8 εκδηλώσεις αφιερωμένες στη Μικρασιατική Καταστροφή

Ο Φώτης Κόντογλου και η επιρροή του στους νεότερους

Ένα εικαστικό αφιέρωμα στον χαρισματικό δάσκαλο Φώτη Κόντογλου αλλά και στα εκατό χρόνια από την εθνική συμφορά του ξεριζωμού του Μικρασιατικού Ελληνισμού. Η έκθεση αναπτύσσεται στις εξής θεματικές ενότητες: Οι πρώτοι μαθητές, Μύθοι και ήρωες, Προσωπογραφίες, Τοπογραφίες, Ο ξεριζωμός, Ιστορήσεις ναών, Εικονογραφία. Έργα 39 καλλιτεχνών αντιπαρατίθενται σε έργα του Κόντογλου όπου καταδεικνύονται οι επιρροές, άμεσες και έμμεσες: 52 δανειστές, ιδρύματα, φορείς και ιδιώτες συνέβαλαν με δανεισμούς που αριθμούν σε 135 έργα.

Η Μικρασία της Κυρα-Δόμνας

Η Μικρασιάτισσα Δόμνα Σαμίου (1928 – 2012) έκανε γνωστή τη μικρασιατική μουσική στο πανελλήνιο. Στην συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (22/10), η ζωή και το έργο της και η ιστορία του μικρασιατικού ελληνισμού εξιστορούνται παράλληλα πάνω σε δύο αφηγηματικά νήματα τα οποία πλέκονται διαρκώς για να δημιουργήσουν ηχητικά τοπία που ανακαλούν μνήμες και προκαλούν συγκινήσεις. Η αφήγηση υπογραμμίζεται με τη χρήση αρχειακών βίντεο, με τα οποία οι μουσικοί και οι χορευτές επί σκηνής βρίσκονται σε συνεχή διάλογο, δημιουργώντας έναν ενιαίο χωροχρόνο πάνω στον άξονα του χθες με το σήμερα. Η συναυλία αποτυπώνει ανάγλυφα τη συνέχεια της μικρασιατικής μουσικής και την εξέλιξη των τρόπων ερμηνείας της από τις ιστορικές τοπικές παραδόσεις μέχρι τη σύγχρονη μουσική πραγματικότητα.

Ο "Περιοδεύων Θίασος" της Ελεάνας Γεωργούλη

Η ανερχόμενη Ελεάνα Γεωργούλη σκηνοθετεί τον έμπειρο Γεράσιμο Γεννατά σε ένα έργο όπου η μυθοπλασία συναντά το ντοκουμέντο σε μια σκοτεινή κωμωδία πάνω στις πολλαπλές περιπέτειες του Εθνικού Διχασμού και της Μικρασιατικής Καταστροφής. Μέσα από ένα παράδοξο βαριετέ καταστρώματος, η παράσταση ταξιδεύει στο χρόνο, διατρέχοντας  τα πολιτικά αδιέξοδα που καταβροχθίζουν τη χώρα μας, αγγίζοντας άλλοτε βλάσφημα και άλλοτε ιλαρά τα αποτρόπαια του κόσμου που συνεχίζουν να κυριαρχούν
(θέατρο Ελέρ.).

Το έπος της Ανατολής στη φαντασία των Ελλήνων: Η Μικρασιατική Καταστροφή στη λογοτεχνία του Μεσοπολέμου

Για να τιμήσει τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή, η Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα (ΑΣΚΣΑ) διοργανώνει μια έκθεση που εστιάζει στην καταλυτική επίδραση της τραγωδίας του 1922 στο πνεύμα και την ψυχή της γενιάς που ωρίμασε στα χρόνια του Μεσοπολέμου. Αυτή η εξέλιξη θα καθορίσει την πνευματική παραγωγή των εκπροσώπων της λεγόμενης Αιολικής αιγαιοπελαγίτικης σχολής της Γενιάς του ’30, όπως και των άλλων προσφύγων πεζογράφων και ποιητών αυτής της περιόδου. Στον χώρο θα παρουσιάζονται περισσότερα από διακόσια εκθέματα, υλικό (χειρόγραφα, πρώτες εκδόσεις, αλληλογραφία, φωτογραφίες και άλλα έργα τέχνης), από τα προσωπικά αρχεία των Ηλία Βενέζη, Γιώργου Θεοτοκά, Στράτη Μυριβήλη και Γιώργου Σεφέρη που απόκεινται στα Αρχεία της Αμερικανικής Σχολής, όπως και σπάνιες εκδόσεις από τις συλλογές της Γενναδείου Βιβλιοθήκης. 

"Όνειρο ήταν μα δεν το λησμονήσαμε"

Η Δημοτική Αθηναϊκή Εστουδιαντίνα Σμύρνης-Κωνσταντινουπόλεως "Ο Παναγής Βαϊνδιρλής-Τα Πολιτάκια" παρουσιάζει, στο θέατρο "Ολύμπια" (19/10) ένα νοσταλγικό αφιέρωμα στο ιδιαίτερο μουσικό ρεπερτόριο μιας μουσικής σχολής που αγκάλιασε κάθε έκφραση μουσικής δημιουργίας, από την καντάδα και την οπερέτα, μέχρι την ελαφρά και λαϊκή μουσική. Ένα μοναδικό μουσικό ταξίδι στα έργα των: Κώστα Γιαννίδη, Γιάννη Σιδερή, Τιμολέοντα Ξανθόπουλου, Παναγιώτη Τούντα, Παναγή Βαϊνδιρλή, Κώστα Σκαρβέλη, Δήμου Μούτση, Σταύρου Ξαρχάκου και Απόστολου Καλδάρα. Μελωδίες που αγαπήθηκαν από γενιές Ελλήνων, τραγούδια που μιλούν στην ψυχή του κόσμου, γεμάτα συναισθήματα και αναμνήσεις. Ερμηνεύουν οι , Μπάμπης Τσέρτος, Στέλιος Διονυσίου, Άννα Ματσούκα, Αγνή Καλουμένου, Γιάννης Χριστόπουλος, Δημήτρης Σιγαλός και Νατάσα Χριστοφιλάκη.

Ο καημός του ξεριζωμού στα "Ματωμένα Χώματα"

Η επιτυχημένη παράσταση, βασισμένη πάνω στο ομώνυμο συγκλονιστικό μυθιστόρημα της Διδώς Σωτηρίου, που σκηνοθέτησε ο Γιώργος Παλούμπης με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή συνεχίζεται και φέτος στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Η ιστορία του Μανώλη Αξιώτη, στρατιώτη στο μέτωπο της Μικράς Ασίας, που μεταφέρει τα γεγονότα που οδήγησαν στην Καταστροφή και τη φυγή των Ελλήνων από τη Σμύρνη, ζωντάνεψε με πρωταγωνιστές τον Νικήτα Τσακίρογλου και τον Μιχάλη Σαράντη.

Ελευσίνα-Ωμό Μουσείο

Μπορεί η έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη να μην είναι μία άμεση αναφορά στη μικρασιατική εμπειρία, όμως αν περιηγηθείτε στον χώρο και παρατηρήσετε προσεκτικά τα εκθέματα, θα ανακαλύψετε πολλές καλά κρυμμένες ιστορίες για την προσφυγιά και τον επαναπατρισμό των Μικρασιατών. Μαρτυρίες ντόπιων για τα πρώτα κύματα μεταναστών στην πόλη, η εξάπλωση της κουλτούρας των Σμυρναίων στην Ελευσίνα αλλά και γενικότερα στην Ελλάδα, καθώς και ιστορικά κειμήλια που αποκαλύπτουν τις συνοικίες όπου εγκαταστάθηκαν οι πρόσφυγες τα πρώτα χρόνια του ξεριζωμού.

"Σμύρνη μου αγαπημένη" σε τηλεοπτικές προβολές

Η ιστορία της Μικρασιατικής Καταστροφής πάντα συγκινεί, παραμένοντας την εποχή του "προσφυγικού προβλήματος" πολλαπλά επίκαιρη. Η Μιμή Ντενίση την εκμεταλλεύτηκε για να διηγηθεί στο θεατρικό της "Σμύρνη μου αγαπημένη", με πολύ μεγάλη επιτυχία, τις περιπέτειες της εύπορης οικογένειας Μπαλτατζή στην κοσμοπολίτικη ιωνική πόλη και ταυτόχρονα να θυμίσει πως η νεότερη ιστορία μας είναι βαθιά σημαδεμένη από βίαιες μετακινήσεις ελληνικών πληθυσμών. Στη streaming πλατφόρμα του ANT1, μπορείτε πλέον να απολαύσετε και τα επεισόδια της μίνι σειρά, στα οποία περιλαμβάνονται ανέκδοτες σκηνές από την κινηματογραφική ταινία.