Ο κριτικός Δημήτρης Δανίκας διαγράφηκε από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου

Το διοικητικό συμβούλιο ακολούθησε το καταστατικό του και με βάση την απόφαση της επιτροπής δεοντολογίας της ΕΑΚ επιλήφθηκε του θέματος.

Ανοιχτή επιστολή προς τον πρωθυπουργό απευθύνει η Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου

Σε μια ιστορική απόφαση προχώρησε η Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου, καθώς ύστερα από αίτημα που κατέθεσαν τέσσερα μέλη αναφορικά με τη διαγραφή του κριτικού κινηματογράφου Δημήτρη Δανίκα, εξαιτίας ενός προσβλητικού κειμένου που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Δεκέμβρη, η ΕΑΚ αποφάσισε να το αποδεχθεί και να προχωρήσει στη διαγραφή.

Διαβάστε παρακάτω αυτούσια και αναλυτικά το σκεπτικό της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου:

"Αγαπητά μέλη,

σας ενημερώνουμε πως τον Ιανουάριο υποβλήθηκε από 4 μέλη μας, την Ενδυματολόγο Μάρλι Αλειφέρη και τις Σκηνοθέτιδες Ρηνιώ Δραγασάκη, Σοφία Εξάρχου και Κωνσταντίνα Κοτζαμάνη, αίτημα διαγραφής του κριτικού κιν/φου, Δημήτρη Δανίκα, με αφορμή άρθρο του στην εφημερίδα Πρώτο Θέμα. Το αίτημα έκανε χρήση του άρθρου 16 του καταστατικού μας.

Το Διοικητικό Συμβούλιο, ακολουθώντας τη διαδικασία που ορίζει το συγκεκριμένο άρθρο, ενημέρωσε την Επιτροπή Δεοντολογίας της ΕΑΚ, η οποία επιλήφθηκε του θέματος. Στη συνέχεια, η Επιτροπή προσκάλεσε τις δύο πλευρές σε ακροάσεις, ώστε να ακούσει τα επιχειρήματα τους και να αποκτήσει σφαιρική εικόνα του θέματος. Μετά από αρκετές συνεδριάσεις, τα μέλη της Επιτροπής Δεοντολογίας ψήφισαν σε μυστική ψηφοφορία (όπως ορίζει το καταστατικό) και η απόφαση που προέκυψε είναι η παρακάτω.

Σκεπτικό και απόφαση της Επιτροπής Δεοντολογίας.

Οι εκπρόσωποι της Επιτροπής Δεοντολογίας της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, μετά από καταγγελία που δεχθήκαμε από 4 μέλη της, με αίτημα να διαγραφεί από την ΕΑΚ ο κριτικός Δανίκας Δημήτρης [με αφορμή το άρθρο του "Ο αρβυλόμαγκας και το αλαλούμ" (Πρώτο Θέμα, 24/12/2021)], ακούσαμε εκτενώς και τις δύο πλευρές και συγκεντρωθήκαμε σε πολύωρες συνεδριάσεις για να αποφασίσουμε με ευθύνη, σοβαρότητα αλλά και θάρρος.

Σχετικά με την απόφαση μας, όλοι μας θεωρούμε εξαιρετικά επικίνδυνο ένα προηγούμενο που πλήττει, ή έστω αφήνει διάτρητη σε μελλοντικές ερμηνείες, την ελευθερία του λόγου - ειδικά στις τέχνες και την κριτική τους. Ο κινηματογράφος είναι πολιτισμός και μόνο πολιτισμός είναι η απάντηση - σε οποιαδήποτε ερώτηση.

Η ελευθερία του λόγου όμως, όπως και οποιαδήποτε άλλη ελευθερία στα δημοκρατικά πολιτεύματα, έχει και ευθύνες και συνέπειες και όρια. Αν ο λόγος κρίνεται συκοφαντικός, προσβλητικός, επικίνδυνος, αν ακολουθεί τη ρητορική του μίσους, τότε αυτό πλήττει την αξιοπρέπεια, το κύρος, την κοινή ασφάλεια και τότε τα όρια είναι απαραίτητα.

Ο κύριος Δανίκας δεν έγραψε την κριτική μιας ταινίας. Αλλά ένα κείμενο άποψης, ένα στην ουσία πολιτικό κείμενο, για ένα σοβαρότατο κοινωνικό θέμα που μόνο τελευταία τολμήσαμε ως κοινωνίες να επαναδιαπραγματευτούμε και να επαναπροσδιορίσουμε. Σε μία εποχή που έχει ανοίξει επιτέλους ένας σοβαρός διάλογος για τη σεξουαλική παρενόχληση/κακοποίηση, την κουλτούρα του βιασμού, τις γυναικοκτονίες, που οι δημόσιες φωνές προσπαθούν να πάνε μπροστά έναν κόσμο που, άμεσα ή έμμεσα, έχει την τάση να κατηγορεί το θύμα, ένα μέλος της ΕΑΚ γράφει ένα άρθρο για το revenge porn, που εμμένει να θεωρεί τη γυναίκα (τουλάχιστον) συνένοχη στο έγκλημα.

Θεωρούμε ότι ένα τέτοιο κείμενο από έναν τόσο επιδραστικό αρθρογράφο σ’ ένα τόσο λαοφιλές έντυπο επηρεάζει καταλυτικά την κοινή γνώμη, ενισχύοντας τα ταμπού και τα διαστρεβλωμένα πρότυπα που θέλουν την γυναίκα να μην έχει δικαίωμα στην σεξουαλικότητα της και την ελεύθερη αυτοδιάθεση της. Κατά τον κύριο Δανίκα μια γυναίκα "πρέπει να προσέχει" γιατί αλλιώς "καλώς πληρώνει το τίμημα".

Οφείλουμε επίσης να λάβουμε υπόψη μας ότι δεν είναι η πρώτη φορά που ο κύριος Δανίκας έχει γράψει με παρόμοιο τόνο, ύφος και λόγο για τις γυναίκες ("Οι άλλες άγνωστες αμαρτίες του Χάρβεϊ Γουάινσταϊν: Ο βίος και η πολιτεία του" | Πρώτο Θέμα, 16/10/2017)

Η Επιτροπή Δεοντολογίας της ΕΑΚ δεν είναι δικαστήριο. Έχει μία συμβολική ισχύ και δράση. Θεωρούμε ότι ο κύριος Δανίκας δεν πλήττεται - δεν χάνει την εργασία του ή την πρόσβαση να συνεχίσει να γράφει τις απόψεις του ελεύθερα.

Εμείς όμως πιστεύουμε ότι τέτοιου είδους κείμενα κάνουν κάτι χειρότερο από το "να πλήττουν το κύρος της Ακαδημίας" (όπως προβλέπει το καταστατικό ως κριτήριο διαγραφής στο  Άρθρο 16 παράγραφος 2β). Τέτοιου είδους κείμενα εκπροσωπούν παλιές, λοξές κι επικίνδυνες αντιλήψεις που δεν έχουν καμία θέση σ’ έναν θεσμό πολιτισμού.

Οι κινηματογραφιστές στεκόμαστε στο πλευρό των γυναικών κι επιλέγουμε το δρόμο της ισότητας, του σεβασμού και της ανοιχτής σκέψης που θέλουμε να ελπίζουμε ότι θα οδηγήσει σ’ έναν πιο δίκαιο κόσμο.

Για όλα τα παραπάνω, ως επιτροπή δεοντολογίας αποφασίζουμε να κάνουμε δεκτό το αίτημα της διαγραφής του κυρίου Δανίκα από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου.

Η Επιτροπή Δεοντολογίας

Αποστολίδη Ρέα, παραγωγός
Βαρυμποπιώτης Κώστας, μιξέρ ήχου
Καραμάνης Χρήστος, διευθυντής φωτογραφίας
Κατσούφης Βασίλης, παραγωγός
Λυκούργου Πόλυ, κριτικός κιν/φου
Μακρίδης Μπάμπης, σκηνοθέτης
Παπαδημητρίου Λυδία, θεωρητικός κιν/φου
Σουγανίδου Ειρήνη, διανομέας
Χατζάκου Μαρία, σκηνοθέτις -  παραγωγός"

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Σινεμά

10 ταινίες με πρωταγωνιστές αξιαγάπητα κατοικίδια

Ο κινηματογράφος μέσα από τις ζωές των κατοικίδιων μας είναι πιο συναρπαστικός, διασκεδαστικός και πολύχρωμος.

ΓΡΑΦΕΙ: ΚΡΙΣΤΥ ΠΕΡΡΗ
17/10/2025

Σεμινάριο για ένα "Σινεμά στα Άκρα: Από το Δόγμα 95 στο Weird Wave"

Ο κριτικός κινηματογράφου του "α", Γιάννης Καντέα-Παπαδόπουλος, παρουσιάζει μια σειρά συναντήσεων γύρω από τα τολμηρότερα κινηματογραφικά ρεύματα των τελευταίων ετών.

Κουίζ: Πόσα ξέρεις για τον Κιάνου Ριβς;

Με αφορμή τη νέα ταινία "Τύχη βουνό", όπου υποδύεται έναν αδέξιο φύλακα-άγγελο, απαντήστε σε ένα κουίζ δέκα ερωτήσεων και τεστάρετε τις γνώσεις σας για τον ηθοποιό που έχει αγαπηθεί στο ίντερνετ για την καλοσύνη του.

Αυτές είναι οι ελληνικές ταινίες του 66ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Όλες οι εγχώριες παραγωγές που πρόκειται να κάνουν πρεμιέρα στην προσεχή διοργάνωση.

"Ορατότης Μηδέν" και το ελληνικό σινεμά σε μόνιμη κατάσταση αβεβαιότητας

Στο κατάμεστο Άστορ οι υποστηρικτές της πρωτοβουλίας σκιαγράφησαν αναλυτικά τα όσα συμβαίνουν τελευταία στον εγχώριο κινηματογραφικό χώρο.

Όλες οι κριτικές των νέων ταινιών της εβδομάδας

Η άποψη του "α" για τις πρεμιέρες που παίζονται στους κινηματογράφους από τις 16 Οκτωβρίου.

Η επανέκδοση που κάνει πρεμιέρα στα σινεμά

Μία από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών που έκανε τομή στο γαλλικό σινεμά επιστρέφει στις μαρκίζες.