και τις ιδέες του, αλλά ως σκηνοθέτης προσπάθησα να τον δω κάτω από το προσωπικό μου ηθικό πρίσμα.

Σύμφωνα μ' αυτό οι άντρες της ταινίας είναι ιδιαίτερα πείσμονες κι εγωιστές, ανίκανοι να αλλάξουν απόψεις.
Είναι πράγματι δέσμιοι ενός πατριαρχικού μοντέλου το οποίο τους θέλει αυταρχικούς, ηγέτες και "αμετακίνητους". Συνεπώς πιο επιρρεπείς στη βία, ακόμα κι αν αυτή είναι ψυχολογική κι όχι πάντα σωματική. Δεν ξέρω, είναι κάτι που ως ένα σημείο αφορά την αντρική φύση, αλλά φυσικά και ιστορικούς, κοινωνικούς και πολιτισμικούς λόγους. Από την άλλη, οι γυναίκες στην ταινία είναι πιο δεκτικές, πιο ευέλικτες.

Νομίζω πως αυτό συμβαίνει σε όλες τις ταινίες σας.
Δεν είμαι ειδικός στις ταινίες μου. Δεν τις βλέπω και τις ξαναβλέπω, δεν τις αναλύω διεξοδικά. Τυχαίνει να πάω σε μια πιτσαρία ή ένα εστιατόριο και να με πλησιάσει ένας νεαρός λέγοντάς μου μια ατάκα. Γελάω αμήχανος και μετά καταλαβαίνω πως είναι ατάκα από κάποια ταινία μου.

Tria_patomata10
Από τη σκηνή του φινάλε των "Τριών Πατωμάτων"

Την περίοδο της πανδημίας δεν επιστρέψατε στη φιλμογραφία σας; Δεν ξαναείδατε κάποιες από τις ταινίες σας;
Προτίμησα να δω τηλεοπτικές σειρές. Είδα και τις εφτά σεζόν του "Mad men". Δεν πολυβλέπω σειρές, αλλά η καραντίνα ήταν η αφορμή να ανακαλύψω μερικές που μου άρεσαν πολύ, όπως το τούρκικο "Ethos", το "The Kominsky method" και το "Last dance" για τον Μάικλ Τζόρνταν. Παράλληλα δούλεψα και πάνω στο επόμενο σενάριό μου.

Το οποίο τι αφορά;
Θα είναι μια κωμωδία. Δεν ήθελα να σκηνοθετήσω δυο δράματα στη σειρά, όπως και πριν τα "Τρία Πατώματα" δεν ήθελα να κάνω άλλο ένα "Moretti film". Άφησα τις εμμονές μου στην άκρη, έγινα πιο διακριτικός σκηνοθετικά και αφαίρεσα κάθε εντυπωσιασμό από το μοντάζ, από τη μουσική, ακόμα και από τις ερμηνείες.

Η ταινία που σχεδιάζετε θα μπορούσε να ήταν μια παραγωγή του Netflix;
Ένιωσα οργή όταν έμαθα πως ο Μάρτιν Σκορσέζε θα γύριζε τον "Ιρλανδό" για το Netflix. Ήταν ένα επώδυνο χτύπημα, γιατί αν ακόμα κι ο Σκορσέζε συμβιβάζεται με το σινεμά στο σπίτι, τότε την έχουμε πολύ άσκημα. Εγώ σκέφτομαι διαφορετικά, ίσως και παλιομοδίτικα. Πριν από σκηνοθέτης, σεναριογράφος και ηθοποιός, είμαι θεατής και ως θεατής θέλω να πηγαίνω στην κινηματογραφική αίθουσα. Είναι κάτι το οποίο δεν διαπραγματεύομαι.

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Σινεμά

Ο μυστηριώδης "Judex" ανοίγει το 38ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου

Μια μοναδική προβολή του εμβληματικού βωβού αριστουργήματος του Λουί Φεουιγιάν με ζωντανή μουσική συνοδεία.

ΓΡΑΦΕΙ: ATHINORAMA TEAM
23/10/2025

'Deliver Me From Nowhere': O Τζέρεμι Άλεν Γουάιτ 'βλέπει' Όσκαρ ως Μπρους Σπρίνγκστιν

Ο δημοφιλής ηθοποιός φιλοδοξεί να συγκινήσει τα μέλη της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου ενσαρκώνοντας τον σπουδαίο τραγουδοποιό.

Πλήθος σινεφίλ αφιερωμάτων στο 38ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου

Οι πρώτες ανακοινώσεις του φεστιβάλ περιλαμβάνουν μια σειρά must προβολών.

Όλες οι κριτικές των νέων ταινιών της εβδομάδας

Η άποψη του "α" για τις πρεμιέρες που παίζονται στους κινηματογράφους από τις 23 Οκτωβρίου.

Η επανέκδοση που κάνει πρεμιέρα στα σινεμά

Μια αριστοτεχνική μεταφορά ενός σπουδαίου βιβλίου επιστρέφει στις μαρκίζες.

Αχινός

Φρέσκια ματιά στη βρετανική παράδοση του κοινωνικού ρεαλισμού μέσα από ένα διαβρωτικό μείγμα τρυφερότητας και απόγνωσης, χιούμορ και βαθιάς θλίψης. Από τον πρωταγωνιστή του "Τριγώνου της Θλίψης" Χάρις Ντίκινσον. | Powered by Uber.

Springsteen: Deliver Me from Nowhere

Το χρονικό της δημιουργίας του εμβληματικού LP "Nebraska" γίνεται ένα μελαγχολικό, ταιριαστό στο ύφος του άλμπουμ biopic, το οποίο θα χρειαζόταν ένα δραματικά βαθύτερο υπόβαθρο. | Powered by Uber.