Η τολμηρή κομεντί «Magic Mike» βγαίνει αυτήν την εβδομάδα στις αίθουσες, κι εμείς κάνουμε μια αναδρομή στα φιλμ που «βγήκαν από τα ρούχα τους» μέσα από τη σύντομη χρονικά σχέση του σινεμά με τη λαϊκή διασκέδαση του στριπτίζ και εξηγούμε γιατί το απογυμνωμένο πόνημα του Στίβεν Σόντερμπεργκ θα γίνει σημείο αναφοράς για το παρεξηγημένο είδος.
Μπορεί να ξεκινούν από τελείως διαφορετικές αφετηρίες –το ένα αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη τέχνη στην ιστορία του ανθρώπου, το άλλο λογίζεται, και όχι άδικα, ως μια φτηνή πνευματικά, λαϊκή διασκέδαση–, όμως το σινεμά και το στριπτίζ έχουν έναν κοινό παρονομαστή: την αποπλάνηση του θεατή. Και τα δύο βασίζονται σε ένα ή περισσότερα ψέματα, σε μια σειρά συμβάσεις που προσπαθούν να κοπιάρουν την πραγματικότητα αλλά ποτέ δεν θα καταφέρουν να τη φτάσουν. Από τη μία, με την 7η τέχνη έχουμε ταξιδέψει σε άγνωστους προορισμούς, έχουμε γευτεί το αδρεναλινούχο απόσταγμα των πιο ριψοκίνδυνων ληστειών, έχουμε βιώσει τα μεγαλύτερα ερωτικά πάθη και έχουμε προβληματιστεί με τα πιο βαθιά μας υπαρξιακά ερωτήματα. Το στριπτίζ, από την άλλη, μια από τις χυδαιότερες περιπτώσεις έκπτωσης του ανθρωπίνου σώματος σε εμπόρευμα, εμπεριέχει τις ψευδο-αξίες μιας κάποιας απελευθέρωσης, του αμέριστου ξεσαλώματος, της χορογραφημένης σεξουαλικότητας… Όλα αυτά, βέβαια, με το πορτοφόλι γεμάτο και έχοντας μια αποστειρωμένη απόσταση ασφαλείας από το αντικείμενο του πόθου. Δικαιολογημένα, λοιπόν, η σχέση του σινεμά και του στριπτίζ είναι παρεξηγημένη, για τον επιπλέον λόγο ότι γεννά συνήθως μετριότατα κινηματογραφικά τέκνα. Με αφορμή την επίσκεψη του «Magic Mike» στις αίθουσες, μάλλον του πιο αξιόλογου strip movie που έχουμε δει μέχρι σήμερα στην οθόνη, θα κάνουμε μια αναδρομή στη σύντομη χρονικά ιστορία του είδους, το οποίο περιλαμβάνει σαφώς περισσότερη γυμνή σάρκα απ’ ό,τι δείγματα υψηλής κινηματογραφικής αξίας.
Baby, take off your dress
Μπορεί το γυναικείο στριπτίζ να έχει κατά κάποιον τρόπο νομιμοποιηθεί εδώ και αρκετές δεκαετίες στη συνείδηση του –ολίγον σεξιστικού– δυτικού κόσμου ως ένα είδος ηδονοβλεπτικής αρσενικής διασκέδασης, δεν ισχύει όμως το ίδιο και για την αντρική βερσιόν του είδους. Έτσι λοιπόν οι γυναίκες έπρεπε να περιμένουν μέχρι τα τέλη των ’70s για να αποκτήσουν κι αυτές δικαίωμα στο σαρκικό θέαμα. Το 1979 εμφανίζεται η διάσημη ομάδα αντρικού στριπτίζ Chippendales στην εθισμένη στον ηδονισμό Δυτική Ακτή των ΗΠΑ. Οι «πρωτοπόροι» στρίπερ θα προσδώσουν στο είδος τα χαρακτηριστικά του σόου που γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, με τα καλογυμνασμένα κορμιά, τις επιμελημένες χορογραφίες και τις… ένστολες θεματικές. Εξάλλου, τα ’80s είναι η εποχή που το στριπτίζ θα φτάσει στο απόγειό του, αποκτώντας το status του παγκόσμιου συμβόλου σεξουαλικής απενοχοποίησης. Βέβαια, σ’ αυτό θα βοηθήσει και η γενικότερη ατμόσφαιρα της εποχής εκείνης. Ο δυτικός νεο-συντηρητισμός βρίσκεται σε έξαρση, με το πονηρό σόου να αποτελεί το καινούριο «όπλο» κατά της μοιχείας. Επίσης, στα μέσα της δεκαετίας θα κάνει την εμφάνισή του ο ιός του AIDS, ο οποίος θα προκαλέσει πανικό στην κοινή γνώμη κάνοντας τις περιστασιακές σεξουαλικές επαφές απαγορευμένο είδος για αρκετά χρόνια. Κατ’ αυτόν τον τρόπο τα strip clubs θα εξαπλωθούν από τη μία ακτή της αμερικανικής επικράτειας στην άλλη και το στριπτίζ δεν θα αργήσει να κάνει την εμφάνισή του στην οθόνη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι «91/2 Εβδομάδες», η ερωτική κομεντί που γυρίστηκε το 1986 και έγινε η ταινία-σταθμός για τη new age σεξουαλικότητα. Ο σέξι χορός της Κιμ Μπέισινγκερ με το σατέν νεγκλιζέ στοίχειωσε την ερωτική φαντασία μίας (τουλάχιστον) γενιάς αντρών, μαζί φυσικά με το αμφιλεγόμενο σταυροπόδι της Σάρον Στόουν στο «Βασικό Ένστικτο» (1992). Ένα άλλο sex symbol της δεκαετίας του ’80, η Τζέιμι Λι Κέρτις, θα παραδώσει έστω και λίγο αργοπορημένα –σε ηλικία 36 χρόνων- ένα από τα πλέον περίφημα στριπτίζ στον κινηματογράφο με τα «Αληθινά Ψέματα» (1994). Βέβαια, ο ερωτικός χορός στη δεκαετία του ’90 θα δώσει ουκ ολίγες φορές τη σεναριακή αφορμή για να ξεδιπλωθούν ιστορίες εκπλήρωσης του αμερικανικού ονείρου στην οθόνη.
Από την Ντέμι Μουρ στον Magic Mike
Μπορεί το κινηματογραφικό ανοσιούργημα «Showgirls» του Ολλανδού μπλοκμπαστερά Πολ Βερχόφεν να έκανε τη διστακτική αρχή το 1995 –με την Ελίζαμπεθ Μπέρκλεϊ να βγάζει μάτια– αλλά μια χρονιά αργότερα κυκλοφορεί το strip movie που θα θεμελιώσει το παρεξηγημένο είδος. Και αυτό όχι φυσικά για την καλλιτεχνική του αξία, αλλά γιατί κατάφερε να φέρει μια αναγνωρίσιμη σταρ της εποχής αγκαλιά με το χαρακτηριστικό στύλο... Η Ντέμι Μουρ θα δεχτεί έναντι 12,5 εκατ. δολαρίων να πετάξει τα ρούχα της στην ταινία «Στριπτίζ», με τους αστικούς μύθους που συνοδεύουν αυτό το deal να ξεπερνούν φυσικά τις ποιοτικές αρετές της ταινίας. Το γραμμωμένο πόδι της Μουρ είναι το μόνο που θα μείνει στη μνήμη του κοινού από ένα φιλμ που δοκίμασε τα όρια της σεναριακής αφέλειας και έπεισε και τον τελευταίο άπιστο ότι στο Χόλιγουντ «money talks, bullshit walks»… To 1996 είδαμε μάλλον το πιο εμπνευσμένο στριπτίζ στην ιστορία του σινεμά. Μιλάμε για την πιο-σέξι-πεθαίνεις εμφάνιση της Σάλμα Χάγιεκ με το φίδι στο λαιμό και την πατούσα της στο στόμα του Κουεντίν Ταραντίνο στο zombie film «Από το Σούρουπο ως την Αυγή». Εξαιρετική ειρωνεία με ανεπανάληπτα σέξι κινηματογραφικό ένδυμα... Στα ’00s αρκετές ήταν οι σταρ που επέλεξαν να υποδυθούν επαγγελματίες στρίπερ και να τα πετάξουν μπροστά στην οθόνη! Η Ντάριλ Χάνα στο παντελώς αδιάφορο «Dancing at the Blue Iguana» (2000), η ακαταμάχητα σέξι Ρεμπέκα Ρόμιν στο άχρωμο φιλμ-νουάρ «Femme Fatale» (2002), η Νάταλι Πόρτμαν με τη ροζ περούκα και υπό τη μουσική συνοδεία των Smiths στο μετριότατο «Εξ Επαφής» (2004). Το σόου της Τζέσικα Άλμπα στη σκοτεινή κινηματογραφική μεταφορά του κόμικ «Sin City» (2005) ως ελαφρώς ντυμένης καουμπόισσας είναι το καλύτερο strip ενσταντανέ που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, με αυτό της Ρόουζ ΜακΓκόουαν στο «Planet Terror» να έρχεται με μεγάλη διαφορά δεύτερο. Μπορεί να έχουμε αναφέρει μέχρι στιγμής τόσες γυμνές γυναικείες ιστορίες στην οθόνη, όμως για αντρικό στριπτίζ δεν βγάλαμε λέξη… Κι αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο, καθώς ελάχιστες είναι οι ταινίες που έχουν ασχοληθεί με το συγκεκριμένο ζήτημα. Το μοναδικό αξιόλογο φιλμ με σχετικό θέμα είναι η βρετανική working class κομεντί «Full Monty» του 1997, η οποία μάλιστα δεν πήρε και πολύ στα σοβαρά τον αντρικό ερωτικό χορό. Το «Magic Mike» έρχεται λοιπόν να πατήσει σε παρθένο έδαφος, θέλοντας να αφηγηθεί μια σκοτεινή ιστορία της showbiz στην οθόνη. Η αληθινή ιστορία του Τσάνινγκ Τέιτουμ, ο οποίος υπήρξε στρίπερ στα οργισμένα νιάτα του, παρακίνησε τον πάντοτε ανοιχτό στις προκλήσεις Στίβεν Σόντερμπεργκ να γυρίσει μια ταινία η οποία από μακριά φαίνεται να γυαλίζει σαν τα καλογυμνασμένα σώματα των πρωταγωνιστών, μέσα της ωστόσο κρύβει μια εγκεφαλική μελαγχολία για την παραδομένη στον υλισμό Αμερική. Μετά δε και τη μεγάλη του εμπορική επιτυχία στις ΗΠΑ, το «Magic Mike» αποτελεί φιλμ αναφοράς για μια ιδιαίτερα παραγνωρισμένη κινηματογραφική θεματική…
