Θυμάμαι με τι προσοχή και φροντίδα μίλαγε για τα έξι δέντρα της δημόσιας αυλής του κέντρου τέχνης PROGR στη Βέρνη της Ελβετίας ο σημαντικός αρχιτέκτονας Simon Kretz, στην ομιλία για τους protegés αρχιτεκτονικής της Rolex (ο συγκεκριμένος μάλιστα είχε μέντορα τον "πολύ" David Chipperfield, που υπογράφει και τη μελέτη για την αναδιαμόρφωση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου) που είχε γίνει τον Μάιο στο Μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς. Έχοντας αναλάβει να ανακαινίσει την εν λόγω αυλή, βασικό στοιχείο της μελέτης του, για την οποία συνεργάστηκε με επιστήμονες διαφορετικών κλάδων, μεταξύ των οποίων και περιβαλλοντολόγους, αλλά και καλλιτέχνες, ήταν να ξηλωθεί η άσφαλτος που σκοτώνει τα δέντρα και να δημιουργηθεί ένα σκίαστρο που παράλληλα με το να φιλοξενεί ένα take-away spot για φαγητό, σχεδιάστηκε έτσι ώστε να προσφέρει προστασία όταν βρέχει στους περαστικούς.
Στη βραβευμένη με Χρυσό Φοίνικα ταινία "Το Τετράγωνο" του Ρούμπερτ Έστλγουντ μπορεί η σάτιρα της ευνομούμενης βορειοευρωπαϊκής κοινωνίας να βρίσκει στόχο, δεν μπορείς όμως να μη χαζέψεις με το συνεργείο που φτάνει μες στη νύχτα για να επισκευάσει πέτρα πέτρα ένα λιθόστρωτο κομμάτι πεζοδρομίου μπροστά από ένα μουσείο σύγχρονης τέχνης μετά την τοποθέτηση κάποιου έργου, φεύγοντας χωρίς να έχει υπάρξει η παραμικρή υπόνοια ότι κάτι είχε ξηλωθεί.
Σκέφτομαι ενίοτε αυτές τις δύο ιστορίες, όταν περπατάω στους συχνά αφιλόξενους δρόμους του "καλού" κέντρου της Αθήνας με τα διαλυμένα ακόμη και επί της Λεωφόρου Αμαλίας πεζοδρόμια ή τα κατειλημμένα με τραπεζοκαθίσματα ή όταν διαβάζω για τα παράπονα προς τις δημοτικές αρχές Αθήνας και Θεσσαλονίκης σχετικά με τα δέντρα που κόβονται ή δεν προστίθενται. Η βελτίωση της καθημερινότητάς μας, οι χώροι πρασίνου, οι ποδηλατόδρομοι, οι παιδικές χαρές, μαζί με μια ασφαλή πόλη για όλα, αποτελούν, πιστεύω, βασικά διακυβεύματα για τους πολίτες σήμερα, συνιστώντας αυτό που λέμε δημόσιο χώρο, στον οποίο εδώ στην Ελλάδα δεν έχουμε καταφέρει να φερθούμε όπως του αξίζει. Είναι αισιόδοξο ότι σε ορισμένα νησιά και γειτονιές, όπου η δημοτική αρχή έχει φροντίσει γι’ αυτά –συγκρουόμενη ακόμη και με συμφέροντα ή αμφιλεγόμενα σχέδια ανάπτυξης, που δεν περιλαμβάνουν στο σχεδιασμό τους τον πολίτη, τις ευάλωτες ομάδες και το περιβάλλον–, είδαμε όσους πήγαν στις κάλπες να τους δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης, ή αντίστοιχα να μαυρίζουν όσους υποστήριξαν την ανομία και αγνόησαν τις κινήσεις πολιτών.
Το αναδυόμενο παγκόσμιο κοινωνικό κίνημα του new municipalism δείχνει ότι είναι δυνατή μια πιο δημοκρατική και αλληλέγγυα στροφή στην τοπική διοίκηση, σε αρμονία με τις επιτακτικές ανάγκες της κλιματικής κρίσης και την ευζωία των τοπικών πληθυσμών. Ας ελπίσουμε να βρει το δρόμο του και στις δικές μας τοπικές κοινωνίες, παραμερίζοντας τη μισαλλοδοξία, το ρατσισμό και την κατρακύλα του ρόλου του τοπικού άρχοντα (για αρχόντισσες έχουμε ακόμη δρόμο, αν κρίνουμε από τα απογοητευτικά ποσοστά των γυναικών στην τοπική αυτοδιοίκηση), ως μεμονωμένα φαινόμενα που πρέπει να εξαλειφθούν.