Με αφορμή την τελευταία της παράσταση, με τίτλο «Re-final Countdown. Athens. 2014», που έκανε μόλις πρεμιέρα στην Βαρκελώνη,η σκηνοθέτις αναρωτιέται τι σημαίνει να κάνεις πολιτικό θέατρο «ελληνικής προέλευσης» στο εξωτερικό.
Η ελληνική τέχνη, ακριβώς επειδή η Ελλάδα έχει στοχοποιηθεί σε διεθνές επίπεδο, αντιμετωπίζεται ως «εξωτική». Είναι ένα είδος προς κατανάλωση, με το κοινό να προσδοκεί ότι, λόγου χάρη, μια ελληνική παράσταση μπορεί να καλύψει το σύνολο της ελληνικής κρίσης ή/και να δώσει μαθήματα πρόσφατης ελληνικής ιστορίας. Αυτό καθιστά την επαφή προβληματική γιατί φυσικά η Τέχνη δεν αντικαθιστά την Πολιτική αλλά συμπορεύεται μαζί της. Από την άλλη μεριά, το ενδιαφέρον παραμένει ουσιαστικό και αμείωτο. Η δυσάρεστη διαπίστωση είναι, όμως, η εξής: παραμένει άγνωστη στον μέσο Ευρωπαίο πολίτη η ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα (όχι ως έννοια αλλά ως πραγματικότητα, με τα πραγματικά της αποτελέσματα στη ζωή πραγματικών ανθρώπων). Ακόμα και για τον Ισπανό που ενημερώνεται καθημερινά για τους αριθμούς και την οικονομία, ο ανθρώπινος παράγοντας και η κατάρρευση των θεσμών του είναι …οι άγνωστες –στο εξωτερικό- συνιστώσες της κρίσης.
Σε αυτό το πλαίσιο τίθεται για τον καλλιτέχνη το ερώτημα: Η πολιτική τέχνη οφείλει να δίνει απαντήσεις; Ή αρκεί να προκαλεί ερωτήματα; Στο ανοιχτό αυτό δίλημμα και με την προσπάθεια να ανοίξουμε ουσιαστικό διάλογο παρακάμπτοντας το εύσχημο του «εξωτικού φρούτου», παρουσιάσαμε το «Re-think Athens. 2014», μια εικαστική περφόρμανς που δεν δίνει απαντήσεις αλλά διατυπώνει στοχευμένα ερωτήματα για τον εξευγενισμό της Αθήνας και την σχέση της Τέχνης και των καλλιτεχνών με την ανάπλαση της πόλης μας. Οι θεατές κυριολεκτικά όρμησαν πάνω μας αναζητώντας περισσότερες πληροφορίες, με ερωτήματα και αγωνία προσωπική. Άλλωστε, η Βαρκελώνη –μια πανέμορφη πόλη-όπως ανακαλύψαμε κατά κάποιο τρόπο «μαστίζεται» από την υπερβολική τουριστικοποίηση και μάχεται να κρατήσει τον χαρακτήρα της. Δύο μέρες πριν την παράσταση συμμετείχαμε σε πάνελ που διοργάνωσε το Antic Teatre, με αφορμή την παρουσία μας εκεί, με τίτλο: «Gentrification in Barcelona and Athens”.
Σε αυτήν την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνάντηση πήραν μέρος πλατφόρμες πολιτών, ακαδημαϊκοί, καλλιτέχνες και μέλη της τοπικής κοινωνίας και είχαμε την ευκαιρία να πληροφορηθούμε δια στόματος των κατοίκων πόσο ασφυκτικά προβληματική είναι η αυξανόμενη τουριστική ανάπτυξη για μια μικρή πόλη σαν την Βαρκελώνη όπου η ανάπλαση του κέντρου της πόλης ξεσηκώνει θύελλες αντιδράσεων από την τοπική κοινωνία. Η βίαιη ανάπλαση των αστικών κέντρων κάποιων Ευρωπαϊκών πόλεων (Βερολίνο, Βαρκελώνη κ.α.) αλλοιώνει τον χαρακτήρα και την φυσιογνωμία των πόλεων και την καθημερινότητα των πολιτών που αναγκάζονται να εκτοπιστούν στα περίχωρα. Όπως έλεγε χαρακτηριστικά μια ηλικιωμένη Καταλανή: «κάθε φορά που ανοίγω το παράθυρο του σπιτιού μου πρωταγωνιστώ σε ταινία. Φτάνει!»
Πιστεύω ότι η υψηλή τέχνη στην εποχή μας πρέπει και μπορεί να συνδιαλλέγεται με τις τοπικές κοινωνίες να ανοίξει διάλογο με το λαϊκό και να προκαλέσει γόνιμες και αναγκαίες συζητήσεις στο «περιθώριο» κάτι που στην εποχή μας είναι και το μείζον γεγονός. Η τέχνη αποτελεί ένα αυτόνομο γεγονός που προσκαλεί τον θεατή παρακάμποντας τους αριθμούς και την εξωτική Ελλάδα να δει τον Άνθρωπο.
Η παράσταση «Re-final Countdown. Athens. 2014” πρόκειται να παρουσιαστεί με την συμμετοχή Γερμανών καλλιτεχνών στο Musikteatre Festival στην Βιέννη τον Σεπτέμβριο του 2015 στο NEUKOELLNER OPER BERLIN, τον Νοέμβριο του 2015 και στο “INSIDE/OUTSIDE Festival” στο Βερολίνο την Άνοιξη του 2016. Στην παράσταση «Re-final Countdown. Athens. 2014» έπαιζαν (και φαίνονται στις φωτό) ο μουσικός Τηλέμαχος Μούσσας, η ηθοποιός Θεοδώρα Τζήμου, και ο Παντελής Μάκκας που έκανε και τα βίντεο.
Concept/σκηνοθεσία: Έλλη Παπακωνσταντίνου
Περφόρμερ: Θεοδώρα Τζήμου
Visuals/installation/video: Παντελής Μάκκας
Live Music/Sound Design: Τηλέμαχος Μούσσας
Shadow Artist: Βασίλειος Καπέλλας
Η Έλλη Παπακωνσταντίνου αυτήν την περίοδο προετοιμάζει την νέα της παράσταση με τίτλο “Debtocrazy Revolutions” που θα παρουσιαστεί στα πλαίσια της “Διεθνούς Έκθεσης της Πράγας” (Prague Quadrennial of Performance and Space) όπου επίσης στο ελληνικό περίπτερο θα παρουσιαστούν οι παραστάσεις «ΜΕΤΑ» και «ΔΕΡΜΑ» και ετοιμάζεται να μπει σε πρόβες για την νέα δουλειά της ομάδας ODC που θα δούμε σύντομα στο «Βυρσοδεψείο» και στο «Φεστιβάλ Εδιμβούργου 2015».
