Ένας κυνικός συγγραφέας, σύμβολο της ρωμαϊκής κοσμικής ζωής, περιπλανιέται στην αγαπημένη του ιταλική πρωτεύουσα αντιμέτωπος με το δικό του αλλά και το δικό της παρελθόν. Ταυτόχρονα, ο σκηνοθέτης του «Il Divo» αναζητά την κρυμμένη γοητεία της Αιώνιας Πόλης πίσω από την καρτποσταλική βιτρίνα της και μέσα από φελινικές εικόνες.
Α πό τον Γουίλιαμ Γουάιλερ («Διακοπές στη Ρώμη») και τον Παζολίνι («Μάμα Ρόμα») μέχρι τον Ντε Σίκα («Κλέφτης Ποδηλάτων»), τον Ροσελίνι («Ρώμη, Ανοχύρωτη Πόλη») και τον Μορέτι («Αγαπημένο μου Ημερολόγιο»), η ιταλική πρωτεύουσα είναι ένας πολυκινηματογραφημένος τουριστικός προορισμός. Τις γοητευτικότερες εικόνες της όμως τις χρωστάει στο φακό του Φεντερίκο Φελίνι, ο οποίος έχει αποτυπώσει σε μια σειρά αξεπέραστων ταινιών («Οι Νύχτες της Καμπίρια», «Ντόλτσε Βίτα», «8 1/2», «Ρόμα») τα κομψά μυστικά και τις κακόγουστες υπερβολές της.
Αφού κούρεψε τον Σον Πεν με τον πιο αναπάντεχο τρόπο και τον συνόδευσε σε ένα απολαυστικό road movie κατά μήκος της αμερικανικής υπαίθρου, ο Πάολο Σορεντίνο επιστρέφει στην Ιταλία για μια διαφορετική ταινία περιπλάνησης, αυτήν τη φορά στη μετα-μπερλουσκονική πραγματικότητα της διαρκώς άυπνης Αιώνιας Πόλης. Οδηγός του η via Fellini κι ένας μοντέρνος Μαρτσέλο Ρουμπίνι (ο Μαρτσέλο Μαστρογιάνι της «Ντόλτσε Βίτα»), ο οποίος έχει μόλις κλείσει τα 65 του χρόνια. Πρόκειται για τον Τζεπ Γκαμπαρντέλα, έναν πνευματώδη, κομψό και κυνικό δημοσιογράφο, ο οποίος έχει εξασφαλίσει τη φήμη του ταλαντούχου συγγραφέα χάρη σε ένα πάλαι ποτέ βραβευμένο μυθιστόρημα. Αυτός την εξαργύρωσε με μια μποέμικη και κοσμική ζωή, η οποία φτάνει στο μπαρόκ απόγειό της με το ξέφρενο πάρτι των 65ων γενεθλίων του, ένα σουρεαλιστικό ξέσπασμα χλιδάτου κιτς, θορυβώδους διασκέδασης και απύθμενης κενότητας. Είναι η στιγμή κατά την οποία το παρελθόν ζητά από τον υπαρξιακά απελπισμένο Τζεπ να κλείσει τους μεταξύ τους λογαριασμούς.
Τον παρασύρει λοιπόν σε ένα νωχελικό ταξίδι απολογισμού, με τον Σορεντίνο να προσφέρει σαν σχολιαστικό ντεκόρ τα αθάνατα μνημεία, την παρηκμασμένη πολιτιστική ιντελιγκέντσια και την παρδαλή καθημερινότητα της σύγχρονης Ρώμης. Μιας πόλης της οποίας η ομορφιά μπορεί να οδηγήσει έναν Γιαπωνέζο τουρίστα σε λιποθυμία, αλλά η επικίνδυνη επιπολαιότητά της κάθε πνευματικό άνθρωπο σε ψυχολογικό αδιέξοδο. Αυτήν την αντιφατική όσο και συναρπαστική ισορροπία αναζητά ο Ιταλός βιρτουόζος δημιουργός, συνδυάζοντας μια «σπάταλη» εικονογραφία με μια εσωτερική σιωπή, το σινεμά με την αληθινή ζωή (ο Φελίνι), το κουτσομπολιό με την καλλιτεχνική δημιουργία (τα τσιτάτα του Φλομπέρ), την ιταλόφωνη ποπ με τους εκκλησιαστικούς ύμνους και την επινόηση με την πραγματικότητα (το εναρκτήριο απόσπασμα από το «Ταξίδι στην άκρη της νύχτας» του Σελίν).
Η ταινία του επιστρέφει στις μεγαλοπρεπείς μνήμες του ιταλικού κινηματογράφου της πικρής κοινωνικής ειρωνείας χωρίς να παραδίδεται στη νοσταλγία –αυτό είναι το κερδισμένο της στοίχημα– και αν επαναλαμβάνει κάποιες στιγμές τον εαυτό της είναι γιατί δεν έχει τίποτα βαθύ, τίποτα ζωντανό (παρά μόνον «αντανακλάσεις») ως μοναδικό σημείο αναφοράς. Μοναχικός πρωταγωνιστής σε αυτό το σαγηνευτικά παρακμιακό ρωμαϊκό θέατρο σκιών η βαμπιρική φιγούρα του Τόνι Σερβίλο, κομψό αντίγραφο του αντρεοτικού φαντάσματος στο «Il Divo», είναι μια κινηματογραφική εικόνα που θα μας ακολουθεί για καιρό.
Ιταλία. 2013. Διάρκεια: 142΄. Διανομή: FEELGOOD ENT.
Περισσότερες πληροφορίες
Η Τέλεια Ομορφιά
Ένας κυνικός συγγραφέας που μόλις έχει κλείσει τα 65 του χρόνια, σύμβολο της ρωμαϊκής κοσμικής ζωής, περιπλανιέται στην αγαπημένη του ιταλική πρωτεύουσα αντιμέτωπος με το δικό του αλλά και το δικό της παρελθόν.
