Ο Ηλίθιος

Καφκική κοινωνική αλληγορία της μετακομουνιστικής Ρωσίας με βραβείο ερμηνείας στο Φεστιβάλ Λοκάρνο.

Συνώνυμο του idiot, το durak στα ρώσικα σημαίνει ηλίθιος. «Ηλίθιος» και Ρωσία μάς φέρνουν αμέσως στο νου το διάσημο μυθιστόρημα του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι («Idiot» στο πρωτότυπο), στο οποίο σαφώς παραπέμπει και η τρίτη ταινία του Γιούρι Μπίκοφ («The Major», Μεγάλο Βραβείο της Εβδομάδας Κριτικής στις Κάνες του 2013). Πανοραμική ακτινογραφία της σύγχρονης ρωσικής πραγματικότητας, αφηγείται την απρόβλεπτη περιπέτεια του Ντίμα, ενός τίμιου και ιδεαλιστή υδραυλικού, ο οποίος τις ελεύθερες ώρες του διαβάζει, αν και παντρεμένος με ένα μικρό παιδί, για να πάρει δίπλωμα μηχανικού.

Όταν καλείται να εξετάσει την εκτεταμένη διαρροή μιας πολυώροφης πολυκατοικίας, διαπιστώνει με τρόμο πως αυτή είναι έτοιμη να καταρρεύσει. Προσπαθεί επειγόντως να ειδοποιήσει τη δήμαρχο και τις αρχές, αλλά συναντά αρχικά μια γενικευμένη αδιαφορία και κατόπιν τα συμφέροντα μιας διεφθαρμένης γραφειοκρατίας, η οποία, προσπαθώντας να καλύψει τις ευθύνες της, στρέφεται εναντίον του.

Ο Ντίμα, όπως ο πρίγκιπας Μίσκιν του μυθιστορήματος, είναι ένας αγνός ιδεολόγος, ο οποίος υπερασπίζεται την αλήθεια σε έναν κόσμο εθισμένο στο ψέμα, στην απάτη και στη συγκάλυψη. Τη μετακομουνιστική Ρωσία του Πούτιν ο Μπίκοφ την παραλληλίζει με μια σαθρή ως τα θεμέλιά της κατασκευή, γεμάτη αδιάφορους, συμφεροντολόγους και βίαιους ενοίκους, αφοσιωμένους αποκλειστικά στην καθημερινή τους επιβίωση. Οι προύχοντες, με την εξαιρετική Ναταλία Σούρκοβα να ερμηνεύει με τρόπο που συγκλονίζει μια δήμαρχο-μητέρα της πόλης, νοιάζονται απλώς για κάτι παραπάνω: τον πρόσκαιρο πλουτισμό τους, έτοιμοι να συγκατανεύσουν σε οτιδήποτε προκειμένου να διατηρηθεί η τάξη πραγμάτων.

Ανάμεσα σ’ αυτές τις συμπληγάδες, ο Ντίμα συμπεριφέρεται σαν ένας αδιόρθωτος ηλίθιος, επιμένοντας μέχρι τέλους στο ηθικό και στο δίκαιο, για τη ρωσική εκδοχή των οποίων ο Μπίκοφ μοιάζει βαθιά απαισιόδοξος. Η σεναριακά στιβαρή, επιδέξια σκηνοθετημένη, αν και υπερβολικά διδακτική καφκική αλληγορία του περιγράφει με σαφήνεια και πικρό χιούμορ τις κοινωνικές αιτίες αυτής της εν εξελίξει καταστροφής, απέναντι στην ολοκλήρωση της οποίας στέκεται μόνον ένας Ντίμα. Θα αποδειχτεί αρκετός;

Ρωσία. 2014. Διάρκεια: 116΄. Διανομή: ONE FROM THE HEART.

Περισσότερες πληροφορίες

Ο Ηλίθιος

Durak / The Fool

3

• Κοινωνική
• 2014
• Διάρκεια: 116 '
• Γιούρι Μπίκοφ

Ο Ντίμα είναι ένας τίμιος και ιδεαλιστής υδραυλικός, ο οποίος επιθεωρώντας τη διαρροή μιας πολυώροφης πολυκατοικίας αντιλαμβάνεται πως αυτή είναι έτοιμη να γκρεμιστεί. Προσπαθεί επειγόντως να ειδοποιήσει τη δήμαρχο και τις αρχές, αλλά συναντά μια διεφθαρμένη γραφειοκρατία στρέφεται εναντίον του.