Συναντήσαμε το Γάλλο σκηνοθέτη στη Θεσσαλονίκη στο πλαίσιο του 59ου Φεστιβάλ και μιλήσαμε για τη νέα του γκανγκστερική κωμωδία, τις συμμορίες του Παρισιού, τον φίλο του Βενσάν Κασέλ αλλά και τη συνεργασία του με την ακριβοθώρητη Ιζαμπέλ Αντζανί.
Έχει περάσει καιρός από την τελευταία σας ταινία, τι άλλαξε από τότε;
Πάρα πολλά πράγματα! Έκανα διάφορα μουσικά βίντεο, διαφημίσεις... Κάποια στιγμή είχα μια πολύ τρελή ιδέα για ταινία και ξεκίνησα να γράφω το σενάριο, ψάχνοντας ταυτόχρονα τα χρήματα της παραγωγής. Όμως το σχέδιο αποδείχθηκε περισσότερο τρελό και ακριβό από ότι περίμενα, έτσι σε συνδυασμό και με το ότι έγινα πατέρας, αναγκάστηκα να σταματήσω την προσπάθεια. Η ζωή συνέβη... Αλλά από την άλλη, ξέρεις και εσύ πόσο δύσκολο έχει γίνει να βρίσκεις λεφτά για να κάνεις τις ταινίες όπως τις φαντάζεσαι. Έρχονται συχνά στα χέρια μου διάφορα σενάρια, αλλά δεν αφορούν ταινίες που με εμπνέουν. Πάντα αυτές που μιλάνε περισσότερο στην καρδιά σου είναι οι δυσκολότερες να γυριστούν.
Ο τίτλος της νέας σας ταινίας κάνει ξεκάθαρη αναφορά στο «Σημαδεμένο». Όμως, όπως και η προηγούμενη «Θα Έρθει η Μέρα και για Μας», μοιάζει με διακήρυξη ελπίδας. Είναι αυτός ένας τρόπος σύνδεσης των ταινιών μεταξύ τους;
Η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική. Για να είμαι ειλικρινής, είμαι απλά πάρα πολύ κακός στο να βρίσκω τίτλους. Στις δύο περιπτώσεις που αναφέρετε σκέφτηκα τον τίτλο στο τέλος του μοντάζ και συμφιλιώθηκα με το γεγονός ότι μια τέτοια εξεζητημένη φράση ταιριάζει απόλυτα (γέλια). Ομολογώ, βέβαια, ότι αποτυπώνουν πιστά το πνεύμα και των δύο ταινιών.
Κι όμως, συμβαίνει το αντίθετο! Ναι, το «Ο Κόσμος σου Ανήκει» είναι μια προφανής αναφορά στον «Σημαδεμένο», την ίδια στιγμή όμως απηχεί την περίπλοκη ψυχολογία των εγκληματιών οι οποίοι κάνουν μια βρώμικη δουλειά ενώ ονειρεύονται χρυσά παλάτια και μεγαλεία. Εν προκειμένω όμως, ο ήρωάς μας, ο Φαρές, δε θέλει τίποτα από όλα αυτά. Το μόνο που ζητάει είναι ένα σπίτι όπου θα περνά μια φιλήσυχη ζωή. Έχει ένα πολύ συντηρητικό όνειρο... Όσοι τον περιτριγυρίζουν επιδιώκουν τα ακριβώς αντίθετα και εκείνος καλείται να ελιχθεί ανάμεσά τους.
Επομένως στον πυρήνα της η ταινία έχει μια πολύ ρομαντική ιστορία να διηγηθεί...
Ακριβώς, αυτό ήταν επί λέξει που είπα στον Καρίμ (σ.σ.: Λεκλού, τον πρωταγωνιστή) όταν συναντηθήκαμε πρώτη φορά για προετοιμασία. Του ζήτησα να έχει συνεχώς το μυαλό του πως αυτή είναι μια ιστορία ενός απλού τύπου ο οποίος προσπαθεί να ξεφύγει από τη ζωή των γκάνγκστερ. Όλη η ταινία αφορά τις προσπάθειές του να αφήσει πίσω αυτούς τους ανθρώπους.
«Όταν περιέγραψα στον Βενσάν Κασέλ τον χαρακτήρα του, του είπα πως δεν είναι ιδιαίτερα εύστροφος, αλλά λίγο τρομακτικός και με έναν παράξενο τρόπο μας προκαλεί συμπάθεια. Ακόμη και τώρα, όταν βλέπω την ταινία, θέλω να τον πάρω αγκαλιά και να τον παρηγορήσω.»
Ο τρόπος που έχετε κινηματογραφήσει τους παρανόμους είναι πολύ ρεαλιστικός. Βλέπουμε τις εργατικές συνοικίες του Παρισιού, τις πολυπολιτισμικές συμμορίες όπου όλοι φοράνε φανέλες της αγαπημένης τους ποδοσφαιρικής ομάδας... Φαίνεται ο ίδιος να γνωρίζετε από πρώτο χέρι τον τρόπο ζωής τους.
Έχω γυρίσει δεκάδες ραπ μουσικά βίντεο από τα 18 μου, ειδικά την περίοδο που είχαμε την κολεκτίβα (σ.σ.: τη ριζοσπαστική κινηματογραφική ομάδα Κουρτραμέ) στην οποία συνυπήρχαμε άτομα με τελείως διαφορετικές καταβολές. Για παράδειγμα, είχες εμένα που προέρχομαι από μια οικογένεια αφιερωμένη στο σινεμά, άλλους από τις εργατικές συνοικίες και από οπουδήποτε αλλού μπορείς να φανταστείς. Τον ξέρω, τον έχω ζήσει αυτόν τον κόσμο και νιώθω άνετα να τον κινηματογραφώ με έναν τρόπο που να μοιάζει αληθινός. Ακόμα και για χαρακτήρες στην ταινία που μοιάζουν τελείως φευγάτοι και εκτός τόπου και χρόνου, όπως αυτός του Πούτιν, μπορώ να σου φέρω τουλάχιστον τρία παραδείγματα ανθρώπων τους οποίους γνωρίζω και φέρονται ακριβώς έτσι (γέλια). Μου αρέσει να παίρνω στοιχεία από άτομα που γνωρίζω προσωπικά και έτσι να φτιάχνω τους χαρακτήρες που θέλω.
Υπάρχουν μπόλικες δόσεις χιούμορ στην ταινία. Ήταν κάτι που είχατε από την αρχή υπόψη γράφοντας το σενάριο με τους συνεργάτες σας;
Πιστεύω ότι ο κόσμος της ταινίας και τα συστατικά του με ώθησαν προς αυτήν την κατεύθυνση. Κανείς δεν κάνει κάτι σοβαρό, μικροεγκληματίες είναι, άρα η κωμωδία και το δράμα συνυπάρχουν με έναν τρόπο. Την ίδια στιγμή όλες οι ιστορίες που σκαρφιζόμασταν ήταν αρκετά αστείες και δουλεύοντας με τους ηθοποιούς ψάχναμε το κατάλληλο ύφος που θα συνδύαζε επιτυχημένα τα δύο αυτά στοιχεία. Είχα πολλά χρόνια να γυρίσω ταινία, οπότε οι πρόβες με τους ηθοποιούς ήταν εντατικές. Επέλεξα συνειδητά διάσημους, λιγότερο γνωστούς και ερασιτέχνες ηθοποιούς, έτσι όπως καταλαβαίνεις ήταν μια πρόκληση να καταφέρω να συγχρονίσω με το όραμά μου όλους αυτούς τους ανθρώπους.
Ένας από τους διάσημους ηθοποιούς είναι και ο Βενσάν Κασέλ, με τον οποίο συνεργάζεστε για δεύτερη συνεχή φορά. Φαντάζομαι δε χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια για να τον πείσετε να παίξει...
Του είπα πάρα πολύ απλά ότι δεν έχει επιλογή να μην παίξει την ταινία μου (γέλια). Σοβαρά όμως, δέχθηκε πολύ γρήγορα και διασκέδασε τα γυρίσματα. Συνήθως παίζει τον κουλ, σοβαρό, επιβλητικό τύπο όμως εδώ υποδύεται έναν κακομοίρη με γυαλιά. Όταν του περιέγραψα τον χαρακτήρα του τού είπα πως δεν είναι ιδιαίτερα εύστροφος, αλλά λίγο τρομακτικός και με έναν παράξενο τρόπο μας προκαλεί συμπάθεια. Ακόμα και τώρα, όταν βλέπω την ταινία θέλω να τον πάρω αγκαλιά και να τον παρηγορήσω.
Συνεργάζεστε όμως και με την Ιζαμπέλ Αντζανί, την οποία δεν έχουμε συχνά την ευκαιρία να δούμε στο σινεμά.
Ήταν απίστευτη η συνεργασία μας. Χρειάστηκε φυσικά λίγο χρόνο προτού δεχθεί την πρότασή μου, αλλά από εκείνη τη στιγμή και μετά έπεσε με τα μούτρα στη δουλειά. Είναι τελειομανής, δεν άφηνε τίποτα αδιευκρίνιστο και έπαιρνε δεκάδες πρωτοβουλίες για να εμπλουτίσει τον χαρακτήρα της. Ακριβώς επειδή πλέον είναι πραγματικά ελάχιστες οι ταινίες στις οποίες συμμετέχει, θέλει να είναι απολύτως βέβαιη για το καθετί που κάνει στο γύρισμα.
Top-3 music videos
Justice – «Stress»
Το βίντεο που γύρισε ο Γαβράς όντας στην underground κολεκτίβα Κουρτραμέ προκάλεσε με τις εικόνες του αλλά και το αμφίσημο νόημά του: αποθέωση του συμμοριτοπόλεμου; Σύμβολο της ταξικής πάλης; Εσείς αποφασίζετε.
M.I.A. – «Bad girls»
Διάσημη χιπ χοπ τραγουδίστρια καβάλα σε εν κινήσει αυτοκίνητα στη μέση της ερήμου που στηρίζονται στις δύο ρόδες, γίνεται; Ο Ρομάν δείχνει το δρόμο κα υπογράφει ένα από τα καλύτερα βίντεο των τελευταίων ετών.
Jay-Z & Kanye West – «No church in the wild»
Η εναρκτήρια εικόνα μιας αναμμένης μολότοφ ενάντια σε μια στρατιά αρματωμένων αστυνομικών και έχουμε το στίγμα του 2012, όταν ο κόσμος διαμαρτυρόταν μήνα παρά μήνα καθώς έβλεπε την ιστορία να γυρίζει σελίδα χωρίς εκείνον.
Δείτε το τρέιλερ της ταινίας «Ο Κόσμος σου Ανήκει»:
Περισσότερες πληροφορίες
Ο Κόσμος σού Ανήκει
Ο Φρανσουά είναι ένας μικροκακοποιός που ονειρεύεται να γίνει νόμιμος επιχειρηματίας. Όταν όμως ανακαλύπτει πως η μητέρα του έχασε όλες τις οικονομίες του στον τζόγο, δέχεται να αναλάβει μια τελευταία δουλειά στην Ισπανία.
