Ήταν μια από τα πλουσιότερα κινηματογραφικά δεκαήμερα του Λίντο εδώ και χρόνια. Glamour και αληθινό σινεμά συνυπήρξαν αρμονικά, ευάερες τουαλέτες και οσκαρικά φαβορί αποκαλύφτηκαν, ενώ τα δια χειρός Σαμ Μέντες βραβεία έδωσαν σ’ όλους την αφορμή να ανοίξουν διάλογο.
Η άτυπη κόντρα Βενετίας (του αρχαιότερου κινηματογραφικού φεστιβάλ) και Τορόντο (πλατφόρμα βορειοαμερικανικού λανσαρίσματος των οσκαρικά φιλόδοξων ταινιών) κρατάει περισσότερο από μια δεκαετία. Η σταδιακή αποδυνάμωση της Μόστρα και η αντίστοιχη κατακόρυφη άνοδος του γιγαντιαίου καναδέζικου event, το οποίο προβάλλει σχεδόν 500 ταινίες και ευνοείται από τη γεωγραφική γειτνίαση με τις ΗΠΑ, χλώμιασε την πάλαι ποτέ αδιαφιλονίκητη λάμψη της κινηματογραφικής Μπιενάλε, η οποία έκανε φέτος τη δυναμική αντεπίθεσή της. Ανακοινώνοντας ένα πρόγραμμα γεμάτο υποσχέσεις, το 73ο Φεστιβάλ Βενετίας υποδέχτηκε όχι μόνο πολλούς συνήθεις υπόπτους - καταξιωμένους δημιουργούς (Βιμ Βέντερς, Αντρέι Κοντσαλόφσκι, Εμίρ Κουστουρίτσα, Τέρενς Μάλικ), αλλά και μια σειρά από φιλόδοξους σκηνοθέτες της νέας γενιάς (Ντενίς Βιλνέβ, Πάμπλο Λαραΐν, Ντέρεκ Σίανφρανς, Αμάτ Εσκαλάντε, Ντέμιαν Σαζέλ), πολλοί από τους οποίους κατέφθασαν με αγγλόφωνες, οσκαρικά φιλόδοξες παραγωγές.
Εκτός συναγωνισμού
Παράλληλα με όλους αυτούς υπήρχαν φυσικά και οι εκτός συναγωνισμού συμμετοχές, οι οποίες περιελάμβαναν από ντοκιμαντέρ μέχρι τηλεοπτικές σειρές και γουέστερν, όπως το εμπορικά στοχευμένο, καθαρής χολιγουντιανής κοπής ριμέικ του «Και οι 7 Ήταν Υπέροχοι» του Άντουαν Φούκουα. Ο Πάολο Σορεντίνο κατέφτασε στο Λίντο με τα δυο πρώτα επεισόδια (θα ολοκληρωθεί σε δέκα) της τηλεοπτικής σειράς «The Young Pope» που γύρισε για τα HBO και Canal Plus. Της στιλάτης, γεμάτης ίντριγκες και ερωτήματα περί εξουσίας, μεγαλείου και πίστης ιστορίας του Πίου του 13ου, του πρώτου Αμερικανού Πάπα, τον οποίο ερμηνεύει ο Τζουντ Λο. Η ιδέα της πίστης επανέρχεται δυναμικά και στην πολεμική περιπέτεια – χριστιανική αλληγορία «Hacksaw Ridge» με τον Άντριου Γκάρφιλντ, η οποία σηματοδοτεί τη θριαμβευτική επιστροφή του Μελ Γκίμπσον στη σκηνοθεσία δέκα χρόνια μετά το «Apocalypto».
Αληθινή, πατριωτική και συγκινητικότατη ιστορία, θετικότατη κριτική αποδοχή και τρελό χειροκρότημα στην επίσημη προβολή: το πρώτο οσκαρικό φαβορί που έβγαλε το φεστιβάλ. Αληθινή είναι και η ιστορία του «The Bleeder» του Καναδού Φιλίπ Φαλαρντό («Ο Εξαιρετικός Κύριος Λαζάρ»), ακαδημαϊκή βιογραφία του μποξέρ Τσακ Γουέπνερ (Λιβ Σράιμπερ), ο οποίος ενέπνευσε το «Ρόκι», όπως φυσικά και του μουσικού ντοκιμαντέρ του Άντριου Ντόμινικ («Η Δολοφονία του Τζέσε Τζέιμς…») «One More Time With Feeling». Ένα συγκινητικό, ασπρόμαυρο και τρισδιάστατο χρονικό της ηχογράφησης του νέου άλμπουμ του Νικ Κέιβ «Skeleton Tree», στη σκιά της απρόσμενης οικογενειακής τραγωδίας που ο ίδιος βίωσε πρόσφατα.
Το παλμαρέ
«Ο κόσμος έχει ανάγκη από χαρούμενες ιστορίες» όμως, όπως δήλωσε ο σκηνοθέτης της ταινίας έναρξης του φεστιβάλ Ντέμιαν Σαζέλ, ο οποίος μετά το «Χωρίς Μέτρο» θα ξαναβρεθεί πιθανότατα στα Όσκαρ με το ρετρό, πολύχρωμο και μεταμοντέρνο μιούζικαλ «La La Land». Το γλυκόπικρο love story ενός πιανίστα και μιας επίδοξης ηθοποιού, το οποίο χάρισε δίκαια στην Έμα Στόουν (άλλες τέσσερις θέσεις έμειναν για τις οσκαρικές υποψηφιότητες α΄ γυναικείου ρόλου) το βραβείο ερμηνείας.
Το αντίστοιχο αντρικό κατέληξε στα χέρια του Αργεντινού Όσκαρ Μαρτίνεζ, ο οποίος στη καλογραμμένη δραμεντί των Γκαστόν Ντουπράτ και Μαριάνο Κον «El Ciudadano Ilustre» υποδύεται ένα νομπελίστα συγγραφέα που επιστρέφει – όχι ακριβώς θριαμβευτικά - στη γενέτειρά του. Το βραβείο σεναρίου, πάντως, απέσπασε ο Χιλιανός Πάμπλο Λαραΐν για το «Jackie» και τον πρωτότυπο τρόπο με τον οποίο σκιαγράφησε το βιογραφικό πορτραίτο της Τζάκι Κένεντι (Νάταλι Πόρτμαν), εστιάζοντας αποκλειστικά στα εικοσιτετράωρα που μεσολάβησαν από τη δολοφονία ως την κηδεία του προέδρου Τζον Κένεντι.
Αφήνοντας έξω από τις διακρίσεις τις εντελώς αδύναμες φέτος ιταλικές συμμετοχές («Spiro Mirabilis» των Μάσιμο Ντ’Ανόλφι και Μαρτίνα Παρέντι, «Piuma» του Ρόαν Τζόνσον, «Questi Giorni» του Τζουζέπε Πικιόνι), τους καρτποσταλικούς, μα ισχνούς κινηματογραφικά Βιμ Βέντερς («The Beautiful Days of Aranjuez») και Ντέρεκ Σίαφρανς («Το Φως Ανάμεσα στους Ωκεανούς»), τη φασαριόζικη συνάντηση Εμίρ Κουστουρίτσα – Μόνικα Μπελούτσι («On the Milky Road»), αλλά και το sci-fi δράμα «Arrival» του Ντενίς Βιλνέβ με την Έιμι Άνταμς, το οποίο φέρνει αμέσως στο νου την «Επαφή» του Ρόμπερτ Ζεμέκις, ο πρόεδρος της κριτικής επιτροπής Σαμ Μέντες («American Beauty», «Skyfall») μοίρασε και τα υπόλοιπα βραβεία ανάμεσα σε παλιούς και νέους, αγγλόφωνους και τριτοκοσμικούς. Οι Αντρέι Κοντσαλόφκι (του ακαδημαϊκού ασπρόμαυρου πολεμικού έπους «Rai») και Αμάτ Εσκαλάντε (του υπερεαλιστικού, εσωστρεφούς ερωτικού δράματος «The Untamed»), δυο διαφορετικές αφηγηματικές σχολές, κέρδισαν από κοινού το Αργυρό Λιοντάρι σκηνοθεσίας, ενώ εκείνο του Μεγάλου Βραβείου της Επιτροπής απέσπασε ο πολύς Τομ Φορντ («Ένας Άντρας Μόνος») για το «λαμπερά» σκοτεινό θρίλερ του «Nocturnal Animals» με τους Τζέικ Τζίλενχαλ και Έιμι Άνταμς.
Οι κριτικοί της FIPRESCI προτίμησαν την αλά Δόγμα 95 διασκευή του «Une Vie» του Γκι ντε Μοπασάν από τον Στεφάν Μπριζέ του «Νόμου της Αγοράς», το ανατρεπτικό, κανιβαλιστικό και ποπ(!) ρομάντζο της Άνα Λίλι Αμιρπούρ («Ένα Κορίτσι Γυρίζει Σπίτι Μόνο του τη Νύχτα») «The Bad Batch» τσίμπησε το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής και η μεγάλη έκπληξη ήρθε με το «The Woman Who Left» του Λαβ Ντίαζ, ο οποίος κόντρα στα προγνωστικά κέρδισε το πολυπόθητο Χρυσό Λιοντάρι. Μόλις έξι μήνες μετά το οκτάωρο(!) έπος του «A Lullaby to Sorrowful Mystery» που προβλήθηκε στο Βερολίνο, ο Φιλιππινέζος δημιουργός επανέρχεται με μια… σχεδόν τετράωρη, μα λιτή και στέρεα μεταφορά ενός διηγήματος του Τολστόι πάνω στην ιστορία ενός λανθασμένα καταδικασμένου δασκάλου, διχασμένου ανάμεσα στην εκδίκηση και τη συγχώρεση.
Τα Βραβεία
Χρυσό Λιοντάρι
«The Woman Who Left» του Λαβ Ντίαζ
Αργυρό Λιοντάρι (Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής)
«Nocturnal Animals» του Τομ Φορντ
Αργυρό Λιοντάρι Σκηνοθεσίας
Αντρέι Κοντσαλόφσκι («Rai»), Αμάτ Εσκαλάντε («The Untamed»)
Βραβείο αντρικής ερμηνείας
Όσκαρ Μαρτίνεζ («El Ciudadano Ilustre»)
Βραβείο γυναικείας ερμηνείας
Έμα Στόουν («La La Land»)
Βραβείο σεναρίου
Πάμπλο Λαραΐν («Jackie»)
Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής
«The Bad Batch» της Άνα Λίλι Αμιρπούρ
Βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου ηθοποιού
Πάουλα Μπερ («Frantz»)
Βραβείο Κριτικών (FIPRESCI)
«A Woman’s Life» του Στεφάν Μπριζέ
