Στο τρίτο επεισόδιο του "WeCrashed", της εθιστικής σειράς της Apple TV+ που καταγράφει την άνοδο και την πτώση του γίγαντα "We Work", υπάρχει μία σκηνή τόσο εξωφρενική, τόσο παράλογη, που δε μπορεί παρά να είναι βγαλμένη μέσα από την πραγματική ρουτίνα της Silicon Valley. Ο Τζάρεντ Λέτο (και φέροντας πάνω του διάφορα προσθετικά -συνηθισμένος στα χιόνια ο Leto), o οποίος υποδύεται τον Ισραηλινό συνιδρυτή και διευθύνοντα σύμβουλο της "WeWork", Άνταμ Νιούμαν, φορώντας ένα hoodie, στέκεται στην κορυφή μίας σκάλας σε ένα υπέροχο ανοιχτό γραφείο και αναφωνεί:
"Αφήστε τον υπόλοιπο κόσμο να ευχαριστηθεί την Παρασκευή!" με το πλήθος των εργαζομένων να τον παρακολουθεί εκστασιασμένο. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μία δραματοποίηση των περιβόητων sessions "Thank God It's Monday" της "WeWork", κατά τα οποία, οι εργαζόμενοι είναι υποχρεωμένοι μετά το ωράριό τους να τα πιουν με το αφεντικό.
Μεταξύ μας, κανείς στην ιστορία του σύμπαντος δεν έχει υπάρξει τόσο ενθουσιασμένος με τη δουλειά του, όσο και αν την αγαπούσε. Όσοι βέβαια, εργάστηκαν σε εταιρείες τεχνολογίας μέσα στην τελευταία δεκαετία, ενδεχομένως να ταυτίστηκε με το τόσο bonding που συνήθως υπερβαίνει τα όρια μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής.
Αυτό, παρεμπιπτόντως, είναι το θέμα μιας νέας δυστοπικής σειράς από το Apple TV+ με τίτλο Severance, κατά την οποία οι άνθρωποι μπορούν να κάνουν μια προαιρετική διαδικασία διαγραφής μνήμης για να απομονώσουν εντελώς την επαγγελματική τους ζωή από την προσωπική.
Όσο παράξενο κι αν φαίνεται, υπήρξε κάποτε μία εποχή που οι εργαζόμενοι δεν υποχρεώνονταν αν αποστηθίζουν εταιρικά μάντρα, κατά την οποία η ευγνωμοσύνη, η κουλτούρα, η ταυτότητα και η κοινότητα ήταν ανάθεμα στον πυρήνα της καπιταλιστικής ανταλλαγής. Όπως είπε ο Ντον Ντρέιπερ στην Πέγκυ Όλσον στο "Mad Men", που διαδραματίζεται σε μία διαφημιστική εταιρεία της λεωφόρου Μάντισον στα '60s: "Γι' αυτό υπάρχουν τα λεφτά!". Τι σημαίνουν όμως όλα αυτά;
Η εξασθένηση της ποπ κουλτούρας
Μία δεκαετία αφότου ο επιχειρηματίας Μαρκ Αντρίσεν δήλωσε στις σελίδες της Wall Street Journal ότι το λογισμικό "τρώει τον κόσμο", η Silicon Valley μάλλον καταβροχθίζει την ποπ κουλτούρα. Εκτός από το "WeCrashed" στο Apple TV+, στις 3 Μαρτίου, το "Hulu" έκανε πρεμιέρα με το "The Dropout", το οποίο αφηγείται την ιστορία της Ελίζαμπεθ Χολμς (Αμάντα Σάιφρεντ), της απαξιωμένης ιδρύτριας της νεοσύστατης εταιρείας "Τheranos".
Από την άλλη, στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και το "Super Pumped του "Showtime", στο οποίο ο αξιολάτρευτος Τζόσεφ - Γκόρντον Λέβιτ υποδύεται τον τοξικό αδελφό του ιδρυτή της "Uber", Τράβις Καλάνικ.
Για την ακρίβεια, οι λεπτομέρειες όλων αυτών των ιστοριών μπορεί να είναι διαφορετικές, όμως το ψυχολογικό προφίλ των πρωταγωνιστών και συγκεκριμένα η αδηφάγος όρεξή τους για ρίσκο σε συνδυασμό με τον τυχοδιωκτισμό και την αδιαφορία τους για τους άλλους, αντιπροσωπεύουν στο 100% την περίοδο του fake it-till-you-make it που διανύουμε.
Παρόλο που οι σειρές αυτές βασίζονται σε αληθινά γεγονότα, οι ιστορίες μοιάζουν ολοένα και πιο "ξένες" από το σήμερα, ειδικά αν σκεφτούμε πως διανύουμε την περίοδο της Μεγάλης Παραίτησης με μαζικές αποχωρήσεις εργαζομένων - για να μην αναφέρουμε την πανδημία και το ξέσπασμα του πολέμου στην Ευρώπη. Ένα νέο εργατικό κίνημα αναδύεται, με εργαζόμενους ανεξαρτήτως κύρους και βαθμίδας (από τα Starbucks μέχρι τη Google) να ενώνουν τις δυνάμεις τους για τη διεκδίκηση καλύτερων συνθηκών εργασίας.
Η τηλεργασία ολοένα και αυξάνεται, οι digital nomads αποτελούν νέα τάση, ενόσω αρκετοί από εμάς πασχίζουν να αποφύγουν την καταστροφολογία. H κούραση είτε είναι σωματική είτε ψυχολογική έχει επισκεφθεί την πλειοψηφία, οπότε κανείς δε φανατίζεται τόσο ώστε να κάνει υπερωρίες με τη θέλησή του.
Η επιχειρηματικότητα, κατά την τελευταία δεκαετία, θεωρήθηκε ως ο πιο ενάρετος τρόπος για να προχωρήσει κανείς, να απελευθερωθεί από τις δυνάμεις της αγοράς και να δημιουργήσει περιουσία σε μία εποχή αυξανόμενης ανισότητας, αλλά και να χαράξει πορεία ικανή να επηρεάσει την τρέχουσα κουλτούρα. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πίστεψαν πως με αυτόν τον τρόπο θα κατόρθωναν να διαταράξουν τις ισορροπίες, να ανατρέψουν το κατεστημένο των παραδοσιακών βιομηχανιών και μακροπρόθεσμα να "σώσουν τον κόσμο".
Ο "tech bro" και το "girl boss" έγιναν νέα προσδοκώμενα αρχέτυπα για τους Millennials και τα μεγαλύτερα μέλη της Gen Z, που κινούνται γρήγορα και σπάνε πράγματα, εναλλάσσοντας κοστούμια και αθλητικά ρούχα με ευελιξία χαμαιλέοντα. Η "WeWork" δε νοίκιαζε γραφεία, αλλά "ανύψωνε τη συνείδηση του κόσμου". Η "Uber" δεν ήταν μία απλή εταιρεία ταξί- ήταν "μία υπηρεσία κοινής χρήσης διαδρομής" που πρόσφερε στον κόσμο "ελευθερία". Η "Theranos" δεν ήταν μία εταιρεία για εξετάσεις αίματος- παρείχε στους πελάτες της πληροφορίες για την υγεία τους, ώστε "κανείς να μην χρειαστεί να πει αντίο πολύ σύντομα".
Αυτό ήταν, φυσικά, ωραιοποιημένα, μαρκετίστικα τσιτάτα. Η "Theranos", παρά τους μεγαλεπήβολους ισχυρισμούς της, δε μπόρεσε ποτέ να κατασκευάσει ένα λειτουργικό πρωτότυπο. Η εταιρεία, που κάποτε είχε αποτιμηθεί στα 9 δισ. δολάρια, διαλύθηκε το 2018 με μόλις 5 εκατ. να απομένουν για να διανεμηθούν στους πιστωτές της.
Ο δε Χολμς καταδικάστηκε για εξαπάτηση των επενδυτών νωρίτερα μέσα στη χρονιά. Η "WeWork" επίσης, είδε την αποτίμησή της από τα 47 δισ. δολάρια να πέφτει στα Τάρταρα μετά από μια αποτυχημένη δημόσια εξαγορά το 2019, μετά από την οποία ο Νιούμαν και η σύζυγός του, Ρεμπέκα (την οποία υποδύεται στο "WeCrashed" η Αν Χάθαγουεϊ) εκδιώχθηκαν από την εταιρεία.
Από τις εν λόγω τρεις νεοφυείς επιχειρήσεις που πρωταγωνιστούν στην τηλεόραση, η "Uber" αναδείχθηκε ως η πιο επιτυχημένη και η μόνη που έχει ενταχθεί στο καθημερινό μας λεξιλόγιο. Ωστόσο, η μετοχή της σημειώνει πτωτική πορεία σε σύγκριση με το 2019, ενώ ο Καλάνικ παραιτήθηκε το 2017 εν μέσω συνεχόμενων σκανδάλων σεξουαλικής παρενόχλησης που έρχονταν στο φως.
Αν αυτοί οι νέοι και ωραίοι της βιομηχανίας υποτίθεται ότι θα ενέπνεαν μία ολόκληρη γενιά, απέτυχαν παταγωδώς. Ωστόσο, το χάσμα μεταξύ της υπόσχεσης και της πραγματικότητας των οραμάτων τους δημιουργεί μία πολύ συναρπαστική τηλεόραση.
Για παράδειγμα, το πιλοτικό επεισόδιο του "Super Pumped" ξεκινά με μία συνέντευξη για δουλειά. "Είσαι βλάκας;" ρωτάει ο Γκόρντον-Λέβιτ ως Τράβις Καλάνικ έναν υποψήφιο, ο οποίος δεν είναι απόλυτα σίγουρος για το πώς να απαντήσει. οδεύει προς την πτώχευση, η "Softbank" του δίνει επιταγή 4,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε ήδη πώς τελειώνουν αυτές οι ιστορίες. Τα σεναριακά δράματα είναι, άλλωστε, το προϊόν ενός πολυετούς κύκλου τηλεοπτικής ανάπτυξης που ξεκίνησε με την επιλογή βιβλίων ("Super Pumped") και podcasts ("The Dropout" και "WeCrashed").
Όπως αναφέρει ο Αριστοτέλης στην Ποιητική, ο σκοπός του δράματος είναι η κάθαρση, και υπάρχει κάτι απερίγραπτα ικανοποιητικό στο να βλέπεις αυτούς τους εξαιρετικούς ηθοποιούς να παριστάνουν αυτούς τους ηθικά προβληματικούς ανθρώπους που παγιδεύονται από τον ίδιο τους τον εαυτό.
Πηγή: Esquire.com.gr
