Μια ξύλινη μπασκέτα με «παλιομοδίτικο» μεταλλικό διχτάκι στέκεται μόνη στο κέντρο ενός ξερού χωμάτινου πεδίου με φόντο τη θάλασσα και διάσπαρτα εγκαταλελειμμένα βιομηχανικά κτίρια διαβρωμένα απ' το χρόνο. Δεν βρίσκομαι σε ένα παράξενο δυστοπικό τοπίο, αλλά στο πρώην εργοστάσιο λιπασμάτων δίπλα στο λιμάνι του Πειραιά, όπου ο Τάσος Μπουλμέτης στήνει το επόμενο πλάνο της νέας του ταινίας με τίτλο «1968».
Η χρονιά-σταθμός, που στιγματίστηκε μεταξύ άλλων από το κίνημα ενάντια στο πόλεμο του Βιετνάμ, τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και την εξέγερση του παρισινού Μάη, για την Ελλάδα –που συμπλήρωνε ένα χρόνο δικτατορίας– θα σήμαινε κάτι ολότελα διαφορετικό. Τον Απρίλη του ίδιου έτους η ομάδα μπάσκετ της ΑΕΚ θα γινόταν η πρώτη ελληνική ομάδα που κατακτά ευρωπαϊκό τίτλο, κερδίζοντας τη Σλάβια Πράγας στον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων (με σκορ 89-82) μέσα στο Καλλιμάρμαρο Στάδιο μπροστά σε 80.000 οπαδούς της.
Ο αριθμός τους, που κατοχυρώθηκε ως ρεκόρ Γκίνες, ωχριά απέναντι στους περίπου 300.000 που συγκεντρώθηκαν έξω από το γήπεδο. Ήταν ένα γεγονός που ξεπέρασε τα όρια του μπάσκετ κάνοντας πραγματικότητα ένα άπιαστο όνειρο. Αυτήν τη μοναδική ιστορία ανέλαβε να μεταφέρει στο κινηματογραφικό πανί ο Τάσος Μπουλμέτης, δραματοποιώντας στο «1968» τα γεγονότα που οδήγησαν την ομάδα στον τελικό μαζί με άγνωστες πτυχές αυτής της πορείας.
Κινηματογραφιστής και οπαδός
Ο γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη σκηνοθέτης και πιστός ΑΕΚτζής ήταν έντεκα χρονών όταν διεξήχθη ο τελικός. «Άκουγα τον αγώνα στο σπίτι με τον πατέρα μου, σε ένα ραδιόφωνο το οποίο έχω ακόμα. Γι' αυτό και η ταινία είναι βιωματική», μου εκμυστηρεύεται, και σκέφτομαι πως το αυτοβιογραφικό στοιχείο είναι βασικό της φιλμογραφίας του. Εύλογα αναρωτιέμαι με ποιον τρόπο θα επιλέξει να αφηγηθεί εκείνο το βράδυ... «Το “1968” είναι μια ταινία μυθοπλασίας με τα πραγματικά γεγονότα να ενσωματώνονται στην υπόθεση. Κάναμε εκτενή έρευνα για την προετοιμασία της, πήγαμε μέχρι την Τσεχία για να μιλήσουμε με τους παίκτες της Σλάβια αλλά και στην Κωνσταντινούπολη όπου ιδρύθηκαν τα σωματεία από τα οποία προέκυψε η ΑΕΚ, μια ομάδα προσφύγων που έφτασε να κατακτά την Ευρώπη».
Ο Τάσος Μπουλμέτης δεν είναι ο πρώτος που έχει την ευκαιρία να γυρίσει ένα φιλμ για την αγαπημένη του ομάδα. Ο αξέχαστος Νικόλας Τριανταφυλλίδης πρόσφατα παρουσίασε το ντοκιμαντέρ «90 Χρόνια ΠΑΟΚ» κερδίζοντας τις εντυπώσεις του κοινού όλων των «χρωμάτων». Ο ίδιος όμως πώς βιώνει αυτή την ταινία; «Νιώθω πολύ τιμητικά. Έχοντας ταξιδέψει και με την ομάδα μερικές φορές, είμαι σαν μέλος μιας οικογένειας, έτσι είχα αμέριστη στήριξη και πολλή αγάπη. Το γεγονός ότι έλαχε στην ΑΕΚ να είναι ο πρώτος σύλλογος που κερδίζει ευρωπαϊκό τίτλο στην Ελλάδα δεν σημαίνει πως η ταινία αφορά μόνο τους οπαδούς της αλλά έχει στόχο τους φιλάθλους όλων των ομάδων». Το βράδυ του τελικού εξάλλου το πλήθος που συγκεντρώθηκε δεν ήταν αποκλειστικά «κιτρινόμαυρο».
Δύο ομάδες υπό καταστολή
Το γύρισμα της σκηνής στην οποία είμαι μάρτυρας αποκαλύπτει πώς ο θρυλικός παίκτης της ΑΕΚ Γιώργος Αμερικάνος απέκτησε ένα παράξενο γούρι το οποίο τον «βοήθησε» και τη βραδιά του τελικού. Είναι ένα από τα σημεία της ταινίας που εμβαθύνουν στις προσωπικές ζωές των παικτών της νικήτριας πεντάδας, και συμπληρώνουν τον άθλο που πέτυχαν, με φόντο το δικτατορικό καθεστώς. Ο τελικός ήταν μια αφορμή για να συγκεντρωθεί ο κόσμος σαν σώμα, και υπό τη σκέπη του αγώνα να επανακτήσει τη θέση του στο δημόσιο χώρο στον οποίο οι συγκεντρώσεις ήταν απαγορευμένες.
Οι αθλητικές ομάδες γίνονται σύμβολα όταν εκπληρώνουν όνειρα κόντρα στις προβλέψεις. Η ΑΕΚ συμμετείχε ως αουτσάιντερ στη διοργάνωση, παρόλο που ήταν κυπελλούχος Ελλάδας. Η νίκη της δημιούργησε ένα μύθο ο οποίος διαιωνίζεται από την εκστατική περιγραφή του Βασίλη Γεωργίου που κυκλοφόρησε μέχρι και σε βινύλιο 45 στροφών(!) χαρίζοντας μοναδικές ατάκες: «Έρχεται εδώ και με φιλεί ο Αμερικάνος, τον φιλώ κι εγώ...».
Η ταινία αναμένεται να κυκλοφορήσει το 2018 όταν και θα συμπληρωθούν 50 χρόνια από τον ιστορικό τελικό.
Παίζουν:
Ιεροκλής Μιχαηλίδης
Αντώνης Καφετζόπουλος
Γιώργος Μητσικώστας
Στέλιος Μάινας
Βασιλική Τρουφάκου
Γιάννης Βούρος
Ορφέας Αυγουστίδης
Θέμης Πάνου
Ταξιάρχης Χάνος
Αντώνης Αντωνίου
Ερρίκος Λίτσης
Θοδωρής Κατσαφάδος
Γιώργος Σουξές
Δημήτρης Μαυρόπουλος
Αλέξανδρος Αμερικάνος
Αλέξανδρος Μούκανος
Μαρία Αντουλινάκη
Γιώργος Βουρδαμής
Ακόμη εμφανίζονται:
Αλέξανδρος Αγραφιάδης
Ελπιδοφόρος Γκότσης
Μάγδα Λέκκα
Κώστας Νικούλη
Χρήστος Δήμας
Αλέξανδρος Αγραφιάδης
Αλέξανδρος Ζουριδάκης
Αχιλλέας Σκευής
Φοίβος Ταραμπίκος
Νάνσυ Μπούκλη
Ηλίας Κωνσταντάτος
Δημήτρης Παχής
Σενάριο & σκηνοθεσία: Τάσος Μπουλμέτης
Executive producers: Κώστας Λαμπρόπουλος, Γιώργος Κυριάκος
Διεύθυνση φωτογραφίας: Γιάννης Δασκαλοθανάσης
Μοντάζ: Λάμπης Χαραλαμπίδης
Μουσική: Ευανθία Ρεμπούτσικα
