Θριαμβευτική πρεμιέρα (15/5) έκανε η επανάληψη της «Τραβιάτας» του Βέρντι στην Εθνική Λυρική Σκηνή, οι προγραμματισθείσες, έξι συνολικά, παραστάσεις της οποίας έγιναν από πολύ νωρίς «sold out». Πέρα από τη διαχρονική δημοφιλία του έργου, αυτό οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στην παρουσία στον πρωταγωνιστικό ρόλο -σε τρεις από αυτές και για πρώτη φορά στην Ελλάδα- της Μυρτώς Παπαθανασίου. Η κορυφαία μας υψίφωνος έχει ήδη ερμηνεύσει το ρόλο της Βιολέττας Βαλερύ σε μεγάλα λυρικά θέατρα του εξωτερικού.
Η θύελλα επευφημιών στις πρεμιέρες δεν συνηθίζεται στη χώρα μας για πολλούς λόγους, όπως το ατελές ροντάρισμα μιας παραγωγής, το εύλογο τρακ των μονωδών, το «ειδικό» κοινό ή ακόμη η γνωστή κακοδαιμονία των πρώτων παραστάσεων… Αν κριτήριο επιτυχίας είναι ο μεγάλος αριθμός των χειροκροτημάτων, αυτά αφορούσαν εν προκειμένω κατά πρώτο λόγο την Παπαθανασίου και επίσης τον βαρύτονο Δημήτρη Πλατανιά (πατέρα Ζερμόν). Πιο χλιαρής υποδοχής έτυχαν οι υπόλοιποι συντελεστές.
Η αναβίωση της παλαιότερης (2001) σκηνοθεσίας του Νίκου Πετρόπουλου (ο οποίος επιμελήθηκε και των σκηνικών, κοστουμιών και φωτισμών) κατέδειξε -όπως και αυτή, πρόσφατη, της «Μποέμ» της Βερτμύλλερ- ότι ορισμένες παραγωγές έχουν κάνει πλέον τον κύκλο τους. Δύσκολα μπορεί να αμφισβητηθεί, βέβαια, ότι τα παραδοσιακά αυτά ανεβάσματα είναι ιδανικά για μία πρώτη γνωριμία με τα έργα, καθώς και ότι εξακολουθούν να εντυπωσιάζουν το ευρύ κοινό. Στην περίπτωση της «Τραβιάτας» θαύμασε και πάλι κανείς τα έξοχα κοστούμια που συνέβαλαν καθοριστικά στην υλοποίηση της πρόθεσης του σκηνοθέτη για ιστορικά πιστή απεικόνιση της εποχής του έργου. Ατυχώς, τα «βαριά» σκηνικά φόρτωσαν υπερβολικά τη μικρή σκηνή του θεάτρου «Ολύμπια», δυσκολεύοντας συχνά την κίνηση μονωδών, χορωδών και μπαλέτου.
Ως προς αυτό το τελευταίο, πάντως, πρέπει να επισημανθούν και οι επιφυλάξεις για την ανέμπνευστη και μετριότατα εκτελεσμένη χορογραφία του Πέτρου Γάλλια. Καθοριστική στάθηκε, περαιτέρω, η απουσία θεατρικής διδασκαλίας (πολύ φανερή π.χ. στην πρώτη σκηνή της Β’ πράξης), με αποτέλεσμα την αναπόφευκτη συμβατική κινησιολογία και ανομοιογενή υπόκριση του συνόλου της διανομής.
Και σε μουσικό επίπεδο, όμως, οι εντυπώσεις ήσαν άνισες. Όχι άδικα, όλοι οι προβολείς είχαν στραφεί στην Παπαθανασίου. Η Λαρισαία υψίφωνος έλαμψε με καθηλωτική, υπέρκομψη σκηνική παρουσία και έντονη συναισθηματική επένδυση (η δύναμη της προσωπογραφίας άγγιξε όρια εξπρεσιονισμού στην Γ’ πράξη!), ενώ και οι φωνητικές επιδόσεις της ήσαν οπωσδήποτε πειστικές. Συνολικά, όμως, μόνο στη Β’ πράξη επιτεύχθηκε η ιδανική μουσικοδραματική ώσμωση, προκαλώντας αβίαστη συγκίνηση. Η δεξιοτεχνία της Α’ πράξης υπήρξε οριακή, λόγω κάποιας τονικής αστάθειας και αδυναμιών στην υψηλή περιοχή της φωνής. Στο φινάλε, πάλι, το τραγούδι της στερήθηκε εκείνο το βράδυ των αναγκαίων εκλεπτύνσεων σε δυναμικές και αποχρώσεις που θα αναδείκνυαν εκφραστικότερα την τραγική κατάληξη της ηρωίδας. Στα αξιοσημείωτα αναφέρουμε το κατ’απαίτηση του κοινού μπιζάρισμα της περίφημης άριας «Addio del passato»!
Πλάι της, ο τενόρος Αντώνης Κορωναίος απέδωσε καλά το ρόλο του Αλφρέντο, με ισορροπημένη υπόκριση και αξιοπρεπείς, αν και ελάχιστα αξιομνημόνευτες, φωνητικές επιδόσεις. Αντιθέτως, πραγματική απόλαυση χάρισε το γνήσια βερντιανό, στεντόρειο τραγούδι του Πλατανιά, ο οποίος, όμως, δεν σκιαγράφησε επαρκώς τις ψυχολογικές μεταπτώσεις του πατέρα Ζερμόν.
Από την πληθώρα δευτεραγωνιστικών ρόλων, οι άνδρες έκλεψαν εύκολα τις εντυπώσεις. Ιδιαίτερα ξεχώρισαν ο Γκαστόνε του τενόρου Αλέξανδρου Τσιλογιάννη, ο Δρ Γκρανβίλ του μπασοβαρύτονου Διονύση Τσαντίνη και ο Μαρκήσιος ντε Ομπινύ του βαθύφωνου Νικόλαου Καραγκιαούρη. Παρά κάποιους τοπικούς αποσυντονισμούς, η Χορωδία της ΕΛΣ κινήθηκε στα γνωστά υψηλά στάνταρντς απόδοσης, προσφέροντας μαλακό τραγούδι.
Ο αρχιμουσικός Ηλίας Βουδούρης συντόνισε άνετα ορχηστρική τάφρο και επί σκηνής δρώμενα, μεριμνώντας ιδιαίτερα για την άρτια συνοδεία των τραγουδιστών. Η διεύθυνσή του στερήθηκε, πάντως, του απαραίτητου παλμού, ενώ δεν κατάφερε να «απεικονίσει» μουσικά τις διαφορετικές ατμόσφαιρες κάθε πράξης. Τα σχετικά αργά τέμπι ενίσχυαν μεν τον αντίκτυπο της εκτόνωσης της σωρευμένης έντασης στις κορυφώσεις, αλλά με τίμημα αρκετά διάτορα φορτίσσιμι. Γενικώς, η Ορχήστρα της ΕΛΣ δεν αντιμετώπισε ιδιαίτερα προβλήματα, με τις πιο ποιητικές συνεισφορές να προέρχονται από τα ξύλινα πνευστά (Νικόπουλος, Καραγιαννίδης).
Credit φωτογραφιών: Βασίλης Μακρής
ΥΓ: Οι παραστάσεις της «Τραβιάτας» ολοκληρώνονται στις 22 και 23/5.
Περισσότερες πληροφορίες
«Τραβιάτα»
Η όπερα του Βέρντι από την Εθνική Λυρική Σκηνή σε μουσική διεύθυνση Ηλία Βουδούρη και σκηνοθεσία, σκηνικά, κοστούμια και φωτισμούς Νίκου Πετρόπουλου. Συμμετέχουν η ορχήστρα, η χορωδία και μέλη του μπαλέτου της ΕΛΣ
«Τραβιάτα»
Η δημοφιλής όπερα του Βέρντι από την Εθνική Λυρική Σκηνή, σε μουσική διεύθυνση Λουκά Καρυτινού και σκηνοθεσία, σκηνικά, κοστούμια και φωτισμούς του Νίκου Σ. Πετρόπουλου. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο οι Μυρτώ Παπαθανασίου (19/11), Έλενα Μόζουκ (20, 25, 30/11), Μαρία Μητσοπούλου (23, 26/11), Βασιλική Καραγιάννη (27/11).
